شاهنامه فردوسی – به زن خواستن كاوس سودابه دختر شاه هاماوران را

به زن خواستن كاوس سودابه دختر شاه هاماوران را

          ازان پس بكاوس گوينده گفت            كه او دخترى دارد اندر نهفت‏

         كه از سرو بالاش زيباترست            ز مشك سيه بر سرش افسرست‏

         ببالا بلند و بگيسو كمند            زبانش چو خنجر لبانش چو قند

         بهشتيست آراسته پر نگار            چو خورشيد تابان بخرم بهار

         نشايد كه باشد بجز جفت شاه            چه نيكو بود شاه را جفت ماه‏

         بجنبيد كاوس را دل ز جاى            چنين داد پاسخ كه اينست راى‏

         گزين كرد شاه از ميان گروه            يكى مرد بيدار دانش پژوه‏

  شاهنامه فردوسی - پادشاهى فريدون پانصد سال بود

         گرانمايه و گرد و مغزش گران            بفرمود تا شد بهاماوران‏

         چنين گفت رايش بمن تازه كن            بياراى مغزش بشيرين سخن‏

         بگويش كه پيوند ما در جهان            بجويند كار آزموده مهان‏

         كه خورشيد روشن ز تاج منست            زمين پايه تخت عاج منست‏

         هرانكس كه در سايه من پناه            نيابد از و كم شود پايگاه‏

         كنون با تو پيوند جويم همى            رخ آشتى را بشويم همى‏

         پس پرده تو يكى دخترست            شنيدم كه گاه مرا در خورست‏

         كه پاكيزه تخمست و پاكيزه تن            ستوده بهر شهر و هر انجمن‏

  شاهنامه فردوسی - راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

         چو داماد يابى چو پور قباد            چنان دان كه خورشيد داد تو داد

         بشد مرد بيدار روشن روان            بنزديك سالار هاماوران‏

         زبان كرد گويا و دل كرد گرم            بياراست لب را بگفتار نرم‏

         ز كاوس دادش فراوان سلام            ازان پس بگفت آنچ بود از پيام‏

         چو بشنيد ازو شاه هاماوران            دلش گشت پر درد و سر شد گران‏

         همى گفت هر چند كو پادشاست            جهاندار و پيروز و فرمان رواست‏

         مرا در جهان اين يكى دخترست            كه از جان شيرين گرامى‏ترست‏

         فرستاده را گر كنم سرد و خوار            ندارم پى و مايه كارزار

  شاهنامه فردوسی - پاسخ دادن شاه يمن جندل را

         همان به كه اين درد را نيز چشم            بپوشيم و بر دل بخوابيم خشم‏

         چنين گفت با مرد شيرين سخن            كه سر نيست اين آرزو را نه بن‏

         همى خواهد از من گرامى دو چيز            كه آن را سه ديگر ندانيم نيز

         مرا پشت گرمى بد از خواسته            بفرزند بودم دل آراسته‏

         بمن زين سپس جان نماند همى            وگر شاه ايران ستاند همى‏

         سپارم كنون هرچ خواهد بدوى            نتابم سر از راى و فرمان اوى‏

         غمى گشت و سودابه را پيش خواند            ز كاوس با او سخنها براند

  شاهنامه فردوسی - خواليگرى كردن ابليس

         بدو گفت كز مهتر سر فراز            كه هست از مهى و بهى بى‏نياز

         فرستاده چرب‏گوى آمدست            يكى نامه چون زند و استا بدست‏

         همى خواهد از من كه بى‏كام من            ببرّد دل و خواب و آرام من‏

         چه گويى تو اكنون هواى تو چيست            بدين كار بيدار راى تو چيست‏

