شاهنامه فردوسی – رسيدن سام و دستان به كابل

رسيدن سام و دستان به كابل

بگويد كه آمد سپهبد ز راه            ابا زال با پيل و چندى سپاه‏

         فرستاده تازان بكابل رسيد            خروشى بر آمد چنانچون سزيد

         چنان شاد شد شاه كابلستان            ز پيوند خورشيد زابلستان‏

         كه گفتى همى جان بر افشاندند            ز هر جاى رامشگران خواندند

         بزد ناى مهراب و بر بست كوس            بياراست لشكر چو چشم خروس‏

         ابا ژنده پيلان و رامشگران            زمين شد بهشت از كران تا كران‏

         ز بس گونه‏گون پرنيانى درفش            چه سرخ و سپيد و چه زرد و بنفش‏

         چه آواى ناى و چه آواى چنگ            خروشيدن بوق و آواى زنگ‏

         تو گفتى مگر روز انجامش است            يكى رستخيز است گر رامش است‏

         همى رفت ازين گونه تا پيش سام            فرود آمد از اسپ و بگذارد گام‏

         گرفتش جهان پهلوان در كنار            بپرسيدش از گردش روزگار

         شه كابلستان گرفت آفرين            چه بر سام و بر زال زر همچنين‏

         نشست از بر باره تيز رو            چو از كوه سر بر كشد ماه نو

         يكى تاج زرّين نگارش گهر            نهاد از بر تارك زال زر

         بكابل رسيدند خندان و شاد            سخنهاى ديرينه كردند ياد

         همه شهر ز آواى هندى دراى            ز ناليدن بربط و چنگ و ناى‏

         تو گفتى دد و دام رامشگرست            زمانه بآرايشى ديگرست‏

         بش و يال اسپان كران تا كران            براندوده پر مشك و پر زعفران‏

         برون رفت سيندخت با بندگان            ميان بسته سيصد پرستندگان‏

         مر آن هر يكى را يكى جام زر            بدست اندرون پر ز مشك و گهر

         همه سام را آفرين خواندند            پس از جام گوهر بر افشاندند

         بدان جشن هر كس كه آمد فراز            شد از خواسته يك بيك بى‏نياز

         بخنديد و سيندخت را سام گفت            كه رودابه را چند خواهى نهفت‏

         بدو گفت سيندخت هديه كجاست            اگر ديدن آفتاب هواست‏

         چنين داد پاسخ بسيندخت سام            كه از من بخواه آنچه آيدت كام‏

         برفتند تا خانه زرنگار            كجا اندرو بود خرّم بهار

         نگه كرد سام اندران ماه روى            يكايك شگفتى بماند اندروى‏

         ندانست كش چون ستايد همى            برو چشم را چون گشايد همى‏

         بفرمود تا رفت مهراب پيش            ببستند عقدى بر آيين و كيش‏

         بيك تختشان شاد بنشاندند            عقيق و زبرجد برافشاندند

         سر ماه با افسر نام دار            سر شاه با تاج گوهر نگار

         بياورد پس دفتر خواسته            يكى نسخت گنج آراسته‏

         برو خواند از گنجها هر چه بود            كه گوش آن نيارست گفتى شنود

         برفتند از آنجا بجاى نشست            ببودند يك هفته با مى بدست‏

         و ز ايوان سوى باغ رفتند باز            سه هفته بشادى گرفتند ساز

         بزرگان كشورش با دست‏بند            كشيدند بر پيش كاخ بلند

         سر ماه سام نريمان برفت            سوى سيستان روى بنهاد تفت‏

         ابا زال و با لشكر و پيل و كوس            زمانه ركاب ورا داد بوس‏

         عمارى و بالاى و هودج بساخت            يكى مهد تا ماه را در نشاخت‏

         چو سيندخت و مهراب و پيوند خويش            سوى سيستان روى كردند پيش‏

         برفتند شادان دل و خوش منش            پر از آفرين لب ز نيكى كنش‏

         رسيدند پيروز تا نيمروز            چنان شاد و خندان و گيتى فروز

         يكى بزم سام آنگهى ساز كرد            سه روز اندران بزم بگماز كرد

         پس آنگاه سيندخت آنجا بماند            خود و لشكرش سوى كابل براند

         سپرد آن زمان پادشاهى بزال            برون برد لشكر بفرخنده فال‏

         سوى گرگساران شد و باختر            درفش خجسته بر افراخت سر

         شوم گفت كان پادشاهى مراست            دل و ديده با ما ندارند راست‏

         منوچهر منشور آن شهر بر            مرا داد و گفتا همى دار و خور

         بترسم ز آشوب بدگوهران            بويژه ز گردان مازندران‏

         بشد سام يك زخم و بنشست زال            مى و مجلس آراست و بفراخت يال‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

چه

(چِ یا چَ) (پس.) پسوندی است دال بر تصغیر: باغچه، کوچه، آلوچه، کتابچه.

