Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – رفتن زال به رسولى نزد منوچهر

رفتن زال به رسولى نزد منوچهر

          نويسنده را پيش بنشاندند            ز هر در سخنها همى راندند

         سر نامه كرد آفرين خداى            كجا هست و باشد هميشه بجاى‏

         ازويست نيك و بد و هست و نيست            همه بندگانيم و ايزد يكيست‏

         هر آن چيز كو ساخت اندر بوش            بران است چرخ روان را روش‏

         خداوند كيوان و خورشيد و ماه            و زو آفرين بر منوچهر شاه‏

         برزم اندرون زهر ترياك سوز            ببزم اندرون ماه گيتى فروز

         گراينده گرز و گشاينده شهر            ز شادى بهر كس رساننده بهر

         كشنده درفش و فريدون بجنگ            كشنده سر افراز جنگى پلنگ‏

         ز باد عمود تو كوه بلند            شود خاك نعل سر افشان سمند

         همان از دل پاك و پاكيزه كيش            بآبشخور آرى همى گرگ و ميش‏

         يكى بنده‏ام من رسيده بجاى            بمردى بشست اندر آورده پاى‏

         همى گرد كافور گيرد سرم            چنين كرد خورشيد و ماه افسرم‏

         ببستم ميان را يكى بنده‏وار            ابا جادوان ساختم كارزار

         عنان پيچ و اسپ افگن و گرزدار            چو من كس نديدى بگيتى سوار

         بشد آب گردان مازندران            چو من دست بردم بگرز گران‏

         ز من گر نبودى بگيتى نشان            بر آورده گردن ز گردن كشان‏

         چنان اژدها كو ز رود كشف            برون آمد و كرد گيتى چو كف‏

         زمين شهر تا شهر پهناى او            همان كوه تا كوه بالاى او

         جهان را ازو بود دل پر هراس            همى داشتندى شب و روز پاس‏

         هوا پاك ديدم ز پرندگان            همان روى گيتى ز درندگان‏

         ز تفّش همى پرّ كرگس بسوخت            زمين زير زهرش همى برفروخت‏

         نهنگ دژم بر كشيدى ز آب            بدم در كشيدى ز گردون عقاب‏

         زمين گشت بى‏مردم و چارپاى            همه يك سر او را سپردند جاى‏

         چو ديدم كه اندر جهان كس نبود            كه با او همى دست يارست سود

         بزور جهاندار يزدان پاك            بيفگندم از دل همه ترس و باك‏

         ميان را ببستم بنام بلند            نشستم بران پيل پيكر سمند

         بزين اندرون گرزه گاوسر            ببازو كمان و بگردن سپر

         برفتم بسان نهنگ دژم            مرا تيز چنگ و ورا تيز دم‏

         مرا كرد پدرود هر كو شنيد            كه بر اژدها گرز خواهم كشيد

         ز سر تا بدمّش چو كوه بلند            كشان موى سر بر زمين چون كمند

         زبانش بسان درختى سياه            ز فر باز كرده فگنده براه‏

         چو دو آبگيرش پر از خون دو چشم            مرا ديد غرّيد و آمد بخشم‏

         گمانى چنان بردم اى شهريار            كه دارم مگر آتش اندر كنار

          جهان پيش چشمم چو دريا نمود            بابر سيه بر شده تيره دود

         ز بانگش بلرزيد روى زمين            ز زهرش زمين شد چو درياى چين‏

         برو بر زدم بانگ برسان شير            چنانچون بود كار مرد دلير

         يكى تير الماس پيكان خدنگ            بچرخ اندرون راندم بى‏درنگ‏

         چو شد دوخته يك كران از دهانش            بماند از شگفتى ببيرون زبانش‏

         هم اندر زمان ديگرى همچنان            زدم بر دهانش بپيچيد از ان‏

         سديگر زدم بر ميان زفرش            بر آمد همى جوى خون از جگرش‏

         چو تنگ اندر آورد با من زمين            بر آهختم اين گاوسر گرز كين‏

         بنيروى يزدان كيهان خداى            بر انگيختم پيل تن را ز جاى‏

         زدم بر سرش گرزه گاو چهر            برو كوه باريد گفتى سپهر

         شكستم سرش چون تن ژنده پيل            فرو ريخت زو زهر چون رود نيل‏

         بزخمى چنان شد كه ديگر نخاست            ز مغزش زمين گشت با كوه راست‏

         كشف رود پر خون و زرداب شد            زمين جاى آرامش و خواب شد

         همه كوهساران پر از مرد و زن            همى آفرين خواندندى بمن‏

         جهانى بران جنگ نظّاره بود            كه آن اژدها زشت پتياره بود

         مرا سام يك زخم از ان خواندند            جهان زر و گوهر بر افشاندند

         چو زو بازگشتم تن روشنم            برهنه شد از نامور جوشنم‏

         فرو ريخت از باره بر گستوان            وزين هست هر چند رانم زيان‏

         بران بوم تا ساليان بر نبود            جز از سوخته خار خاور نبود

         چنين و جزين هر چه بوديم راى            سران را سر آوردمى زير پاى‏

         كجا من چمانيدمى باد پاى            بپرداختى شير درّنده جاى‏]

