شاهنامه فردوسی – كشتن رستم ژنده‏ رزم را

 كشتن رستم ژنده ‏رزم را

          چو خورشيد گشت از جهان ناپديد            شب تيره بر دشت لشكر كشيد

         تهمتن بيامد بنزديك شاه            ميان بسته جنگ و دل كينه خواه‏

         كه دستور باشد مرا تاجور            از ايدر شوم بى‏كلاه و كمر

         ببينم كه اين نو جهاندار كيست            بزرگان كدامند و سالار كيست‏

         بدو گفت كاؤس كين كار تست            كه بيدار دل بادى و تن درست‏

         تهمتن يكى جامه تركوار            بپوشيد و آمد دوان تا حصار

         بيامد چو نزديكى دژ رسيد            خروشيدن نوش تركان شنيد

         بران دژ درون رفت مرد دلير            چنانچون سوى آهوان نرّه شير

         چو سهراب را ديد بر تخت بزم            نشسته بيك دست او ژنده رزم‏

         بديگر چو هومان سوار دلير            دگر بارمان نام بردار شير

         تو گفتى همه تخت سهراب بود            بسان يكى سرو شاداب بود

         دو بازو بكردار ران هيون            برش چون بر پيل و چهره چو خون‏

         ز تركان بگرد اندرش صد دلير            جوان و سرافراز چون نره شير

         پرستار پنجاه با دست بند            بپيش دل افروز تخت بلند

         همى يك بيك خواندند آفرين            بران برز و بالا و تيغ و نگين‏

         همى ديد رستم مر او را ز دور            نشست و نگه كرد مردان سور

         بشايسته كارى برون رفت ژند            گوى ديد برسان سرو بلند

         بدان لشكر اندر چنو كس نبود            بر رستم آمد بپرسيد زود

         چه مردى بدو گفت با من بگوى            سوى روشنى آى و بنماى روى‏

         تهمتن يكى مشت بر گردنش            بزد تيز و برشد روان از تنش‏

         بدان جايگه خشك شد ژند رزم            نشد ژنده رزم آنگهى سوى بزم‏

         زمانى همى بود سهراب دير            نيامد بنزديك او ژند شير

         بپرسيد سهراب تا ژنده رزم            كجا شد كه جايش تهى شد ز بزم‏

         برفتند و ديدندش افگنده خوار            بر آسوده از بزم و از كارزار

         خروشان ازان درد باز آمدند            شگفتى فرو مانده از كار ژند

         بسهراب گفتند شد ژند رزم            سر آمد برو روز پيگار و بزم‏

         چو بشنيد سهراب برجست زود            بيامد بر ژند بر سان دود

         ابا چاكر و شمع و خنياگران            بيامد ورا ديد مرده چنان‏

         شگفت آمدش سخت و خيره بماند            دليران و گردنكشان را بخواند

         چنين گفت كامشب نبايد غنود            همه شب همى نيزه بايد بسود

         كه گرگ اندر آمد ميان رمه            سگ و مرد را آزمودش همه‏

         اگر يار باشد جهان آفرين            چو نعل سمندم بسايد زمين‏

         ز فتراك زين بر گشايم كمند            بخواهم از ايرانيان كين ژند

         بيامد نشست از بر گاه خويش            گرانمايگان را همه خواند پيش‏

         كه گر كم شد از تخت من ژند رزم            نيامد همى سير جانم ز بزم‏

         چو برگشت رستم بر شهريار            از ايران سپه گيو بد پاسدار

         بره بر گو پيل تن را بديد            بزد دست و گرز از ميان بر كشيد

         يكى بر خروشيد چون پيل مست            سپر بر سر آورد و بنمود دست‏

