شاهنامه فردوسی – خوان هفتم كشتن رستم ديو سپيد را

خوان هفتم كشتن رستم ديو سپيد را

          و زان جايگه تنگ بسته كمر            بيامد پر از كينه و جنگ سر

         چو رخش اندر آمد بران هفت كوه            بران نرّه ديوان گشته گروه‏

         بنزديكى‏ء غار بى‏بن رسيد            بگرد اندرون لشكر ديو ديد

         باولاد گفت آنچ پرسيدمت            همه بر ره راستى ديدمت‏

         كنون چون گه رفتن آمد فراز            مرا راه بنماى و بگشاى راز

         بدو گفت اولاد چون آفتاب            شود گرم و ديو اندر آيد بخواب‏

         بريشان تو پيروز باشى بجنگ            كنون يك زمان كرد بايد درنگ‏

         ز ديوان نبينى نشسته يكى            جز از جادوان پاسبان اندكى‏

         بدانگه تو پيروز باشى مگر            اگر يار باشدت پيروزگر

  دیوان حافظ - بعد از این دست من و دامن آن سرو بلند

         نكرد ايچ رستم برفتن شتاب            بدان تا بر آمد بلند آفتاب‏

         سراپاى اولاد بر هم ببست            بخم كمند آنگهى بر نشست‏

         بر آهيخت جنگى نهنگ از نيام            بغرّيد چون رعد و بر گفت نام‏

         ميان سپاه اندر آمد چو گرد            سران را سر از تن همى دور كرد

         ناستاد كس پيش او در بجنگ            نجستند با او يكى نام و ننگ‏

         رهش باز دادند و بگريختند            بآورد با او نياويختند

         و زان جايگه سوى ديو سپيد            بيامد بكردار تابنده شيد

         بكردار دوزخ يكى غار ديد            تن ديو از تيرگى ناپديد

  شاهنامه فردوسی - فرستادن فريدون جندل را به يمن

         زمانى همى بود در چنگ تيغ            نبد جاى ديدار و راه گريغ‏

         ازان تيرگى جاى ديده نديد            زمانى بران جايگه آرميد

         چو مژگان بماليد و ديده بشست            دران جاى تاريك لختى بجست‏

         بتاريكى اندر يكى كوه ديد            سراسر شده غار ازو ناپديد

         برنگ شبه روى و چون شير موى            جهان پر ز پهناى و بالاى اوى‏

         سوى رستم آمد چو كوهى سياه            از آهنش ساعد ز آهن كلاه‏

         ازو شد دل پيل تن پر نهيب            بترسيد كامد بتنگى نشيب‏

         بر آشفت برسان پيل ژيان            يكى تيغ تيزش بزد بر ميان‏

         ز نيروى رستم ز بالاى اوى            بينداخت يك ران و يك پاى اوى‏

  دیوان حافظ - بلبلی برگ گلی خوش رنگ در منقار داشت

         بريده بر آويخت با او بهم            چو پيل سرافراز و شير دژم‏

         همى پوست كند اين از آن آن ازين            همى گل شد از خون سراسر زمين‏

         بدل گفت رستم گر امروز جان            بماند بمن زنده‏ام جاودان‏

         هميدون بدل گفت ديو سپيد            كه از جان شيرين شدم نااميد

         گرايدونك از چنگ اين اژدها            بريده پى و پوست يابم رها

         نه كهتر نه برتر منش مهتران            نبينند نيزم بمازندران‏

         همى گفت ازين گونه ديو سپيد            همى داد دل را بدينسان نويد

         تهمتن بنيروى جان آفرين            بكوشيد بسيار با درد و كين‏

  شاهنامه فردوسی - گفتار اندر زادن رستم

         بزد دست و برداشتش نرّه شير            بگردن بر آورد و افگند زير

         فرو برد خنجر دلش بر دريد            جگرش از تن تيره بيرون كشيد

         همه غار يك سر پر از كشته بود            جهان همچو درياى خون گشته بود

         بيامد ز اولاد بگشاد بند            بفتراك بر بست پيچان كمند

         باولاد داد آن كشيده جگر            سوى شاه كاوس بنهاد سر

         بدو گفت اولاد كاى نرّه شير            جهانى بتيغ آوريدى بزير

         نشانهاى بند تو دارد تنم            بزير كمند تو بد گردنم‏

         بچيزى كه دادى دلم را اميد            همى باز خواهد اميدم نويد

         به پيمان شكستن نه اندر خورى            كه شير ژيانى و كى منظرى‏

  دیوان حافظ - دوش آگهی ز یار سفر کرده داد باد

         بدو گفت رستم كه مازندران            سپارم ترا از كران تا كران‏

         ترا زين سپس بى‏نيازى دهم            بمازندران سرفرازى دهم‏

         يكى كار پيشست و رنج دراز            كه هم با نشيب است و هم با فراز

         همى شاه مازندران را ز گاه            ببايد ربودن فگندن بچاه‏

         سر ديو جادو هزاران هزار            بيفگند بايد بخنجر بزار

         ازان پس اگر خاك را بسپرم            و گر نه ز پيمان تو نگذرم‏

         رسيد آنگهى نزد كاوس كى            يل پهلو افروز فرخنده پى‏

         چنين گفت كاى شاه دانش پذير            بمرگ بد انديش رامش پذير

  دیوان حافظ - گداخت جان که شود کار دل تمام و نشد

         دريدم جگرگاه ديو سپيد            ندارد بدو شاه ازين پس اميد

         ز پهلوش بيرون كشيدم جگر            چه فرمان دهد شاه پيروزگر

         برو آفرين كرد كاوس شاه            كه بى‏تو مبادا نگين و كلاه‏

         بران مام كو چون تو فرزند زاد            نشايد جز از آفرين كرد ياد

         مرا بخت ازين هر دو فرخترست            كه پيل هژبر افگنم كهترست‏

         برستم چنين گفت كاوس كى            كه اى گرد و فرزانه نيك پى‏

         بچشم من اندر چكان خون اوى            مگر باز بينم ترا نيز روى‏

         بچشمش چو اندر كشيدند خون            شد آن ديده تيره خورشيدگون‏

         نهادند زير اندرش تخت عاج            بياويختند از بر عاج تاج‏

  دیوان حافظ - در این زمانه رفیقی که خالی از خلل است

         نشست از بر تخت مازندران            ابا رستم و نامور مهتران‏

         چو طوس و فريبرز و گودرز و گيو            چو رهام و گرگين و فرهاد نيو

         برين گونه يك هفته با رود و مى            همى رامش آراست كاوس كى‏

         بهشتم نشستند بر زين همه            جهانجوى و گردنكشان و رمه‏

         همه بر كشيدند گرز گران            پراگنده در شهر مازندران‏

         برفتند يك سر بفرمان كى            چو آتش كه بر خيزد از خشك نى‏

         ز شمشير تيز آتش افروختند            همه شهر يك سر همى سوختند

         بلشكر چنين گفت كاوس شاه            كه اكنون مكافات كرده گناه‏

  دیوان حافظ - هر آن که جانب اهل خدا نگه دارد

         چنانچون سزا بُد بديشان رسيد            ز كشتن كنون دست بايد كشيد

         ببايد يكى مرد با هوش و سنگ            كجا بازداند شتاب از درنگ‏

         شود نزد سالار مازندران            كند دلش بيدار و مغزش گران‏

         بران كار خشنود شد پور زال            بزرگان كه بودند با او همال‏

         فرستاد نامه بنزديك اوى            بر افروختن جان تاريك اوى‏


خوان نخست شاهنامه – جنگ رخش با شيرى

خوان دوم شاهنامه – يافتن رستم چشمه آب

خوان سوم شاهنامه – جنگ رستم با اژدها

خوان چهارم شاهنامه – كشتن زنى جادو را

خوان پنجم شاهنامه – گرفتار شدن اولاد به دست رستم

خوان ششم شاهنامه – جنگ رستم و ارژنگ ديو


در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

نامم ز کارخانه عشاق محو باد
گر جز محبت تو بود شغل دیگرم
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یدک

(یَ دَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- اسب زین کرده بدون سوار که پیشاپیش موکب پادشاهان و امرا حرکت می‌دادند.
۲- ابزار یا اسباب که ذخیره نگه دارند تا آن را به جای تباه شده آن نهند.

یدک کش

(~. کَ یا کِ) [ تر - فا. ] (ص فا.)
۱- آن که افسار یدک را در دست دارد و همراه برد.
۲- کسی که علاوه بر وظیفه خود مسئولیت وظیفه دیگری را نیز به عهده دارد.

یدکی

(یَ دَ) [ تر - فا. ] (ص.) قطعات اضافی که برای جایگزین کردن قطعات خراب شده یک دستگاه نگه داری می‌شود.

یر به یر شدن

(ی. ب. ی. شُ دَ) (مص ل.) بی حساب شدن، نه بدهکار بودن و نه طلبکار بودن.

یرا

(یَ) (اِ.) چین و شکن.

یراعه

(یَ عَ یا ع ِ) [ ع. یراعه ] (اِ.)
۱- گول و بد دل.
۲- شترمرغ ماده.
۳- بیشه نشیب، نیستان - ناک.
۴- کرم شب تاب.

یراق

(یَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- ساز و برگ اسب.
۲- سلاح.

یراق کوبی

(~.) [ تر - فا. ] (حامص.) کوبیدن و نصب کردن یراق در و پنجره از قبیل قفل و لولا و دستگیره و مانند آن.

یرغو

(یَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- عوارضی که برای رسیدگی به جرایم گرفته می‌شد (ایلخانان).
۲- سیاست.
۳- بازرسی، مجلس محاکمه.

یرقان

(یَ رَ) [ ع. ] (اِ.) بیماری زردی، نوعی بیماری که در اثر اختلالات کبد به وجود می‌آید.

یرلیغ

(یَ) [ تر. جغ. ] (اِ.) حکم و فرمان پادشاه. ؛ ~ خانی: فرمان پادشاه (ایلخانان و دوره‌های بعدی).

یرمغان

(یَ مَ) (اِ.) ارمغان، تحفه.

یرنداق

(یَ رَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- روده.
۲- تسمه و دوال نرم و سفید.

یزدادی

(یَ) (اِمر.)
۱- قلیه و قیمه را گویند که بعد از پخته شدن تخم مرغ بر بالای آن ریزند.
۲- کوفته که در آن تخم مرغ پخته باشد.

یزدان

(یَ) [ په. ] (اِ.) خدا، خداوند.

یزنه

(یَ نِ) (اِ.) آیزنه ؛ شوهر خواهر.

یزک

(یَ زَ) (اِ.) پیش قراول، جلودار.

یسار

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- طرف چپ.
۲- چهره‌ای که د یدن آن نحوست و شومی می‌آورد.

یساق

(یَ) [ تر - مغ. ] (اِ.)
۱- سیاست.
۲- فسق (سنگلاخ).
۳- ترتیب و ساختگی.

یساول

(یَ وُ) [ تر. ] (اِ.) جلودار، پیش قراول.


دیدگاهتان را بنویسید