شاهنامه فردوسی – رفتن زال به نزد رودابه

رفتن زال به نزد رودابه

      

   ‏

چو خورشيد تابنده شد ناپديد            در حجره بستند و گم شد كليد

         پرستنده شد سوى دستان سام            كه شد ساخته كار بگذار گام‏

         سپهبد سوى كاخ بنهاد روى            چنانچون بود مردم جفت جوى‏

         بر آمد سيه چشم گلرخ ببام            چو سرو سهى بر سرش ماه تام‏

         چو از دور دستان سام سوار            پديد آمد آن دختر نامدار

         دو بيجاده بگشاد و آواز داد            كه شاد آمدى اى جوانمرد شاد

         درود جهان آفرين بر تو باد            خم چرخ گردان زمين تو باد

         پياده بدين سان ز پرده سراى            برنجيدت اين خسروانى دو پاى‏

         سپهبد كزان گونه آوا شنيد            نگه كرد و خورشيد رخ را بديد

         شده بام از آن گوهر تابناك            بجاى گل سرخ ياقوت خاك‏

         چنين داد پاسخ كه اى ماه چهر            درودت ز من آفرين از سپهر

         چه مايه شبان ديده اندر سماك            خروشان بدم پيش يزدان پاك‏

         همى خواستم تا خداى جهان            نمايد مرا رويت اندر نهان‏

         كنون شاد گشتم بآواز تو            بدين خوب گفتار با ناز تو

         يكى چاره راه ديدار جوى            چه پرسى تو بر باره و من بكوى‏

         پرى روى گفت سپهبد شنود            سر شعر گلنار بگشاد زود

         كمندى گشاد او ز سرو بلند            كس از مشك زان سان نپيچد كمند

          خم اندر خم و مار بر مار بر            بران غبغبش نار بر نار بر

         بدو گفت بر تاز و بركش ميان            بر شير بگشاى و چنگ كيان‏

         بگير اين سيه گيسو از يك سوم            ز بهر تو بايد همى گيسوم‏

         نگه كرد زال اندران ماه روى            شگفتى بماند اندران روى و موى‏]

