شاهنامه فردوسی – درمان كردن ضحاك

درمان كردن ضحاك

                

چنان بد كه هر شب دو مرد جوان            چه كهتر چه از تخمه پهلوان‏

         خورشگر ببردى بايوان شاه            همى ساختى راه درمان شاه‏

         بكشتى و مغزش بپرداختى            مران اژدها را خورش ساختى‏

         دو پاكيزه از گوهر پادشا            دو مرد گرانمايه و پارسا

         يكى نام ارمايل پاك دين            دگر نام گرمايل پيش بين‏

         چنان بد كه بودند روزى بهم            سخن رفت هر گونه از بيش و كم‏

         ز بيدادگر شاه و ز لشكرش            و زان رسمهاى بد اندر خورش‏

         يكى گفت ما را بخواليگرى            ببايد بر شاه رفت آورى‏

         و زان پس يكى چاره ساختن            ز هر گونه انديشه انداختن‏

         مگر زين دو تن را كه ريزند خون            يكى را توان آوريدن برون‏

         برفتند و خواليگرى ساختند            خورشها و اندازه بشناختند

         خورش خانه پادشاه جهان            گرفت آن دو بيدار دل در نهان‏

         چو آمد بهنگام خون ريختن            بشيرين روان اندر آويختن‏

         ازان روز بانان مردم كشان            گرفته دو مرد جوان را كشان‏

         زنان پيش خواليگران تاختند            ز بالا بروى اندر انداختند

         پر از درد خواليگران را جگر            پر از خون دو ديده پر از كينه سر

         همى بنگريد اين بدان آن بدين            ز كردار بيداد شاه زمين‏

         از آن دو يكى را بپرداختند            جزين چاره نيز نشناختند

         برون كرد مغز سر گوسفند            بياميخت با مغز آن ارجمند

         يكى را بجان داد زنهار و گفت            نگر تا بيارى سر اندر نهفت‏

         نگر تا نباشى بآباد شهر            ترا از جهان دشت و كوهست بهر

         بجاى سرش زان سرى بى‏بها            خورش ساختند از پى‏ء اژدها

         ازين گونه هر ماهيان سى جوان            از يشان همى يافتندى روان‏

         چو گرد آمدى مرد از يشان دويست            بران سان كه نشناختندى كه كيست‏

         خورشگر بديشان بزى چند و ميش            سپردى و صحرا نهادند پيش‏

         كنون كرد از آن تخمه دارد نژاد            كه ز آباد نايد بدل برش ياد

         پس آيين ضحاك وارونه خوى            چنان بد كه چون مى بدش آرزوى‏

         ز مردان جنگى يكى خواستى            بكشتى چو با ديو برخاستى‏

         كجا نامور دخترى خوبروى            بپرده درون بود بى‏گفت‏گوى‏

         پرستنده كرديش بر پيش خويش            نه بر رسم دين و نه بر رسم كيش‏

                       

  دیوان حافظ - گر ز دست زلف مشکینت خطایی رفت رفت

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

از دست غیبت تو شکایت نمی‌کنم
تا نیست غیبتی نبود لذت حضور
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید

آن

۱ - پسوند دال بر زمان: بامدادان، ناگاهان.
۲- پسوند دال بر مکان و موطن: گیلان، یونان، ایران، دیلمان.
۳- پسوند حاصل مصدر است در آخر ریشه فعل: چادردران کردن، راه جامه دران.
۴- پسوند دال بر کثرت و استمرار در آخر اسم فاعل (مرخم.): درم - ریزان، گلریزان.
۵- پسوند صفت فاعلی در آخر ریشه فعل = مفرد امر حاضر: خرامان، روان، نگران.
۶- پسوند دال بر نسبت بنوت و فرزندی: اردشیر بابکان (اردشیر پسر بابک)، خسرو قبادان (خسرو پسر قباد).
۷- پسوند دال بر جشن و آذین و شادمانی و سوگ: آشتی کنان، آینه بندان.
۸- گاه به آخر صفات پیوندد و تغییری در معنی و نوع کلمه نمی‌دهد: شادان، آبادان.
۹- پسوند جمع: یکی از دو علامت جمع پارسی است و آن در موارد ذیل به کار رود: الف: جانداران (انسان و حیوان) و نام اقوام و ملل به «ان» نیز جمع بسته شوند: مردان، اسبان، ترکان. ب: بعضی اعضای بدن (که زوج و متعدد باشند) علاوه بر «ها» به «ان» نیز جمع بسته شوند: چشمان، ابروان. ج: کلمات ذیل دال بر زمان: علاوه بر «ها» به «ان» جمع بسته شوند: روزگاران، روزان، شبان.

دیدگاهتان را بنویسید