         بدانست رستم كز ايران سپاه            بشب گيو باشد طلايه براه‏

         بخنديد و زان پس فغان بر كشيد            طلايه چو آواز رستم شنيد

         بيامد پياده بنزديك اوى            چنين گفت كاى مهتر جنگجوى‏

         پياده كجا بوده تيره شب            تهمتن بگفتار بگشاد لب‏

         بگفتش بگيو آن كجا كرده بود            چنان شير مردى كه آزرده بود

         و زان جايگه رفت نزديك شاه            ز تركان سخن گفت و ز بزم‏گاه‏

         ز سهراب و از برز و بالاى اوى            ز بازوى و كتف دلاراى اوى‏

         كه هرگز ز تركان چنين كس نخاست            بكردار سروست بالاش راست‏

         بتوران و ايران نماند بكس            تو گوئى كه سام سور است و بس‏

         و زان مشت بر گردن ژند رزم            كزان پس نيامد برزم و ببزم‏     

     بگفتند و پس رود و مى خواستند            همه شب همى لشكر آراستند

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

اسپرلوس

(اِ پَ) (اِ.) کاخ، سرای پادشاهان.

اسپرم

(اِ پَ رَ) (اِ.) هر گیاه که برگ آن بوی خوش دارد؛ ریحان.

اسپرم آب

(اِ پَ رَ) (اِمر.) آبی که پاره‌ای داروها را در آن جوشانند و بدن بیماران را بدان شویند؛ حمام دوایی، نطول، بخت گاو نیز گویند.

اسپرماتوزوئید

(اِ پِ تُ زُ) [ فر. ] (اِ.)= اسپرم: نطفه، یاخته‌ای که در تخم یا نطفه برخی از موجودات نر وجود دارد.

اسپرهم

(اِ پَ هَ) (اِ.) نک اسپرغم.

اسپرود

(اِ پَ) (اِ.) سنگ خوارک.

اسپرک

(اِ پَ رَ) (اِ.) گیاهی است با برگ‌های باریک و دراز و گل خوشه‌ای زرد، در گل و برگ آن ماده زرد رنگی وجود دارد که در رنگرزی بکار می‌برند. اسفرک، سپرک، زریر نیز گویند.

اسپری

(اِ پَ) (ص.)
۱- سپری، پایان یافته.
۲- نابود شده، معدوم.

اسپری

(اِ پِ رِ) [ انگ. ] (اِ.)
۱- وسیله‌ای حاوی مایع که با فشار دکمه آن مایع درونش به صورت ذرات ریز خارج می‌شود، افشانه (فره).
۲- مایعی که به شکل پودر از این ظرف بیرون پاشیده می‌شود.

اسپنتمد

(اِ پِ مَ) [ = اسپنتمذ، خرد مقدس ]
۱- (اِخ.) بخش سوم از پنج بخش گات‌ها.
۲- روز سوم از اندرگاه.

اسپند

(اِ پَ) (اِ.) نک اسفند.

اسپندارجشن

(~. جَ) (اِمر.) جشنی در ایران باستان به سپندارمذروز (روز پنجم) از ماه سپندارمذ. ابوریحان بیرونی گوید این جشن به زنان مخصوص بوده‌است و در این روز از شوهران خود هدیه می‌گرفتند، از این رو به جشن «مژده گیران» معروف ...

اسپندارمذ

(~. مَ) [ په. ] (اِمر.) = اسفندار. اسفندارمذ:۱ - پنجمین امشاسپند از امشاسپندان دین زرتشتی، نگهبان زمین.
۲- آخرین ماه از سال شمسی ؛ اسفند.
۳- نام روز پنجم از هر ماه شمسی.

اسپندان

(اِ پَ) (اِ.) خردل.

اسپه

(اِ پَ) (اِ.) سپاه.

اسپهبد

(اِ پَ بَ) (اِمر.) اسپاهبد، سپهبد، سردار.

اسپوختن

(اِ پُ تَ) (مص م.) سپوختن، سپوزیدن.

اسپک

(اِ پَ) (اِمصغ.) = اسبک:
۱- اسب چوبین یا گلین که کودکان برای بازی می‌سازند.
۲- یکی از اندام‌های اسطرلاب.
۳- خیمه بزرگ.

اسپک

(~.) [ از انگ. ] (اِ.) ضربه محکم و سریع به توپ برای رد کردن توپ به محوطه حریف از روی تور، اسبک، آبشار.

اسپکترسکپ

(اِ پِ رُ کُ) [ فر. ] (اِ.) دستگاهی است که برای تجزیه نور و تحقیق در طیف به کار می‌رود؛ طیف نما.


دیدگاهتان را بنویسید