شاهنامه فردوسی – رفتن سام به جنگ مهراب

رفتن سام به جنگ مهراب

بمهراب و دستان رسيد اين سخن            كه شاه و سپهبد فگندند بن‏

         خروشان ز كابل همى رفت زال            فروهشته لفج و برآورده يال‏

         همى گفت اگر اژدهاى دژم            بيايد كه گيتى بسوزد بدم‏

         چو كابلستان را بخواهد بسود            نخستين سر من ببايد درود

         بپيش پدر شد پر از خون جگر            پر انديشه دل پر ز گفتار سر

         چو آگاهى آمد بسام دلير            كه آمد ز ره بچّه نرّه شير

         همه لشكر از جاى بر خاستند            درفش فريدون بياراستند

         پذيره شدن را تبيره زدند            سپاه و سپهبد پذيره شدند]

  دیوان حافظ - روی تو کس ندید و هزارت رقیب هست

         همه پشت پيلان برنگين درفش            بياراسته سرخ و زرد و بنفش‏

         چو روى پدر ديد دستان سام            پياده شد از اسپ و بگذارد گام‏

         بزرگان پياده شدند از دو روى            چه سالار خواه و چه سالار جوى‏

         زمين را ببوسيد زال دلير            سخن گفت با او پدر نيز دير

         نشست از بر تازى اسپ سمند            چو زرّين درخشنده كوهى بلند

         بزرگان همه پيش او آمدند            بتيمار و با گفت و گو آمدند

         كه آزرده گشتست بر تو پدر            يكى پوزش آور مكش هيچ سر

  دیوان حافظ - زان یار دل‌نوازم شکری است با شکایت

         چنين داد پاسخ كزين باك نيست            سرانجام آخر بجز خاك نيست‏

          پدر گر بمغز اندر آرد خرد            همانا سخن بر سخن نگذرد

         و گر بر گشايد زبان را بخشم            پس از شرمش آب اندر آرم بچشم‏

         چنين تا بدرگاه سام آمدند            گشاده دل و شادكام آمدند

         فرود آمد از باره سام سوار            هم اندر زمان زال را داد بار

         چو زال اندر آمد بپيش پدر            زمين را ببوسيد و گسترد بر

         يكى آفرين كرد بر سام گرد            و زاب دو نرگس همى گل سترد

  شاهنامه فردوسی - خوان هفتم كشتن رستم ديو سپيد را

         كه بيدار دل پهلوان شاد باد            روانش گراينده داد باد

         ز تيغ تو الماس بريان شود            زمين روز جنگ از تو گريان شود

         كجا ديزه تو چمد روز جنگ            شتاب آيد اندر سپاه درنگ‏

         سپهرى كجا باد گرز تو ديد            همانا ستاره نيارد كشيد

         زمين نسپرد شير با داد تو            روان و خرد كشته بنياد تو

         همه مردم از داد تو شادمان            ز تو داد يابد زمين و زمان‏

         مگر من كه از داد بى‏بهره‏ام            و گر چه به پيوند تو شهره‏ام‏

         يكى مرغ پرورده‏ام خاك خورد            به گيتى مرا نيست با كس نبرد

  شاهنامه فردوسی - فرستادن سر سلم را به نزد فريدون

          ندانم همى خويشتن را گناه            كه بر من كسى را بران هست راه‏

         مگر آنكه سام يلستم پدر            وگر هست با اين نژادم هنر

         ز مادر بزادم بينداختى            بكوه اندرم جايگه ساختى‏

         فگندى بتيمار زاينده را            بآتش سپردى فزاينده را

         ترا با جهان آفرين نيست جنگ            كه از چه سياه و سپيدست رنگ‏

         كنون كم جهان آفرين پروريد            بچشم خدايى بمن بنگريد

         ابا گنج و با تخت و گرز گران            ابا راى و با تاج و تخت و سران‏

         نشستم بكابل بفرمان تو            نگه داشتم راى و پيمان تو

  شاهنامه فردوسی - رفتن كنيزكان رودابه به ديدن زال زر

         كه گر كينه جويى نيازارمت            درختى كه كشتى ببار آرمت‏

         ز مازندران هديه اين ساختى            هم از گرگساران بدين تاختى‏

         كه ويران كنى خان آباد من            چنين داد خواهى همى داد من‏

         من اينك بپيش تو ايستاده‏ام            تن بنده خشم ترا داده‏ام‏

         بارّه ميانم بدو نيم كن            ز كابل مپيماى با من سخن‏

         سپهبد چو بشنيد گفتار زال            بر افراخت گوش و فرو برد يال‏

         بدو گفت آرى همينست راست            زبان تو بر راستى بر گواست‏

         همه كار من با تو بيداد بود            دل دشمنان بر تو بر شاد بود

  دیوان حافظ - عکس روی تو چو در آینه جام افتاد

         ز من آرزو خود همين خواستى            بتنگى دل از جاى بر خاستى‏

         مشو تيز تا چاره كار تو            بسازم كنون نيز بازار تو

         يكى نامه فرمايم اكنون بشاه            فرستم بدست تو اى نيك خواه‏

         سخن هر چه بايد بياد آورم            روان و دلش سوى داد آورم‏

         اگر يار باشد جهاندار ما            بكام تو گردد همه كار ما

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

در این دنیا كسی بی غم نباشد
اگر باشد بنی آدم نباشد
«خاقانی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید