شاهنامه فردوسی – تاخته كردن شماساس و خزروان به زابلستان

تاخته كردن شماساس و خزروان به زابلستان

و ديگر كه از شهر ارمان شدند            بكينه سوى زابلستان شدند

         شماساس كز پيش جيحون برفت            سوى سيستان روى بنهاد و تفت‏

         خزروان ابا تيغ زن سى هزار            ز تركان بزرگان خنجرگزار

         برفتند بيدار تا هيرمند            ابا تيغ و با گرز و بخت بلند

         ز بهر پدر زال با سوگ و درد            بگوراب اندر همى دخمه كرد

         بشهر اندرون گرد مهراب بود            كه روشن روان بود و بى‏خواب بود

         فرستاده‏اى آمد از نزد اوى            بسوى شماساس بنهاد روى‏

  دیوان حافظ - کس نیست که افتاده آن زلف دوتا نیست

         بپيش سراپرده آمد فرود            ز مهراب دادش فراوان درود

         كه بيدار دل شاه توران سپاه            بماناد تا جاودان با كلاه‏

         ز ضحاك تازيست ما را نژاد            بدين پادشاهى نيم سخت شاد

         بپيوستگى جان خريدم همى            جز اين نيز چاره نديدم همى‏

         كنون اين سراى و نشست منست            همان زاولستان بدست منست‏

         از ايدر چو دستان بشد سوگوار            ز بهر ستودان سام سوار

         دلم شادمان شد بتيمار اوى            بر آنم كه هرگز نبينمش روى‏

         زمان خواهم از نامور پهلوان            بدان تا فرستم هيونى دوان‏

  شاهنامه فردوسی - داستان ابو منصور بن محمد

         يكى مرد بينا دل و پر شتاب            فرستم بنزديك افراسياب‏

         مگر كز نهان من آگه شود            سخنهاى گوينده كوته شود

         نثارى فرستم چنانچون سزاست            جز اين نيز هرچ از در پادشاست‏

         گر ايدونك گويد بنزد من آى            جز از پيش تختش نباشم بپاى‏

         همه پادشاهى سپارم بدوى            هميشه دلى شاد دارم بدوى‏

         تن پهلوان را نيارم برنج            فرستمش هر گونه آگنده گنج‏

         ازين سو دل پهلوان را ببست            و زان در سوى چاره يازيد دست‏

         نوندى بر افگند نزديك زال            كه پرنده شو باز كن پرّ و بال‏

  شاهنامه فردوسی - نامگذارى رستم

         بدستان بگو آنچ ديدى ز كار            بگويش كه از آمدن سر مخار

         كه دو پهلوان آمد ايدر بجنگ            ز تركان سپاهى چو دشتى پلنگ‏

         دو لشكر كشيدند بر هيرمند            بدينارشان پاى كردم ببند

         گر از آمدن دم زنى يك زمان            بر آيد همى كامه بدگمان‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

سمند دولت اگر چند سرکشیده رود
ز همرهان به سر تازیانه یاد آرید
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید

آن

۱ - پسوند دال بر زمان: بامدادان، ناگاهان.
۲- پسوند دال بر مکان و موطن: گیلان، یونان، ایران، دیلمان.
۳- پسوند حاصل مصدر است در آخر ریشه فعل: چادردران کردن، راه جامه دران.
۴- پسوند دال بر کثرت و استمرار در آخر اسم فاعل (مرخم.): درم - ریزان، گلریزان.
۵- پسوند صفت فاعلی در آخر ریشه فعل = مفرد امر حاضر: خرامان، روان، نگران.
۶- پسوند دال بر نسبت بنوت و فرزندی: اردشیر بابکان (اردشیر پسر بابک)، خسرو قبادان (خسرو پسر قباد).
۷- پسوند دال بر جشن و آذین و شادمانی و سوگ: آشتی کنان، آینه بندان.
۸- گاه به آخر صفات پیوندد و تغییری در معنی و نوع کلمه نمی‌دهد: شادان، آبادان.
۹- پسوند جمع: یکی از دو علامت جمع پارسی است و آن در موارد ذیل به کار رود: الف: جانداران (انسان و حیوان) و نام اقوام و ملل به «ان» نیز جمع بسته شوند: مردان، اسبان، ترکان. ب: بعضی اعضای بدن (که زوج و متعدد باشند) علاوه بر «ها» به «ان» نیز جمع بسته شوند: چشمان، ابروان. ج: کلمات ذیل دال بر زمان: علاوه بر «ها» به «ان» جمع بسته شوند: روزگاران، روزان، شبان.

دیدگاهتان را بنویسید