شاهنامه فردوسی – زادن سهراب از مادرش تهمينه‏

زادن سهراب از مادرش تهمينه‏

          چو نه ماه بگذشت بر دخت شاه            يكى پورش آمد چو تابنده ماه‏

         تو گفتى گو پيل تن رستمست            و گر سام شيرست و گر نيرمست‏

         چو خندان شد و چهره شاداب كرد            ورا نام تهمينه سهراب كرد

         چو يك ماه شد همچو يك سال بود            برش چون بر رستم زال بود

         چو سه ساله شد زخم چوگان گرفت            بپنجم دل تير و پيكان گرفت‏

         چو ده ساله شد زان زمين كس نبود            كه يارست با او نبرد آزمود

  دیوان حافظ - جان بی‌جمال جانان میل جهان ندارد

         بر مادر آمد بپرسيد ز وى            بدو گفت گستاخ با من بگوى‏

         كه من چون ز همشيرگان برترم            همى باسمان اندر آيد سرم‏

         ز تخم كيم و ز كدامين گهر            چه گويم چو پرسد كسى از پدر

         گر اين پرسش از من بماند نهان            نمانم ترا زنده اندر جهان‏

         بدو گفت مادر كه بشنو سخن            بدين شادمان باش و تندى مكن‏

         تو پور گو پيل تن رستمى            ز دستان سامى و از نيرمى‏

         ازيرا سرت ز آسمان برترست            كه تخم تو زان نامور گوهرست‏

  دیوان حافظ - روزگاریست که سودای بتان دین من است

         جهان آفرين تا جهان آفريد            سوارى چو رستم نيامد پديد

         چو سام نريمان بگيتى نبود            سرش را نيارست گردون بسود

         يكى نامه از رستم جنگ جوى            بياورد و بنمود پنهان بدوى‏

         سه ياقوت رخشان بسه مهره زر            از ايران فرستاده بودش پدر

         بدو گفت افراسياب اين سخن            نبايد كه داند ز سر تا ببن‏

         پدر گر شناسد كه تو زين نشان            شدستى سرافراز گردنكشان‏

         چو داند بخواندت نزديك خويش            دل مادرت گردد از درد ريش‏

         چنين گفت سهراب كاندر جهان            كسى اين سخن را ندارد نهان‏

  دیوان حافظ - واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می‌کنند

         بزرگان جنگ آور از باستان            ز رستم زنند اين زمان داستان‏

         نبرده نژادى كه چونين بود            نهان كردن از من چه آيين بود

         كنون من ز تركان جنگ آوران            فراز آورم لشكرى بى‏كران‏

         برانگيزم از گاه كاوس را            از ايران ببرّم پى طوس را

         برستم دهم تخت و گرز و كلاه            نشانمش بر گاه كاوس شاه‏

         از ايران بتوران شوم جنگ جوى            ابا شاه روى اندر آرم بروى‏

         بگيرم سر تخت افراسياب            سر نيزه بگذارم از آفتاب‏

         چو رستم پدر باشد و من پسر            نبايد بگيتى كسى تاجور

  شاهنامه فردوسی - هنر نمودن زال در پيش منوچهر

         چو روشن بود روى خورشيد و ماه            ستاره چرا بر فرازد كلاه‏

         ز هر سو سپه شد برو انجمن            كه هم با گهر بود و هم تيغ زن‏

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فیضی که خضر یافت ز سرچشمهٔ حیات
دلهای شب ز دیدهٔ تر می‌بریم ما
«صائب تبریزی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آدر

(دَ) (اِ.) آذر، آتش.

آدر

(دِ) (اِ.) نیشتر فصاد، نیشتر رگزن.

آدرس

(رِ) [ فر. ] (اِ.)
۱- نشانی خانه، اداره و مانند آن، نشانی (فره).
۲- عنوان و نام کس یا جایی بر پشت پاکت و مانند آن.

آدرم

(رَ) (اِ.)۱ - نمد زین اسب و مانند آن.
۲- درفشی که با آن نمدزین را دوزند.
۳- سلاح مانند خنجر و شمشیر.

آدرمه

(رَ مِ) (اِ.) نک آدرم.

آدرنگ

(دَ رَ) (اِ.)
۱- رنج، اندوه.
۲- آفت، مصیبت.

آدم

(دَ) [ ع. ] (اِ.)۱ - نخستین انسان.
۲- (عا.) نوکر. ؛ ~ خود را شناختن از توانایی جسمی یا خصوصیات روحی کسی آگاه شدن.

آدم آهنی

(~. هَ) (اِ.)
۱- موجودی تخیلی با ظاهری شبیه انسان و ساخته شده از فلز و مدارهای الکترونیکی که در فیلم‌های سینمایی بسیاری از کارهای انسان را انجام می‌دهد.
۲- مجازاً به کسی که از خود اختیاری ندارد و طبق گفته دیگران ...

آدم برفی

(~. بَ) (اِ.)
۱- مترسک شبیه انسان که از برف ساخته می‌شود.
۲- آدم خیالی که گمان می‌کنند در کوه‌های هیمالیا زندگی می‌کند.

آدم حسابی

(~. حِ) [ ع - فا. ] (ص.)
۱- فهمیده، قابل اعتماد.
۲- دارای اصالت.

آدم دو قازی

(~ِ دُ) (اِمر.) آدم بی سر و پا و بی ارزش.

آدم شناس

(~. ش ِ) ~ص فا.) آن که اخلاق مردم را از قیافه و طرز رفتار و گفتار آنان درک کند.

آدم فروشی

(~. فُ) (حامص.)
۱- عمل آدم فروش اعم از سپردن و فروختن آدم‌ها به دست دیگران جهت منافع یا درآمد.
۲- کنایه از جاسوسی کردن.

آدم قحطی

(~. قَ) (اِ.) کنایه از: کمیابی آدم‌های شایسته و کارآمد.

آدم کش

(دَ. کُ) [ ع - فا. ] (ص فا.)کشنده آدم، قاتل انسان.

آدمک

(دَ مَ) (اِمصغ.)
۱- آدم کوچک.
۲- مترسک.

آدمی سیرت

(~. رَ) [ ع - فا. ] (ص مر.)نیکو - رفتار، نیکوخصال.

آدمیت

(دَ یَّ) (مص جع.)
۱- انسان بودن.
۲- به فضایل انسانی آراسته بودن.

آدمیرال

[ انگ. ] (اِ.) امیرالبحر، دریاسالار.

آدمیزاد

(دَ) (ص مر.) = آدمیزاده: انسان، بشر. ؛ ~ شیر خام خورده کنایه از: انسان موجودی جایزالخطاست.


دیدگاهتان را بنویسید