شاهنامه فردوسی – خوان سوم جنگ رستم با اژدها

خوان سوم جنگ رستم با اژدها

          ز دشت اندر آمد يكى اژدها            كزو پيل گفتى نيابد رها

         بدان جايگه بودش آرامگاه            نكردى ز بيمش برو ديو راه‏

         بيامد جهانجوى را خفته ديد            بر او يكى اسپ آشفته ديد

         پر انديشه شد تا چه آمد پديد            كه يارد بدين جايگاه آرميد

         نيارست كردن كس آنجا گذر            ز ديوان و پيلان و شيران نر

         همان نيز كامد نيابد رها            ز چنگ بد انديش نر اژدها

         سوى رخش رخشنده بنهاد روى            دوان اسپ شد سوى ديهيم جوى‏

         همى كوفت بر خاك رويينه سم            چو تندر خروشيد و افشاند دم‏

         تهمتن چو از خواب بيدار شد            سر پر خرد پر ز پيكار شد

         بگرد بيابان يكى بنگريد            شد آن اژدهاى دژم ناپديد

         ابا رخش بر خيره پيكار كرد            ازان كو سر خفته بيدار كرد

         دگر باره چون شد بخواب اندرون            ز تاريكى آن اژدها شد برون‏

         ببالين رستم تگ آورد رخش            همى كند خاك و همى كرد پخش‏

         دگر باره بيدار شد خفته مرد            بر آشفت و رخسارگان كرد زرد

         بيابان همه سربسر بنگريد            بجز تيرگى شب بديده نديد

         بدان مهربان رخش بيدار گفت            كه تاريكى‏ء شب بخواهى نهفت‏

         سرم را همى بازدارى ز خواب            به بيدارئ من گرفتت شتاب‏

         گر اين بار سازى چنين رستخيز            سرت را ببرّم بشمشير تيز

         پياده شوم سوى مازندران            كشم ببر و شمشير و گرز گران‏

         سيم ره بخواب اندر آمد سرش            ز ببر بيان داشت پوشش برش‏

         بغرّيد باز اژدهاى دژم            همى آتش افروخت گفتى بدم‏

         چراگاه بگذاشت رخش آن زمان            نيارست رفتن بر پهلوان‏

         دلش زان شگفتى بدو نيم بود            كش از رستم و اژدها بيم بود

         هم از بهر رستم دلش نارميد            چو باد دمان نزد رستم دويد

         خروشيد و جوشيد و بركند خاك            ز نعلش زمين شد همه چاك چاك‏

         چو بيدار شد رستم از خواب خوش            بر آشفت با باره دستكش‏

         چنان ساخت روشن جهان آفرين            كه پنهان نكرد اژدها را زمين‏

         بران تيرگى رستم او را بديد            سبك تيغ تيز از ميان بر كشيد

         بغرّيد برسان ابر بهار            زمين كرد پر آتش از كار زار

         بدان اژدها گفت بر گوى نام            كزين پس تو گيتى نبينى بكام‏

         نبايد كه بى‏نام بر دست من            روانت بر آيد ز تاريك تن‏

         چنين گفت دژخيم نرّ اژدها            كه از چنگ من كس نيابد رها

         صد اندر صد اين دشت جاى منست            بلند آسمانش هواى منست‏

         نيارد گذشتن بسر بر عقاب            ستاره نبيند زمينش بخواب‏

         بدو اژدها گفت نام تو چيست            كه زاينده را بر تو بايد گريست‏

         چنين داد پاسخ كه من رستمم            ز دستان و از سام و از نيرمم‏

         بتنها يكى كينه‏ور لشكرم            برخش دلاور زمين بسپرم‏

         برآويخت با او بجنگ اژدها            نيامد بفرجام هم زو رها

         چو زور تن اژدها ديد رخش            كزان سان بر آويخت با تاج بخش‏

         بماليد گوش اندر آمد شگفت            بلند اژدها را بدندان گرفت‏

         بدرّيد كتفش بدندان چو شير            برو خيره شد پهلوان دلير

         بزد تيغ و بنداخت از بر سرش            فرو ريخت چون رود خون از برش‏

         زمين شد بزير تنش ناپديد            يكى چشمه خون از برش بر دميد

         چو رستم بران اژدهاى دژم            نگه كرد برزد يكى تيز دم‏

         بيابان همه زير او بود پاك            روان خون گرم از بر تيره خاك‏

         تهمتن ازو در شگفتى بماند            همى پهلوى نام يزدان بخواند

         بآب اندر آمد سر و تن بشست            جهان جز بزور جهانبان نجست‏

         بيزدان چنين گفت كاى دادگر            تو دادى مرا دانش و زور و فر

         كه پيشم چه شير و چه ديو و چه پيل            بيابان بى‏آب و درياى نيل‏

         بدانديش بسيار و گر اندكيست            چو خشم آورم پيش چشمم يكيست‏

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

اسپرلوس

(اِ پَ) (اِ.) کاخ، سرای پادشاهان.

اسپرم

(اِ پَ رَ) (اِ.) هر گیاه که برگ آن بوی خوش دارد؛ ریحان.

اسپرم آب

(اِ پَ رَ) (اِمر.) آبی که پاره‌ای داروها را در آن جوشانند و بدن بیماران را بدان شویند؛ حمام دوایی، نطول، بخت گاو نیز گویند.

اسپرماتوزوئید

(اِ پِ تُ زُ) [ فر. ] (اِ.)= اسپرم: نطفه، یاخته‌ای که در تخم یا نطفه برخی از موجودات نر وجود دارد.

اسپرهم

(اِ پَ هَ) (اِ.) نک اسپرغم.

اسپرود

(اِ پَ) (اِ.) سنگ خوارک.

اسپرک

(اِ پَ رَ) (اِ.) گیاهی است با برگ‌های باریک و دراز و گل خوشه‌ای زرد، در گل و برگ آن ماده زرد رنگی وجود دارد که در رنگرزی بکار می‌برند. اسفرک، سپرک، زریر نیز گویند.

اسپری

(اِ پَ) (ص.)
۱- سپری، پایان یافته.
۲- نابود شده، معدوم.

اسپری

(اِ پِ رِ) [ انگ. ] (اِ.)
۱- وسیله‌ای حاوی مایع که با فشار دکمه آن مایع درونش به صورت ذرات ریز خارج می‌شود، افشانه (فره).
۲- مایعی که به شکل پودر از این ظرف بیرون پاشیده می‌شود.

اسپنتمد

(اِ پِ مَ) [ = اسپنتمذ، خرد مقدس ]
۱- (اِخ.) بخش سوم از پنج بخش گات‌ها.
۲- روز سوم از اندرگاه.

اسپند

(اِ پَ) (اِ.) نک اسفند.

اسپندارجشن

(~. جَ) (اِمر.) جشنی در ایران باستان به سپندارمذروز (روز پنجم) از ماه سپندارمذ. ابوریحان بیرونی گوید این جشن به زنان مخصوص بوده‌است و در این روز از شوهران خود هدیه می‌گرفتند، از این رو به جشن «مژده گیران» معروف ...

اسپندارمذ

(~. مَ) [ په. ] (اِمر.) = اسفندار. اسفندارمذ:۱ - پنجمین امشاسپند از امشاسپندان دین زرتشتی، نگهبان زمین.
۲- آخرین ماه از سال شمسی ؛ اسفند.
۳- نام روز پنجم از هر ماه شمسی.

اسپندان

(اِ پَ) (اِ.) خردل.

اسپه

(اِ پَ) (اِ.) سپاه.

اسپهبد

(اِ پَ بَ) (اِمر.) اسپاهبد، سپهبد، سردار.

اسپوختن

(اِ پُ تَ) (مص م.) سپوختن، سپوزیدن.

اسپک

(اِ پَ) (اِمصغ.) = اسبک:
۱- اسب چوبین یا گلین که کودکان برای بازی می‌سازند.
۲- یکی از اندام‌های اسطرلاب.
۳- خیمه بزرگ.

اسپک

(~.) [ از انگ. ] (اِ.) ضربه محکم و سریع به توپ برای رد کردن توپ به محوطه حریف از روی تور، اسبک، آبشار.

اسپکترسکپ

(اِ پِ رُ کُ) [ فر. ] (اِ.) دستگاهی است که برای تجزیه نور و تحقیق در طیف به کار می‌رود؛ طیف نما.


دیدگاهتان را بنویسید