Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – خوان هفتم كشتن رستم ديو سپيد را

خوان هفتم كشتن رستم ديو سپيد را

          و زان جايگه تنگ بسته كمر            بيامد پر از كينه و جنگ سر

         چو رخش اندر آمد بران هفت كوه            بران نرّه ديوان گشته گروه‏

         بنزديكى‏ء غار بى‏بن رسيد            بگرد اندرون لشكر ديو ديد

         باولاد گفت آنچ پرسيدمت            همه بر ره راستى ديدمت‏

         كنون چون گه رفتن آمد فراز            مرا راه بنماى و بگشاى راز

         بدو گفت اولاد چون آفتاب            شود گرم و ديو اندر آيد بخواب‏

         بريشان تو پيروز باشى بجنگ            كنون يك زمان كرد بايد درنگ‏

         ز ديوان نبينى نشسته يكى            جز از جادوان پاسبان اندكى‏

         بدانگه تو پيروز باشى مگر            اگر يار باشدت پيروزگر

         نكرد ايچ رستم برفتن شتاب            بدان تا بر آمد بلند آفتاب‏

         سراپاى اولاد بر هم ببست            بخم كمند آنگهى بر نشست‏

         بر آهيخت جنگى نهنگ از نيام            بغرّيد چون رعد و بر گفت نام‏

         ميان سپاه اندر آمد چو گرد            سران را سر از تن همى دور كرد

         ناستاد كس پيش او در بجنگ            نجستند با او يكى نام و ننگ‏

         رهش باز دادند و بگريختند            بآورد با او نياويختند

         و زان جايگه سوى ديو سپيد            بيامد بكردار تابنده شيد

         بكردار دوزخ يكى غار ديد            تن ديو از تيرگى ناپديد

         زمانى همى بود در چنگ تيغ            نبد جاى ديدار و راه گريغ‏

         ازان تيرگى جاى ديده نديد            زمانى بران جايگه آرميد

         چو مژگان بماليد و ديده بشست            دران جاى تاريك لختى بجست‏

         بتاريكى اندر يكى كوه ديد            سراسر شده غار ازو ناپديد

         برنگ شبه روى و چون شير موى            جهان پر ز پهناى و بالاى اوى‏

         سوى رستم آمد چو كوهى سياه            از آهنش ساعد ز آهن كلاه‏

         ازو شد دل پيل تن پر نهيب            بترسيد كامد بتنگى نشيب‏

         بر آشفت برسان پيل ژيان            يكى تيغ تيزش بزد بر ميان‏

         ز نيروى رستم ز بالاى اوى            بينداخت يك ران و يك پاى اوى‏

         بريده بر آويخت با او بهم            چو پيل سرافراز و شير دژم‏

         همى پوست كند اين از آن آن ازين            همى گل شد از خون سراسر زمين‏

         بدل گفت رستم گر امروز جان            بماند بمن زنده‏ام جاودان‏

         هميدون بدل گفت ديو سپيد            كه از جان شيرين شدم نااميد

         گرايدونك از چنگ اين اژدها            بريده پى و پوست يابم رها

         نه كهتر نه برتر منش مهتران            نبينند نيزم بمازندران‏

         همى گفت ازين گونه ديو سپيد            همى داد دل را بدينسان نويد

         تهمتن بنيروى جان آفرين            بكوشيد بسيار با درد و كين‏

         بزد دست و برداشتش نرّه شير            بگردن بر آورد و افگند زير

         فرو برد خنجر دلش بر دريد            جگرش از تن تيره بيرون كشيد

         همه غار يك سر پر از كشته بود            جهان همچو درياى خون گشته بود

         بيامد ز اولاد بگشاد بند            بفتراك بر بست پيچان كمند

         باولاد داد آن كشيده جگر            سوى شاه كاوس بنهاد سر

         بدو گفت اولاد كاى نرّه شير            جهانى بتيغ آوريدى بزير

         نشانهاى بند تو دارد تنم            بزير كمند تو بد گردنم‏

         بچيزى كه دادى دلم را اميد            همى باز خواهد اميدم نويد

         به پيمان شكستن نه اندر خورى            كه شير ژيانى و كى منظرى‏

         بدو گفت رستم كه مازندران            سپارم ترا از كران تا كران‏

         ترا زين سپس بى‏نيازى دهم            بمازندران سرفرازى دهم‏

         يكى كار پيشست و رنج دراز            كه هم با نشيب است و هم با فراز

         همى شاه مازندران را ز گاه            ببايد ربودن فگندن بچاه‏

         سر ديو جادو هزاران هزار            بيفگند بايد بخنجر بزار

         ازان پس اگر خاك را بسپرم            و گر نه ز پيمان تو نگذرم‏

