شاهنامه فردوسی – تاختن سهراب بر سپاه كاوس

تاختن سهراب بر سپاه كاوس

                    چو بشنيد اين گفتهاى درشت            نهان كرد ازو روى و بنمود پشت‏

         ز بالا زدش تند يك پشت دست            بيفگند و آمد بجاى نشست‏

         بپوشيد خفتان و بر سر نهاد            يكى خود چينى بكردار باد

         ز تندى بجوش آمدش خون برگ            نشست از بر باره تيزتگ‏

         خروشيد و بگرفت نيزه بدست            به آوردگه رفت چون پيل مست‏

         كس از نامداران ايران سپاه            نيارست كردن بدو در نگاه‏

         ز پاى و ركيب و ز دست و عنان            ز بازوى و ز آب داده سنان‏

         ازان پس دليران شدند انجمن            بگفتند كاينت گو پيل تن‏

         نشايد نگه كردن اسان بدوى            كه يارد شدن پيش او جنگجوى‏

         ازان پس خروشيد سهراب گرد            همى شاه كاوس را بر شمرد

         چنين گفت با شاه آزاد مرد            كه چون است كارت بدشت نبرد

         چرا كرده نام كاوس كى            كه در جنگ نه تاو دارى نه پى‏

         تنت را برين نيزه بريان كنم            ستاره بدين كار گريان كنم‏

         يكى سخت سوگند خوردم ببزم            بدان شب كجا كشته شد ژندرزم‏

         كز ايران نمانم يكى نيزه دار            كنم زنده كاؤس كى را بدار

         كه دارى از ايرانيان تيز چنگ            كه پيش من آيد بهنگام جنگ‏

         همى گفت و مى بود جوشان بسى            از ايران ندادند پاسخ كسى‏

         خروشان بيامد بپرده سراى            بنيزه در آورد بالا ز جاى‏

         خم آورد زان پس سنان كرد سيخ            بزد نيزه بر كند هفتاد ميخ‏

         سرا پرده يك بهره آمد ز پاى            زهر سو بر آمد دم كرّ ناى‏

         رميد آن دلاور سپاه دلير            بكردار گوران ز چنگال شير

         غمى گشت كاؤس و آواز داد            كزين نامداران فرّخ نژاد

         يكى نزد رستم بريد آگهى            كزين ترك شد مغز گردان تهى‏

         ندارم سوارى و را هم نبرد            از ايران نيارد كس اين كار كرد

         بشد طوس و پيغام كاوس برد            شنيده سخن پيش او بر شمرد

         بدو گفت رستم كه هر شهريار            كه كردى مرا ناگهان خواستار

         گهى گنج بودى گهى ساز بزم            نديدم ز كاؤس جز رنج رزم‏

         بفرمود تا رخش را زين كنند            سواران بروها پر از چين كنند

         ز خيمه نگه كرد رستم بدشت            ز ره گيو را ديد كاندر گذشت‏

         نهاد از بر رخش رخشنده زين            همى گفت گرگين كه بشتاب هين‏

         همى بست بر باره رهّام تنگ            ببر گستوان بر زده طوس چنگ‏

         همى اين بدان آن بدين گفت زود            تهمتن چو از خيمه آوا شنود

         بدل گفت كين كار آهرمنست            نه اين رستخيز از پى يك تنست‏

         بزد دست و پوشيد ببر بيان            ببست آن كيانى كمر بر ميان‏

         نشست از بر رخش و بگرفت راه            زواره نگهبان گاه و سپاه‏

         درفشش ببردند با او بهم            همى رفت پرخاش جوى و دژم‏

         چو سهراب را ديد با يال و شاخ            برش چون بر سام جنگى فراخ‏

         بدو گفت از ايدر بيك سو شويم            بآوردگه هر دو همرو شويم‏

         بماليد سهراب كف را بكف            باوردگه رفت از پيش صف‏

         برستم چنين گفت كاندر گذشت            ز من جنگ و پيكار سوى تو گشت‏

         از ايران نخواهى دگر يار كس            چو من با تو باشم بآورد بس‏

         به آوردگه بر ترا جاى نيست            ترا خود بيك مشت من پاى نيست‏

         ببالا بلندى و با كتف و يال            ستم يافت بالت ز بسيار سال‏

         نگه كرد رستم بدان سرفراز            بدان چنگ و يال و ركيب دراز

         بدو گفت نرم اى جوان مرد گرم            زمين سرد و خشك و سخن گرم و نرم‏

         بپيرى بسى ديدم آوردگاه            بسى بر زمين پست كردم سپاه‏

         تبه شد بسى ديو در جنگ من            نديدم بدان سو كه بودم شكن‏

         نگه كن مرا گر ببينى بجنگ            اگر زنده مانى مترس از نهنگ‏

         مرا ديد در جنگ دريا و كوه            كه با نامداران توران گروه‏

         چه كردم ستاره گواى منست            بمردى جهان زير پاى منست‏

         بدو گفت كز تو بپرسم سخن            همه راستى بايد افگند بن‏

         من ايدون گمانم كه تو رستمى            گر از تخمه نامور نيرمى‏

         چنين داد پاسخ كه رستم نيم            هم از تخمه سام نيرم نيم‏

         كه او پهلوانست و من كهترم            نه با تخت و گاهم نه با افسرم‏  

        از اميد سهراب شد نااميد            برو تيره شد روى روز سپيد

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید