شاهنامه فردوسی – راى زدن رودابه با كنيزكان

راى زدن رودابه با كنيزكان

      

و را پنج ترك پرستنده بود            پرستنده و مهربان بنده بود

         بدان بندگان خردمند گفت            كه بگشاد خواهم نهان از نهفت‏

         شما يك بيك راز دار منيد            پرستنده و غمگسار منيد

         بدانيد هر پنج و آگه بويد            همه ساله با بخت همره بويد

         كه من عاشقم همچو بحر دمان            از و بر شده موج تا آسمان‏

         پر از پور سامست روشن دلم            بخواب اندر انديشه زو نگسلم‏

         هميشه دلم در غم مهر اوست            شب و روزم انديشه چهر اوست‏

  شاهنامه فردوسی - رفتن سام به جنگ مهراب

         كنون اين سخن را چه درمان كنيد            چگوييد و با من چه پيمان كنيد

         يكى چاره بايد كنون ساختن            دل و جانم از رنج پرداختن‏

         پرستندگان را شگفت آمد آن            كه بيكارى آمد ز دخت ردان‏

         همه پاسخش را بياراستند            چو اهرمن از جاى برخاستند

         كه اى افسر بانوان جهان            سرافراز بر دختران مهان‏

         ستوده ز هندوستان تا بچين            ميان بتان در چو روشن نگين‏

         ببالاى تو بر چمن سرو نيست            چو رخسار تو تابش پرو نيست‏

         نگار رخ تو ز قنوج و راى            فرستد همى سوى خاور خداى‏

  شاهنامه فردوسی - پادشاهى فريدون پانصد سال بود

         ترا خود بديده درون شرم نيست            پدر را بنزد تو آزرم نيست‏

         كه آن را كه اندازد از بر پدر            تو خواهى كه گيرى مر او را ببر

         كه پرورده مرغ باشد بكوه            نشانى شده در ميان گروه‏

         كس از مادران پير هرگز نزاد            نه ز آن كس كه زايد بباشد نژاد

         چنين سرخ دو بسّد شير بوى            شگفتى بود گر شود پير جوى‏

         جهانى سراسر پر از مهر تست            بايوانها صورت چهر تست‏

         ترا با چنين روى و بالاى و موى            ز چرخ چهارم خور آيدت شوى‏

  دیوان حافظ - ای شاهد قدسی، که کشد بند نقابت

         چو رودابه گفتار ايشان شنيد            چو از باد آتش دلش بر دميد

         بريشان يكى بانگ برزد بخشم            بتابيد روى و بخوابيد چشم‏

         و ز ان پس بچشم و بروى دژم            بابرو ز خشم اندر آورد خم‏

         چنين گفت كين خام پيكارتان            شنيدن نيرزيد گفتارتان‏

         نه قيصر بخواهم نه فغفور چين            نه از تاج داران ايران زمين‏

         ببالاى من پور سامست زال            ابا بازوى شير و با برز و يال‏

         گرش پير خوانى همى گر جوان            مرا او بجاى تنست و روان‏

         مرا مهر او دل نديده گزيد            همان دوستى از شنيده گزيد

  شاهنامه فردوسی - گرفتن سهراب دژ سپيد را‏

         برو مهربانم نه بر روى و موى            بسوى هنر گشتمش مهر جوى‏

         پرستنده آگه شد از راز او            چو بشنيد دل خسته آواز او

         بآواز گفتند ما بنده‏ايم            بدل مهربان و پرستنده‏ايم‏

         نگه كن كنون تا چه فرمان دهى            نيايد ز فرمان تو جز بهى‏

         يكى گفت زيشان كه اى سرو بن            نگر تا نداند كسى اين سخن‏

         اگر جادويى بايد آموختن            ببند و فسون چشمها دوختن‏

         بپرّيم با مرغ و جادو شويم            بپوئيم و در چاره آهو شويم‏

         مگر شاه را نزد ماه آوريم            بنزديك او پايگاه آوريم‏

  دیوان حافظ - صبا اگر گذری افتدت به کشور دوست

         لب سرخ رودابه پر خنده كرد            رخان معصفر سوى بنده كرد

         كه اين گفته را گر شوى كار بند            درختى برومند كارى بلند

         كه هر روز ياقوت بار آورد            برش تازيان بر كنار آورد

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

سوختم اما نه چون شمع طرب در بین جمع
لاله ام کز داغ تنهایی به صحرا سوختم
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید