شاهنامه فردوسی – خوان سوم جنگ رستم با اژدها

خوان سوم جنگ رستم با اژدها

          ز دشت اندر آمد يكى اژدها            كزو پيل گفتى نيابد رها

         بدان جايگه بودش آرامگاه            نكردى ز بيمش برو ديو راه‏

         بيامد جهانجوى را خفته ديد            بر او يكى اسپ آشفته ديد

         پر انديشه شد تا چه آمد پديد            كه يارد بدين جايگاه آرميد

         نيارست كردن كس آنجا گذر            ز ديوان و پيلان و شيران نر

         همان نيز كامد نيابد رها            ز چنگ بد انديش نر اژدها

         سوى رخش رخشنده بنهاد روى            دوان اسپ شد سوى ديهيم جوى‏

         همى كوفت بر خاك رويينه سم            چو تندر خروشيد و افشاند دم‏

         تهمتن چو از خواب بيدار شد            سر پر خرد پر ز پيكار شد

         بگرد بيابان يكى بنگريد            شد آن اژدهاى دژم ناپديد

         ابا رخش بر خيره پيكار كرد            ازان كو سر خفته بيدار كرد

         دگر باره چون شد بخواب اندرون            ز تاريكى آن اژدها شد برون‏

         ببالين رستم تگ آورد رخش            همى كند خاك و همى كرد پخش‏

         دگر باره بيدار شد خفته مرد            بر آشفت و رخسارگان كرد زرد

         بيابان همه سربسر بنگريد            بجز تيرگى شب بديده نديد

         بدان مهربان رخش بيدار گفت            كه تاريكى‏ء شب بخواهى نهفت‏

         سرم را همى بازدارى ز خواب            به بيدارئ من گرفتت شتاب‏

         گر اين بار سازى چنين رستخيز            سرت را ببرّم بشمشير تيز

         پياده شوم سوى مازندران            كشم ببر و شمشير و گرز گران‏

         سيم ره بخواب اندر آمد سرش            ز ببر بيان داشت پوشش برش‏

         بغرّيد باز اژدهاى دژم            همى آتش افروخت گفتى بدم‏

         چراگاه بگذاشت رخش آن زمان            نيارست رفتن بر پهلوان‏

         دلش زان شگفتى بدو نيم بود            كش از رستم و اژدها بيم بود

         هم از بهر رستم دلش نارميد            چو باد دمان نزد رستم دويد

         خروشيد و جوشيد و بركند خاك            ز نعلش زمين شد همه چاك چاك‏

         چو بيدار شد رستم از خواب خوش            بر آشفت با باره دستكش‏

         چنان ساخت روشن جهان آفرين            كه پنهان نكرد اژدها را زمين‏

         بران تيرگى رستم او را بديد            سبك تيغ تيز از ميان بر كشيد

         بغرّيد برسان ابر بهار            زمين كرد پر آتش از كار زار

         بدان اژدها گفت بر گوى نام            كزين پس تو گيتى نبينى بكام‏

         نبايد كه بى‏نام بر دست من            روانت بر آيد ز تاريك تن‏

         چنين گفت دژخيم نرّ اژدها            كه از چنگ من كس نيابد رها

         صد اندر صد اين دشت جاى منست            بلند آسمانش هواى منست‏

         نيارد گذشتن بسر بر عقاب            ستاره نبيند زمينش بخواب‏

         بدو اژدها گفت نام تو چيست            كه زاينده را بر تو بايد گريست‏

         چنين داد پاسخ كه من رستمم            ز دستان و از سام و از نيرمم‏

         بتنها يكى كينه‏ور لشكرم            برخش دلاور زمين بسپرم‏

         برآويخت با او بجنگ اژدها            نيامد بفرجام هم زو رها

         چو زور تن اژدها ديد رخش            كزان سان بر آويخت با تاج بخش‏

         بماليد گوش اندر آمد شگفت            بلند اژدها را بدندان گرفت‏

         بدرّيد كتفش بدندان چو شير            برو خيره شد پهلوان دلير

         بزد تيغ و بنداخت از بر سرش            فرو ريخت چون رود خون از برش‏

         زمين شد بزير تنش ناپديد            يكى چشمه خون از برش بر دميد

         چو رستم بران اژدهاى دژم            نگه كرد برزد يكى تيز دم‏

         بيابان همه زير او بود پاك            روان خون گرم از بر تيره خاك‏

         تهمتن ازو در شگفتى بماند            همى پهلوى نام يزدان بخواند

         بآب اندر آمد سر و تن بشست            جهان جز بزور جهانبان نجست‏

         بيزدان چنين گفت كاى دادگر            تو دادى مرا دانش و زور و فر

         كه پيشم چه شير و چه ديو و چه پيل            بيابان بى‏آب و درياى نيل‏

         بدانديش بسيار و گر اندكيست            چو خشم آورم پيش چشمم يكيست‏

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آیینه بندان

(~. بَ)(اِمر.)آراستن در و دیوار خانه با نهادن آیینه‌های بسیار بر آن. آیینه - بندی نیز گویند.

آیینه خانه

(~. نِ) (اِمر.)اتاقی که آن را آیینه - کاری کرده باشند.

آیینه دار

(~.) (ص مر.)
۱- کسی که آیینه را در پیش عروس یا هر کس دیگر نگه دارد تا خود را در آن ببیند.
۲- سلمانی، آرایشگر.

آیینه دق

(~ء دِ) (اِمر.)
۱- آیینه‌ای که چهره انسان را زرد و نحیف نشان دهد.
۲- کنایه از: آدم عبوس و ترشرو.

آیینه سکندر

(~ء س ِ کَ دَ) (اِمر.) آیینه‌ای که ارسطو برای اسکندر ساخت و آن را بالای مناره اسکندریه نصب کرده بودند.

آیینه پیل

(~ء) (اِمر.)
۱- طبل یا دُهُل بزرگ که آن را بر پیل می‌نواختند.
۲- جرس و زنگی که بر پیل می‌آویختند.

آیینه کاری

(~.) (حامص.) (اِمر.) نوعی تزیین داخلی ساختمان، با چسباندن قطعه‌های کوچک آیینه به شکل‌های هندسی و گل و بته‌های مختلف.

آیینه کسی بودن

(~ء کَ. دَ) (مص ل.) به طور محض در همه حرکات مقلد کسی بودن و از خود ابتکاری نداشتن.

آییژ

(اِ.) شراره، شرر آتش.

ا

[ اَ ] (پیشوند) همزه ٔمفتوحه در زبانهای باستانی ما علامت سلب و نفی بوده

ائمه

(اَ ئِ مِّ) [ ع. ائمه ] (اِ.) جِ امام ؛ پیشوایان، سران. ؛~ اطهار امامان شیعه. ؛~ جماعت پیش نمازان. ؛~ُالاسماء هفت اسم اول خداوند که «اسماء الهی» نامیده می‌شوند و عبارتند از: حی، ...

اب

( اَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- پدر، ج. آباء.
۲- کشیش.

ابا

( اَ) [ په. ] (حر اض.) با، همراه.

ابا

( ~.) [ ع. ] (اِ.) پدر.

ابا

(اَ یا اِ) [ په. ] (اِ.) = وا: آش. به حذف همزه نیز خوانده می‌شود مانند: جوجه با، شوربا.

ابا

(اِ) [ ع. ]
۱- (مص ل.) سرباز زدن، سر - پیچیدن.
۲- خودداری کردن.
۳- (اِمص.) سرکشی، نافرمانی.
۴- نخوت، تکبر.

ابا داشتن

(اِ. تَ) [ ع - فا. ] (مص ل.) امتناع ورزیدن.

ابا کردن

(اِ. کَ دَ) [ ع - فا. ] (مص ل.) سرباز زدن، امتناع کردن.

ابابیل

(اَ) [ ع. ] (اِ.)۱ - دسته‌های پراکنده، دسته - دسته، گروه مرغان.
۲- پرستوها، چلچله‌ها.

اباتت

(اِ تَ) [ ع. اباته ] (مص ل.) = اباته: شب را در جایی گذراندن، شب را در جایی به سر بردن، بیتوته کردن.


دیدگاهتان را بنویسید