شاهنامه فردوسی – به زن خواستن كاوس سودابه دختر شاه هاماوران را

به زن خواستن كاوس سودابه دختر شاه هاماوران را

          ازان پس بكاوس گوينده گفت            كه او دخترى دارد اندر نهفت‏

         كه از سرو بالاش زيباترست            ز مشك سيه بر سرش افسرست‏

         ببالا بلند و بگيسو كمند            زبانش چو خنجر لبانش چو قند

         بهشتيست آراسته پر نگار            چو خورشيد تابان بخرم بهار

         نشايد كه باشد بجز جفت شاه            چه نيكو بود شاه را جفت ماه‏

         بجنبيد كاوس را دل ز جاى            چنين داد پاسخ كه اينست راى‏

         گزين كرد شاه از ميان گروه            يكى مرد بيدار دانش پژوه‏

  شاهنامه فردوسی - آمدن افراسياب به ايران زمين

         گرانمايه و گرد و مغزش گران            بفرمود تا شد بهاماوران‏

         چنين گفت رايش بمن تازه كن            بياراى مغزش بشيرين سخن‏

         بگويش كه پيوند ما در جهان            بجويند كار آزموده مهان‏

         كه خورشيد روشن ز تاج منست            زمين پايه تخت عاج منست‏

         هرانكس كه در سايه من پناه            نيابد از و كم شود پايگاه‏

         كنون با تو پيوند جويم همى            رخ آشتى را بشويم همى‏

         پس پرده تو يكى دخترست            شنيدم كه گاه مرا در خورست‏

         كه پاكيزه تخمست و پاكيزه تن            ستوده بهر شهر و هر انجمن‏

  دیوان حافظ - همای اوج سعادت به دام ما افتد

         چو داماد يابى چو پور قباد            چنان دان كه خورشيد داد تو داد

         بشد مرد بيدار روشن روان            بنزديك سالار هاماوران‏

         زبان كرد گويا و دل كرد گرم            بياراست لب را بگفتار نرم‏

         ز كاوس دادش فراوان سلام            ازان پس بگفت آنچ بود از پيام‏

         چو بشنيد ازو شاه هاماوران            دلش گشت پر درد و سر شد گران‏

         همى گفت هر چند كو پادشاست            جهاندار و پيروز و فرمان رواست‏

         مرا در جهان اين يكى دخترست            كه از جان شيرين گرامى‏ترست‏

         فرستاده را گر كنم سرد و خوار            ندارم پى و مايه كارزار

  دیوان حافظ - دی پیر می‌فروش که ذکرش به خیر باد

         همان به كه اين درد را نيز چشم            بپوشيم و بر دل بخوابيم خشم‏

         چنين گفت با مرد شيرين سخن            كه سر نيست اين آرزو را نه بن‏

         همى خواهد از من گرامى دو چيز            كه آن را سه ديگر ندانيم نيز

         مرا پشت گرمى بد از خواسته            بفرزند بودم دل آراسته‏

         بمن زين سپس جان نماند همى            وگر شاه ايران ستاند همى‏

         سپارم كنون هرچ خواهد بدوى            نتابم سر از راى و فرمان اوى‏

         غمى گشت و سودابه را پيش خواند            ز كاوس با او سخنها براند

  دیوان حافظ - شراب و عیش نهان چیست کار بی‌بنیاد

         بدو گفت كز مهتر سر فراز            كه هست از مهى و بهى بى‏نياز

         فرستاده چرب‏گوى آمدست            يكى نامه چون زند و استا بدست‏

         همى خواهد از من كه بى‏كام من            ببرّد دل و خواب و آرام من‏

         چه گويى تو اكنون هواى تو چيست            بدين كار بيدار راى تو چيست‏

