شاهنامه فردوسی – رسيدن سام و دستان به كابل

رسيدن سام و دستان به كابل

بگويد كه آمد سپهبد ز راه            ابا زال با پيل و چندى سپاه‏

         فرستاده تازان بكابل رسيد            خروشى بر آمد چنانچون سزيد

         چنان شاد شد شاه كابلستان            ز پيوند خورشيد زابلستان‏

         كه گفتى همى جان بر افشاندند            ز هر جاى رامشگران خواندند

         بزد ناى مهراب و بر بست كوس            بياراست لشكر چو چشم خروس‏

         ابا ژنده پيلان و رامشگران            زمين شد بهشت از كران تا كران‏

         ز بس گونه‏گون پرنيانى درفش            چه سرخ و سپيد و چه زرد و بنفش‏

  شاهنامه فردوسی - بخش كردن فريدون جهان را بر پسران

         چه آواى ناى و چه آواى چنگ            خروشيدن بوق و آواى زنگ‏

         تو گفتى مگر روز انجامش است            يكى رستخيز است گر رامش است‏

         همى رفت ازين گونه تا پيش سام            فرود آمد از اسپ و بگذارد گام‏

         گرفتش جهان پهلوان در كنار            بپرسيدش از گردش روزگار

         شه كابلستان گرفت آفرين            چه بر سام و بر زال زر همچنين‏

         نشست از بر باره تيز رو            چو از كوه سر بر كشد ماه نو

         يكى تاج زرّين نگارش گهر            نهاد از بر تارك زال زر

  شاهنامه فردوسی - رفتن زال به نزد رودابه

         بكابل رسيدند خندان و شاد            سخنهاى ديرينه كردند ياد

         همه شهر ز آواى هندى دراى            ز ناليدن بربط و چنگ و ناى‏

         تو گفتى دد و دام رامشگرست            زمانه بآرايشى ديگرست‏

         بش و يال اسپان كران تا كران            براندوده پر مشك و پر زعفران‏

         برون رفت سيندخت با بندگان            ميان بسته سيصد پرستندگان‏

         مر آن هر يكى را يكى جام زر            بدست اندرون پر ز مشك و گهر

         همه سام را آفرين خواندند            پس از جام گوهر بر افشاندند

         بدان جشن هر كس كه آمد فراز            شد از خواسته يك بيك بى‏نياز

  شاهنامه فردوسی - آمدن رستم به نخجيرگاه‏

         بخنديد و سيندخت را سام گفت            كه رودابه را چند خواهى نهفت‏

         بدو گفت سيندخت هديه كجاست            اگر ديدن آفتاب هواست‏

         چنين داد پاسخ بسيندخت سام            كه از من بخواه آنچه آيدت كام‏

         برفتند تا خانه زرنگار            كجا اندرو بود خرّم بهار

         نگه كرد سام اندران ماه روى            يكايك شگفتى بماند اندروى‏

         ندانست كش چون ستايد همى            برو چشم را چون گشايد همى‏

         بفرمود تا رفت مهراب پيش            ببستند عقدى بر آيين و كيش‏

         بيك تختشان شاد بنشاندند            عقيق و زبرجد برافشاندند

  دیوان حافظ - روزگاریست که سودای بتان دین من است

         سر ماه با افسر نام دار            سر شاه با تاج گوهر نگار

         بياورد پس دفتر خواسته            يكى نسخت گنج آراسته‏

         برو خواند از گنجها هر چه بود            كه گوش آن نيارست گفتى شنود

         برفتند از آنجا بجاى نشست            ببودند يك هفته با مى بدست‏

         و ز ايوان سوى باغ رفتند باز            سه هفته بشادى گرفتند ساز

         بزرگان كشورش با دست‏بند            كشيدند بر پيش كاخ بلند

         سر ماه سام نريمان برفت            سوى سيستان روى بنهاد تفت‏

         ابا زال و با لشكر و پيل و كوس            زمانه ركاب ورا داد بوس‏

  دیوان حافظ - به دام زلف تو دل مبتلای خویشتن است

         عمارى و بالاى و هودج بساخت            يكى مهد تا ماه را در نشاخت‏

         چو سيندخت و مهراب و پيوند خويش            سوى سيستان روى كردند پيش‏

         برفتند شادان دل و خوش منش            پر از آفرين لب ز نيكى كنش‏

         رسيدند پيروز تا نيمروز            چنان شاد و خندان و گيتى فروز

         يكى بزم سام آنگهى ساز كرد            سه روز اندران بزم بگماز كرد

         پس آنگاه سيندخت آنجا بماند            خود و لشكرش سوى كابل براند

         سپرد آن زمان پادشاهى بزال            برون برد لشكر بفرخنده فال‏

         سوى گرگساران شد و باختر            درفش خجسته بر افراخت سر

  شاهنامه فردوسی - بند كردن فريدون ضحاك را

         شوم گفت كان پادشاهى مراست            دل و ديده با ما ندارند راست‏

         منوچهر منشور آن شهر بر            مرا داد و گفتا همى دار و خور

         بترسم ز آشوب بدگوهران            بويژه ز گردان مازندران‏

         بشد سام يك زخم و بنشست زال            مى و مجلس آراست و بفراخت يال‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

بدان مثل که شب آبستن است روز از تو
ستاره می‌شمرم تا که شب چه زاید باز
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید