شاهنامه فردوسی – جنگ نوذر با افراسياب سديگر بار

جنگ نوذر با افراسياب سديگر بار

          ازان پس بياسود لشكر دو روز            سه ديگر چو بفروخت گيتى فروز

         نبد شاه را روزگار نبرد            ببيچارگى جنگ بايست كرد

         ابا لشكر نوذر افراسياب            چو درياى جوشان بُد و رود آب‏

         خروشيدن آمد ز پرده سراى            ابا ناله كوس و هندى دراى‏

         تبيره بر آمد ز درگاه شاه            نهادند بر سر ز آهن كلاه‏

         بپرده سراى رد افراسياب            كسى را سر اندر نيامد بخواب‏

         همه شب همى لشكر آراستند            همى تيغ و ژوپين بپيراستند

         زمين كوه تا كوه جوشن وران            برفتند با گرزهاى گران‏

         نبد كوه پيدا ز ريگ و ز شخ            ز دريا بدريا كشيدند نخ‏

         بياراست قارن بقلب اندرون            كه با شاه باشد سپه را ستون‏

         چپ شاه گرد تليمان بخاست            چو شاپور نستوه بر دست راست‏

         ز شبگير تا خور ز گردون بگشت            نبد كوه پيدا نه دريا نه دشت‏

         دل تيغ گفتى ببالد همى            زمين زير اسپان بنالد همى‏

         چو شد نيزه‏ها بر زمين سايه‏دار            شكست اندر آمد سوى مايه‏دار

         چو آمد ببخت اندرون تيرگى            گرفتند تركان برو چيرگى‏

         بران سو كه شاپور نستوه بود            پراگنده شد هرك انبوه بود

         همى بود شاپور تا كشته شد            سر بخت ايرانيان گشته شد

         از انبوه تركان پرخاش جوى            بسوى دهستان نهادند روى‏

         شب و روز بد بر گذرهاش جنگ            بر آمد برين نيز چندى درنگ‏

         چو نوذر فروهشت پى در حصار            برو بسته شد راه جنگ سوار

         سواران بياراست افراسياب            گرفتش ز جنگ درنگى شتاب‏

         يكى نامور ترك را كرد ياد            سپهبد كروخان ويسه نژاد

         سوى پارس فرمود تا بر كشيد            براه بيابان سر اندر كشيد

         كزان سو بد ايرانيان را بنه            بجويد بنه مردم بدتنه‏

         چو قارن شنود آنكه افراسياب            گسى كرد لشكر بهنگام خواب‏

         شد از رشك جوشان و دل كرد تنگ            بر نوذر آمد بسان پلنگ‏

         كه توران شه آن ناجوانمرد مرد            نگه كن كه با شاه ايران چه كرد

         سوى روى پوشيدگان سپاه            سپاهى فرستاد بى‏مر براه‏

         شبستان ما گر بدست آورد            برين نامداران شكست آورد

         بننگ اندرون سر شود ناپديد            بدنب كروخان ببايد كشيد

         ترا خوردنى هست و آب روان            سپاهى بمهر تو دارد روان‏

         همى باش و دل را مكن هيچ بد            كه از شهرياران دليرى سزد

         كنون من شوم بر پى اين سپاه            بگيرم بريشان ز هر گونه راه‏

         بدو گفت نوذر كه اين راى نيست            سپه را چو تو لشكر آراى نيست‏

         ز بهر بنه رفت گستهم و طوس            بدانگه كه بر خاست آواى كوس‏

         بدين زودى اندر شبستان رسد            كند ساز ايشان چنانچون سزد

         نشستند بر خوان و مى خواستند            زمانى دل از غم بپيراستند

         پس آنگه سوى خان قارن شدند            همه ديده چون ابر بهمن شدند

         سخن را فگندند هر گونه بن            بران بر نهادند يك سر سخن‏

         كه ما را سوى پارس بايد كشيد            نبايد برين جايگاه آرميد

         چو پوشيده رويان ايران سپاه            اسيران شوند از بد كينه خواه‏

         كه گيرد بدين دشت نيزه بدست            كرا باشد آرام و جاى نشست‏

         چو شيدوش و كشواد و قارن بهم            زدند اندرين راى بر بيش و كم‏

         چو نيمى گذشت از شب دير ياز            دليران برفتن گرفتند ساز

         بدين روى دژدار بد گژدهم            دليران بيدار با او بهم‏

         و زان روى دژ بارمان و سپاه            ابا كوس و پيلان نشسته براه‏

         كزو قارن رزم زن خسته بود            بخون برادر كمر بسته بود

         بر آويخت چون شير با بارمان            سوى چاره جستن ندادش زمان‏

         يكى نيزه زد بر كمربند اوى            كه بگسست بنياد و پيوند اوى‏

         سپه سر بسر دل شكسته شدند            همه يك ز ديگر گسسته شدند

         سپهبد سوى پارس بنهاد روى            ابا نامور لشكر جنگ جوى‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

ه

(هَ یا هِ) (های غیر ملفوظ) (پس.) به صورت پسوند به معانی ذیل آید:
۱- نسبت و اتصاف: الف - به اسم عام پیوندد و صفت سازد: نبرده = نبردی. ب - به اسم عام پیوندد و مفهوم اخص یابد: زرده. ج - به کلمه مرکب از عدد و اسم عام پیوندد و معنی مقدار دهد. (این نوع را هم «ها»ی مقداریه نامند).
۲- به اسم ذات یا صفت مطلق ملحق گردد و تغییری ظاهراً در معنی کلمه و هویت دستوری ندهد: آشکار = آشکاره.
۳- به صفت مختوم به ین پیوندد: زرین ه.
۴- به کلمه (صفت و اسم) مختوم به ان جمع پیوندد، به دو صورت: الف - غالباً قید سازد: مرد ان ه. ب - گاه صفت سازد: استادانه.
۵- (مانندگی) شباهت: پایه.
۶- دارایی و خداوندی: الف - به عدد پیوندد و اسم سازد: پنجه. ب - به عدد و معدود پیوندد و صفت سازد به معنی دارای آن عدد و معدود: دو دره. ج - گاه به اسم صوت پیوندد و اسم سازد: ترقه.
۷- اسم آلت - به فعل امر (دوم شخص مفرد) پیوندد و اسم آلت سازد: آتشزنه.
۸- اسم مفعول - به آخر مصدر مرخم = سوم شخص مفرد ماضی مطلق پیوندد و اسم مفعول سازد: آمده.
۹- اسم فاعل - به آخر سوم شخص جمع مضارع پیوندد و اسم فاعل سازد: آینده.
۱۰ - اسم مصدر - به ریشه فعل + دوم شخص امر حاضر پیوندد و اسم مصدر سازد: پذیره.
۱۱ - اسم مکان - به آخر اسم یا صفت پیوندد و نام مکانی خاص گردد: انجیره.
۱۲ - معرفه - در تداول به آخر اسم یا صفت به جای موصوف پیوندد و افاده معرفه کند: آقاهه.
۱۳ - تحقیر - گاه در تداول به آخر اسم پیوندد و افاده تحقیر کند: پسره.

دیدگاهتان را بنویسید