         رسيد آنگهى نزد كاوس كى            يل پهلو افروز فرخنده پى‏

         چنين گفت كاى شاه دانش پذير            بمرگ بد انديش رامش پذير

         دريدم جگرگاه ديو سپيد            ندارد بدو شاه ازين پس اميد

         ز پهلوش بيرون كشيدم جگر            چه فرمان دهد شاه پيروزگر

         برو آفرين كرد كاوس شاه            كه بى‏تو مبادا نگين و كلاه‏

         بران مام كو چون تو فرزند زاد            نشايد جز از آفرين كرد ياد

         مرا بخت ازين هر دو فرخترست            كه پيل هژبر افگنم كهترست‏

         برستم چنين گفت كاوس كى            كه اى گرد و فرزانه نيك پى‏

         بچشم من اندر چكان خون اوى            مگر باز بينم ترا نيز روى‏

         بچشمش چو اندر كشيدند خون            شد آن ديده تيره خورشيدگون‏

         نهادند زير اندرش تخت عاج            بياويختند از بر عاج تاج‏

         نشست از بر تخت مازندران            ابا رستم و نامور مهتران‏

         چو طوس و فريبرز و گودرز و گيو            چو رهام و گرگين و فرهاد نيو

         برين گونه يك هفته با رود و مى            همى رامش آراست كاوس كى‏

         بهشتم نشستند بر زين همه            جهانجوى و گردنكشان و رمه‏

         همه بر كشيدند گرز گران            پراگنده در شهر مازندران‏

         برفتند يك سر بفرمان كى            چو آتش كه بر خيزد از خشك نى‏

         ز شمشير تيز آتش افروختند            همه شهر يك سر همى سوختند

         بلشكر چنين گفت كاوس شاه            كه اكنون مكافات كرده گناه‏

         چنانچون سزا بُد بديشان رسيد            ز كشتن كنون دست بايد كشيد

         ببايد يكى مرد با هوش و سنگ            كجا بازداند شتاب از درنگ‏

         شود نزد سالار مازندران            كند دلش بيدار و مغزش گران‏

         بران كار خشنود شد پور زال            بزرگان كه بودند با او همال‏

         فرستاد نامه بنزديك اوى            بر افروختن جان تاريك اوى‏

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آذرگشنسپ

(~. گُ نَ) (اِمر.) یکی از سه آتشکده بزرگ عهد ساسانی که در شیز آذربایجان قرار داشت.

آذرگون

(~.) (ص مر.) نک آذریون.

آذری

(ذَ) (ص نسب.) منسوب به آذر، آتشی.

آذری

(~.)(ص نسب.)
۱- اهل آذربایجان.
۲- نام زبان قدیم سکنه آذربایجان.

آذرین

(~.)(ص نسب.)۱ - آتشین.
۲- سنگ -‌های آتشفشانی.

آذریون

(~.)
۱- (ص مر.) آذرگون، آتش رنگ.
۲- (اِمر.) نوعی شقایق که کنارش سرخ و میانش سیاه باشد.

آذوقه

(قِ) (اِ.) نک آزوقه.

آذین

(اِ.)
۱- زیب، زینت، آرایش.
۲- رسم، قاعده، قانون.

آذین بستن

(بَ تَ) (مص م.) زینت کردن دکان و بازارها در روزهای جشن و شادمانی.

آر

۱ - (اسم فاعل) پسوند فاعلی و آن به آخر مصدر مرخم = سوم شخص مفرد ماضی پیوندد و صفت فاعلی را سازد: خریدار، پرستار، فرماندار.
۲- پسوند مفعولی (اسم مفعول) گرفتار، کشتار.
۳- پسوند اسم مصدر و آن در اصل «تار» ...

آر

[ فر. ] (اِ.) واحد مقیاس سطح برابر با ۱۰۰ مترمربع.

آر. پی. جی

[ انگ. R.P.G ] (اِ.) نوعی موشک - انداز کوچک ضد تانک.

آرا

[ ع. آراء ] (اِ.) جِ رأی ؛ رأی‌ها، اندیشه‌ها.

آرا (ی)

(ری. اِفا.) در ترکیبات به جای «آراینده» آید: بزم آرا، جهان آرا، صف آرا.

آراستن

(تَ) [ په. ] (مص م.)
۱- زینت دادن، زیور کردن.
۲- نظم دادن.
۳- آماده کردن.
۴- قصد کردن.
۵- مجهّز کردن (سپاه).
۶- هماهنگ کردن (موسیقی).
۷- غنی کردن، بی نیاز کردن.
۸- گماشتن، مأمور کردن.
۹- منقش کردن.
۱۰ - آباد کردن، معمور کردن. ...

آراسته

(تِ)
۱- (ص مف.) مزیُن، زینت شده.
۲- منظّم.
۳- (ص.) آماده، مهیّا.
۴- آهستگی، درنگ.
۵- آسایش، راحتی.
۶- خاموشی، سکوت.
۷- امن، امان.
۸- بستر، خوابگاه.
۹- جایگاه، مقام.
۱۰ - جای خلوت.
۱۱ - (ق.) آهسته، به تأنی.
۱۲ - اطمینان خاطر.

آرام

۱ - (اِ.) قرار، سکون.
۲- درنگ.
۳- آسایش، راحتی.
۴- (ص.)ساکت، خاموش.
۵- امن.
۶- (ق.) به آهستگی.

آرام بخش

(بَ) (ص فا.) تسکین دهنده، مسکن.

آرامانیدن

(دَ) (مص م.)
۱- آرام کردن.
۲- مطمئن کردن.
۳- سکونت دادن، اسکان.

آرامش

(مِ)
۱- (اِمص.) آرامیدن.
۲- وقار، سنگینی.
۳- (اِ.) خواب کوتاه و سبک.
۴- فراغت، آسایش.
۵- صلح وآشتی.
۶- سکون.


دیدگاهتان را بنویسید