         بدو گفت سودابه زين چاره نيست            ازو بهتر امروز غمخواره نيست‏

         كسى كو بود شهريار جهان            بر و بوم خواهد همى از مهان‏

         ز پيوند با او چرايى دژم            كسى نشمرد شادمانى بغم‏

  دیوان حافظ - خسروا گوی فلک در خم چوگان تو باد

         بدانست سالار هاماوران            كه سودابه را آن نيامد گران‏

         فرستاده شاه را پيش خواند            و زان نامدارانش برتر نشاند

         ببستند بندى بر آيين خويش            بران سان كه بود آن زمان دين خويش‏

         بيك هفته سالار هاماوران            همى ساخت آن كار با مهتران‏

         بياورد پس خسرو خسته دل            پرستنده سيصد عمارى چهل‏

         هزار استر و اسپ و اشتر هزار            ز ديبا و دينار كردند بار

         عمارى بماه نو آراسته            پس پشت و پيش اندرون خواسته‏

         يكى لشكر آراسته چون بهشت            تو گفتى كه روى زمين لاله كشت‏

  شاهنامه فردوسی - آگاه شدن مهراب از كار دخترش

         چو آمد بنزديك كاوس شاه            دل آرام با زيب و با فرّ و جاه‏

         دو ياقوت خندان دو نرگس دژم            ستون دو ابر و چو سيمين قلم‏

         نگه كرد كاوس و خيره بماند            بسودابه بر نام يزدان بخواند

         يكى انجمن ساخت از بخردان            ز بيدار دل پير سر موبدان‏

         سزا ديد سودابه را جفت خويش            ببستند عهدى بر آيين و كيش‏

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

شخصی همه شب بر سر بیمار گریست
چون روز شد او بمرد و بیمار بزیست
«سعدی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آخرین

(خَ) [ ع. ] (ص. اِ.) جِ آخر؛ دیگران.

آخرین

(خَ) [ ع. ] (ص. اِ.) جِ آخر؛ بازپسینان، پسینیان.

آخسمه

(سُ یا سَ مِ) (اِ.) بوزه ؛ شرابی که از برنج، ارزن، ذرت یا جو بگیرند.

آخشمه

(شُ یا شَ مِ) (اِ.) آخسمه.

آخشیج

(اِ.)
۱- عنصر.
۲- هیولی.
۳- ضد، مخالف.

آخشیجان

(اِ.) جِ آخشیج ؛ عناصر چهارگانه.

آخشیگ

(اِ.) نک آخشیج.

آخور

(خُ) [ په. ] (اِ.)=آخر:۱ - طویله، اصطبل.
۲- حوضچه.

آخورخشک

(~. خُ) (ص مر.) کم روزی، بی بضاعت.

آخورسنگین

(~. سَ) (اِمر.)
۱- آخوری که در آن کاه و علف نباشد.
۲- سنگاب، آبشخور ساخته شده از سنگ برای چهارپایان اهلی.

آخورچرب

(~. چَ) (ص مر.) کسی که در رفاه و نعمت باشد، بسیاری مال.

آخوند

(ص. اِ.)
۱- ملا، معلم مکتب خانه.
۲- پیشوای مذهبی.

آخوندبازی

(حامص.) (عا.) توسل به حیله‌های شرعی.

آخوندک

(دَ) (اِ.)
۱- حشره‌ای سبز رنگ مانند ملخ با پاهای دراز، سر بزرگ و دو جفت بال که خود را به شکل شاخه‌های کوچک درختان درمی آورد و حشرات مضر برای کشاورزی را می‌خورد.
۲- مجازاً آخوند حقیر یا کم سواد را ...

آداب

[ ع. ] جِ ادب ؛ رسوم، عادات.

آداش

[ تر. ] (اِ.) همنام، هم اسم.

آدامس

[ از انگ. ] (اِ.) نوعی صمغ برگرفته از نام اولین سازنده آن در ایران (انگلیسی زبانی به نام آدامز) که آن را معطر و خوش طعم می‌کنند و می‌جوند، سقز جویدنی، قندران.

آداک

(اِ.) خشکی میان دریا، جزیره.

آدخ

(دَ)
۱- (ص.) خوب، نیکو.
۲- (اِ.) تل، پشته.

آدر

(دَ) [ ع. ] (ص.) باد خایه، دبه خایه، غر.


دیدگاهتان را بنویسید