         بدو گفت سودابه زين چاره نيست            ازو بهتر امروز غمخواره نيست‏

         كسى كو بود شهريار جهان            بر و بوم خواهد همى از مهان‏

         ز پيوند با او چرايى دژم            كسى نشمرد شادمانى بغم‏

  دیوان حافظ - عکس روی تو چو در آینه جام افتاد

         بدانست سالار هاماوران            كه سودابه را آن نيامد گران‏

         فرستاده شاه را پيش خواند            و زان نامدارانش برتر نشاند

         ببستند بندى بر آيين خويش            بران سان كه بود آن زمان دين خويش‏

         بيك هفته سالار هاماوران            همى ساخت آن كار با مهتران‏

         بياورد پس خسرو خسته دل            پرستنده سيصد عمارى چهل‏

         هزار استر و اسپ و اشتر هزار            ز ديبا و دينار كردند بار

         عمارى بماه نو آراسته            پس پشت و پيش اندرون خواسته‏

         يكى لشكر آراسته چون بهشت            تو گفتى كه روى زمين لاله كشت‏

  دیوان حافظ - به سر جام جم آنگه نظر توانی کرد

         چو آمد بنزديك كاوس شاه            دل آرام با زيب و با فرّ و جاه‏

         دو ياقوت خندان دو نرگس دژم            ستون دو ابر و چو سيمين قلم‏

         نگه كرد كاوس و خيره بماند            بسودابه بر نام يزدان بخواند

         يكى انجمن ساخت از بخردان            ز بيدار دل پير سر موبدان‏

         سزا ديد سودابه را جفت خويش            ببستند عهدى بر آيين و كيش‏

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

سر کن نوای عشق که از های و هوی عقل
آزرده ام چو گوش نصیحت شنیده‌ای
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آریستوکراسی

(~.) [ یو. ] (اِ.) نژاده سالاری، حکومت اشراف و اعیان (در فلسفه سیاسی یونان به معنای حکومت کسانی بود که از لحاظ کمال انسانی از دیگران برترند).

آریغ

(اِ.) دلسردی، نفرت، کینه.

آز

[ په. ] (اِ.)
۱- حرص، طمع، زیاده جویی.
۲- آرزو.

آزاد

[ په. ] (ص.)
۱- رها، وارسته.
۲- بی قید و بند.
۳- نوعی ماهی استخوانی که گوشت قرمز و چرب دارد و بزرگی آن تا یک متر می‌رسد.
۴- درختی است از خانواده نارونان.
۵- آن که بنده کسی نباشد. مق بنده، عبد.
۶- ...

آزادمرد

(مَ)(ص مر.)۱ - جوانمرد.
۲- اصیل، نجیب.
۳- ایرانی.

آزاده

(دِ) [ په. ] (ص.)
۱- اصیل، نجیب.
۲- ر ه ا.
۳- فروتن.
۴- فارغ.
۵- سَبُک.
۶- وارسته.
۷- ایرانی.

آزادوار

(ص مر.)
۱- با خوی آزادان.
۲- نوایی است در موسیقی قدیم.

آزادگان

(دِ) (اِ.) ایرانیان.

آزادگی

(دَ یا دِ) [ په. ] (حامص.)
۱- حریت، جوانمردی.
۲- نجابت، اصالت.
۳- آسایش، آسودگی.

آزادی

[ په. ] (حامص.)
۱- آزادگی.
۲- آزاده بودن.
۳- رهایی، خلاص.
۴- شادی خرمی.
۵- استراحت، آرامش.
۶- جدایی، دوری.
۷- شکر، سپاس.

آزادی بخش

(بَ) (ص.) کوشنده و تلاش گر برای به دست آوردن آزادی.

آزادیخواه

(خا)(ص فا.)آزادی طلب، دوستدار آز ادی، طرفدار آزادی.

آزار

[ په. ] (اِ.)
۱- رنج، عذاب.
۲- بیماری، مرض.

آزارتلخه

(تَ خِ یا خَ) (اِمر.) یرقان، زردی.

آزاردن

(دَ) [ په. ] (مص م.) رنجاندن، آسیب رسانیدن.

آزارنده

(رَ دِ) (ص فا.) آزاردهنده، موذی.

آزاریدن

(دَ)
۱- (مص ل.) آزرده شدن.
۲- (مص م.) آزرده کردن.

آزال

[ ع. ] (اِ.) جِ ازل.

آزجوی

(ص فا.) حریص، طماع.

آزخ

(زَ) (اِ.) زگیل، بالو، واژو.


دیدگاهتان را بنویسید