چهار

(چِ یا چَ) [ په. ] (اِ.) عدد اصلی میان سه و پنج، دوبرابر دو.

چهار ارکان

(~. اَ) [ فا - ع. ] (اِمر.)
۱- چهار حد جهان: مشرق، مغرب، شمال و جنوب.
۲- نوعی خیمه چهارگانه.

چهار مضراب

(~. مِ) [ فا - ع. ] (اِمر.) = چارمضراب: اصطلاحی است در نواختن آهنگ موسیقی، نوعی از آهنگ موسیقی که نوازنده ساز در دستگاه‌های مختلف آواز می‌نوازد تا آوازخوان برای خواندن مهیا شود، گونه‌ای از زدن که زننده خواننده ...

چهارآیین

(چَ) (اِمر.) چهار مذهب معروف اهل سنت: حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی.

چهارآیینه

(~. نِ) (اِمر.) نوعی جامه جنگ که در قدیم به هنگام جنگ می‌پوشیدند و آن دارای چهار قطعه آهن صیقل داده بود که روی سینه، پشت سر و سر زانوها نصب می‌شد.

چهاربالش

(~. لِ) (اِمر.)
۱- بالش‌های چهار - گانه، که هنگام بر تخت نشستن پادشاه، پشت سر و زیر پا و دو طرف او می‌گذاشتند.
۲- تخت، مسند.
۳- چهار عنصر (آب، خاک، آتش و باد).

چهارتخم

(~. تُ) (اِمر.) = چهارتخمه. چارتخم: مخلوط دانه‌های قدومه و بارهنگ و بهدانه و سپستان است که جوشانده آن‌ها به دلیل داشتن لعاب فراوان به عنوان ملین و نرم کننده سینه و خلط آور در امراض ریه مصرف می‌شود.

چهارتکبیر

(~. تَ) [ فا - ع. ] (اِمر.) اشاره‌است به نماز میت که در آن چهار تکبیر باید بگویند.

چهارتکبیر زدن

(~. تَ. زَ دَ) (مص ل.) ترک دنیا گفتن.

چهارجوهر

(~. جَ هَ) (اِمر.) چهار ستاره از بنات النعش که آن‌ها را نعش گویند.

چهارده

(چَ یا چِ دَ) (اِ.) عدد اصلی بین سیزده و پانزده، ده به علاوه چهار.

چهاردیواری

(چَ یا چَ) (اِمر.)
۱- هر جا که از چهارطرف محصور و دیوار باشد، محوطه.
۲- (کن.) خانه و کاشانه.

چهارزانو

(~.) (اِمر.)حالتی مؤدبانه از نشستن که ساق پای چپ زیر زانوی راست و ساق پای راست زیر زانوی چپ قرار می‌گیرد.

چهارسو

(~.) [ په. ] (اِمر.)
۱- چهارجانب: شمال، جنوب، مشرق، مغرب.
۲- چهارراه.
۳- چهارراه میان بازار، چارسوق، چارسوک.
۴- (کن.) دنیا، جهان.

چهارشاخ

(~.) (اِمر.) آلتی چوبی چهار شاخه و دسته دار که با آن خرمن کوفته را بر باد می‌دهند تا کاه از دانه جدا شود.

چهارشانه

(~. نِ) (ص مر.) مرد تنومند که دارای شانه‌های پهن باشد.

چهارشنبه

(~. شَ بِ) [ فا - عبر. ] (اِمر.) روز پنجم از ایام هفته مسلمانان.

چهارشنبه سوری

(~. شَ بِ) (اِمر.) غروب آخرین سه شنبه سال که در آن شب معمولاً هفت بوته آتش درست می‌کنند و به ترتیب از روی آن می‌پرند و می‌گویند: سرخی تو از من زردی من از تو.

چهارضلعی

(~. ض) [ فا - ع. ] (ص نسب.) صفحه‌ای است محدود به یک خط شکسته چهاربر و انواع آن عبارت است از: مربع، مربع مستطیل، لوزی، متوازی الاضلاع، ذوزنقه، چهارضلعی محاطی، چهارضلعی محیط، چهاربر.


دیدگاهتان را بنویسید