         چنين داد پاسخ كه اين نيست داد            چنين روز خورشيد روشن مباد

         كه من دست را خيره بر جان زنم            برين خسته دل تيز پيكان زنم‏

         كمند از رهى بستد و داد خم            بيفگند خوار و نزد ايچ دم‏

         بحلقه در آمد سر كنگره            بر آمد ز بن تا بسر يك سره‏

         چو بر بام آن باره بنشست باز            بر آمد پرى روى و بردش نماز

         گرفت آن زمان دست دستان بدست            برفتند هر دو بكردار مست‏

         فرود آمد از بام كاخ بلند            بدست اندرون دست شاخ بلند

         سوى خانه زرنگار آمدند            بران مجلس شاهوار آمدند

         بهشتى بد آراسته پر ز نور            پرستنده بر پاى و بر پيش حور

         شگفت اندر و مانده بد زال زر            بر آن روى و آن موى و بالا و فر

         ابا ياره و طوق و با گوشوار            ز دينار و گوهر چو باغ بهار

         دو رخساره چون لاله اندر سمن            سر جعد زلفش شكن بر شكن‏

         همان زال با فرّ شاهنشهى            نشسته بر ماه با فرهى‏

         حمايل يكى دشنه اندر برش            ز ياقوت سرخ افسرى بر سرش‏

         همى بود بوس و كنار و نبيد            مگر شير كو گور را نشكريد

         سپهبد چنين گفت با ماه روى            كه اى سرو سيمين بر و رنگ بوى‏

         منوچهر اگر بشنود داستان            نباشد برين كار همداستان‏

         همان سام نيرم برآرد خروش            ازين كار بر من شود او بجوش‏

         و ليكن نه پر مايه جانست و تن            همان خوار گيرم بپوشم كفن‏

         [ پذيرفتم از دادگر داورم            كه هرگز ز پيمان تو نگذرم‏

         شوم پيش يزدان ستايش كنم            چو ايزد پرستان نيايش كنم‏

         مگر كو دل سام و شاه زمين            بشويد ز خشم و ز پيكار و كين‏

         جهان آفرين بشنود گفت من            مگر كاشكارا شوى جفت من‏

         بدو گفت رودابه من همچنين            پذيرفتم از داور كيش و دين‏

         كه بر من نباشد كسى پادشا            جهان آفرين بر زبانم گوا

         جز از پهلوان جهان زال زر            كه با تخت و تاجست و با زيب و فر

         همى مهرشان هر زمان بيش بود            خرد دور بود آرزو پيش بود

         چنين تا سپيده بر آمد ز جاى            تبيره بر آمد ز پرده سراى‏

         پس آن ماه را شيد پدرود كرد            بر خويش تار و برش پود كرد

         ز بالا كمند اندر افگند زال            فرود آمد از كاخ فرخ همال‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

چارقد

(قَ) (اِمر.) روسری ؛ پارچه‌ای نازک و چهارگوش که خانم‌ها دو تا کرده و با آن موهای سر را می‌پوشانند.

چاره

(رِ) [ په. ] (اِ.)
۱- گریز، درمان.
۲- تدبیر.
۳- مکر، حیله.

چاره ساز

(~.) (ص فا.)
۱- چاره کننده.
۲- علاج کننده.
۳- خدای تعالی.

چاروا

(اِمر.) چارپا، اسب، خر، استر.

چاروادار

(ص فا.) کسی که حیوانات بارکش را می‌راند یا با آن‌ها باربری کند.

چارپار

(اِ.) چهارپا.

چارپهلو شدن

(پَ. شُ دَ) (مص ل.)
۱- سیر شدن، غذای بسیار خوردن.
۲- به پشت خوابیدن.

چارچار

(اِ.) = چهار چهار: روز آخر چله بزرگ و چهار روز اول چله کوچک در زمستان که سردترین روزهای سال است.

چارچار

(اِ.) برابری، همچشمی.

چارچنگولی

(چَ) (ص.) = چهارچنگالی:
۱- انگشتان دست و پای جمع و خمیده شده.
۲- (عا.) ب ا تمام نیرو و اشتیاق و جدیت.
۳- با دو دست و دو پا.

چارک

(رَ) (اِمر.)
۱- یک چهارم هر چیز.
۲- واحد وزن، یک چهارم من که معادل ده سیر یا ۷۵۰ گرم می‌باشد.
۳- یک چهارم زرع که معادل چهار گره‌است.

چارک

(~.) [ سنس. ] (ص. اِ.) چاووش، نقیب قافله.

چاشت

[ په. ] (اِ.)
۱- اول صبح، بخش نخستِ روز.
۲- غذایی که به هنگام چاشت خورند.

چاشتگاه

(ق.) ظُهر، نزدیک ظهر.

چاشنی

[ په. ] (اِ.)
۱- مقداری از غذا که برای مزه کردن، بچشند.
۲- مقدار ترشی که به غذا می‌زنند.
۳- ماده قابل اشتعالی که به فشنگ یا هر مواد منفجره‌ای وصل کنند.

چاشنی گرفتن

(گِ رِ تَ) (مص م.)
۱- مزه کردن، چشیدن.
۲- مزه کردن غذا توسط کسی که مأمور این کار بود، پیش از غذا خوردن پادشاه.

چاشنی گیر

(ص فا.)
۱- مزه چِش، کسی که اندکی از غذا را برای معلوم کردن طعم و مزه آن می‌چشد.
۲- مدیر مطبخ، حاکم آشپزخانه، توشمال.
۳- قسمت کننده طعام.

چاق

[ تر. ]
۱- (ص.) فربه.
۲- تنومند.
۳- تندرست، سالم.
۴- (اِ.) صحت، سلامت. ؛دماغش ~ است الف - سالم و تندرست است. ب - کار و بارش خوب است. ؛~ُ چله چاق و فربه.

چاق کردن

(کَ دَ) (مص م.) (عا.)
۱- سرِ حال آوردن.
۲- آماده کردن قلیان، چپق یا وافور برای استعمال.

چاقو

(اِ.) آلتی مرکب از تیغه فولادین که به دسته‌ای وصل است و آن برای بریدن و تراشیدن به کار رود. ؛~ی بی دسته ساختن کنایه از: کار ناتمام و بی ارزش کردن.


دیدگاهتان را بنویسید