         كنون چند سالست تا پشت زين            مرا تختگاه است و اسپم زمين‏

         همه گرگساران و مازندران            بتو راست كردم بگرز گران‏

         نكردم زمانى برو بوم ياد            ترا خواستم راد و پيروز و شاد

         كنون اين بر افراخته يال من            همان زخم كوبنده كوپال من‏

         بدان هم كه بودى نماند همى            برو گردگاهم نماند همى‏

         كمندى بينداخت از دست شست            زمانه مرا باژگونه ببست‏

         سپرديم نوبت كنون زال را            كه شايد كمربند و كوپال را

         يكى آرزو دارد اندر نهان            بيايد بخواهد ز شاه جهان‏

         يكى آرزو كان بيزدان نكوست            كجا نيكوئى زير فرمان اوست‏

         نكرديم بى‏راى شاه بزرگ            كه بنده نبايد كه باشد سترگ‏

         همانا كه با زال پيمان من            شنيدست شاه جهان بان من‏

         كه از راى او سر نپيچم بهيچ            درين روزها كرد زى من بسيج‏

         بپيش من آمد پر از خون رخان            همى چاك چاك آمدش زاستخوان‏

         مرا گفت بردار آمل كنى            سزاتر كه آهنگ كابل كنى‏

         چو پرورده مرغ باشد بكوه            نشانى شده در ميان گروه‏

         چنان ماه بيند بكابلستان            چو سرو سهى بر سرش گلستان‏

         چو ديوانه گردد نباشد شگفت            از و شاه را كين نبايد گرفت‏

         كنون رنج مهرش بجايى رسيد            كه بخشايش آرد هر آن كس بديد

         ز بس درد كو ديد بر بى‏گناه            چنان رفت پيمان كه بشنيد شاه‏

         گسى كردمش با دلى مستمند            چو آيد بنزديك تخت بلند

         همان كن كه با مهترى در خورد            ترا خود نياموخت بايد خرد

         چو نامه نوشتند و شد راى راست            ستد زود دستان و بر پاى خاست‏

         چو خورشيد سر سوى خاور نهاد            نخفت و نياسود تا بامداد

         چو آن جامه سوده بفگند شب            سپيده بخنديد و بگشاد لب‏

         بيامد بزين اندر آورد پاى            بر آمد خروشيدن كرّه ناى‏

         بسوى شهنشاه بنهاد روى            ابا نامه سام آزاده خوى‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آذرگشنسپ

(~. گُ نَ) (اِمر.) یکی از سه آتشکده بزرگ عهد ساسانی که در شیز آذربایجان قرار داشت.

آذرگون

(~.) (ص مر.) نک آذریون.

آذری

(ذَ) (ص نسب.) منسوب به آذر، آتشی.

آذری

(~.)(ص نسب.)
۱- اهل آذربایجان.
۲- نام زبان قدیم سکنه آذربایجان.

آذرین

(~.)(ص نسب.)۱ - آتشین.
۲- سنگ -‌های آتشفشانی.

آذریون

(~.)
۱- (ص مر.) آذرگون، آتش رنگ.
۲- (اِمر.) نوعی شقایق که کنارش سرخ و میانش سیاه باشد.

آذوقه

(قِ) (اِ.) نک آزوقه.

آذین

(اِ.)
۱- زیب، زینت، آرایش.
۲- رسم، قاعده، قانون.

آذین بستن

(بَ تَ) (مص م.) زینت کردن دکان و بازارها در روزهای جشن و شادمانی.

آر

۱ - (اسم فاعل) پسوند فاعلی و آن به آخر مصدر مرخم = سوم شخص مفرد ماضی پیوندد و صفت فاعلی را سازد: خریدار، پرستار، فرماندار.
۲- پسوند مفعولی (اسم مفعول) گرفتار، کشتار.
۳- پسوند اسم مصدر و آن در اصل «تار» ...

آر

[ فر. ] (اِ.) واحد مقیاس سطح برابر با ۱۰۰ مترمربع.

آر. پی. جی

[ انگ. R.P.G ] (اِ.) نوعی موشک - انداز کوچک ضد تانک.

آرا

[ ع. آراء ] (اِ.) جِ رأی ؛ رأی‌ها، اندیشه‌ها.

آرا (ی)

(ری. اِفا.) در ترکیبات به جای «آراینده» آید: بزم آرا، جهان آرا، صف آرا.

آراستن

(تَ) [ په. ] (مص م.)
۱- زینت دادن، زیور کردن.
۲- نظم دادن.
۳- آماده کردن.
۴- قصد کردن.
۵- مجهّز کردن (سپاه).
۶- هماهنگ کردن (موسیقی).
۷- غنی کردن، بی نیاز کردن.
۸- گماشتن، مأمور کردن.
۹- منقش کردن.
۱۰ - آباد کردن، معمور کردن. ...

آراسته

(تِ)
۱- (ص مف.) مزیُن، زینت شده.
۲- منظّم.
۳- (ص.) آماده، مهیّا.
۴- آهستگی، درنگ.
۵- آسایش، راحتی.
۶- خاموشی، سکوت.
۷- امن، امان.
۸- بستر، خوابگاه.
۹- جایگاه، مقام.
۱۰ - جای خلوت.
۱۱ - (ق.) آهسته، به تأنی.
۱۲ - اطمینان خاطر.

آرام

۱ - (اِ.) قرار، سکون.
۲- درنگ.
۳- آسایش، راحتی.
۴- (ص.)ساکت، خاموش.
۵- امن.
۶- (ق.) به آهستگی.

آرام بخش

(بَ) (ص فا.) تسکین دهنده، مسکن.

آرامانیدن

(دَ) (مص م.)
۱- آرام کردن.
۲- مطمئن کردن.
۳- سکونت دادن، اسکان.

آرامش

(مِ)
۱- (اِمص.) آرامیدن.
۲- وقار، سنگینی.
۳- (اِ.) خواب کوتاه و سبک.
۴- فراغت، آسایش.
۵- صلح وآشتی.
۶- سکون.


دیدگاهتان را بنویسید