شاهنامه فردوسی – باز آوردن رستم كاوس را

باز آوردن رستم كاوس را

          همى كرد پوزش ز بهر گناه            مر او را همى جست هر سو سپاه‏

         خبر يافت زو رستم و گيو و طوس            برفتند با لشكرى گشن و كوس‏

         برستم چنين گفت گودرز پير            كه تا كرد مادر مرا سير شير

         همى بينم اندر جهان تاج و تخت            كيان و بزرگان بيدار بخت‏

         چو كاوس نشنيدم اندر جهان            نديدم كس از كهتران و مهان‏

         خرد نيست او را نه دانش نه راى            نه هوشش بجايست و نه دل بجاى‏

         رسيدند پس پهلوانان بدوى            نكوهش‏گر و تيز و پرخاش جوى‏

  دیوان حافظ - گداخت جان که شود کار دل تمام و نشد

         بدو گفت گودرز بيمارستان            ترا جاى زيباتر از شارستان‏

         بدشمن دهى هر زمان جاى خويش            نگويى بكس بيهده راى خويش‏

         سه بارت چنين رنج و سختى فتاد            سرت ز آزمايش نگشت اوستاد

         كشيدى سپه را بمازندران            نگر تا چه سختى رسيد اندران‏

         دگر باره مهمان دشمن شدى            صنم بودى اكنون برهمن شدى‏

         بگيتى جز از پاك يزدان نماند            كه منشور تيغ ترا بر نخواند

         بجنگ زمين سربسر تاختى            كنون باسمان نيز پرداختى‏

         پس از تو بدين داستانى كنند            كه شاهى بر آمد بچرخ بلند

  شاهنامه فردوسی - پاسخ دادن فريدون پسران را

         كه تا ماه و خورشيد را بنگرد            ستاره يكايك همى بشمرد

         همان كن كه بيدار شاهان كنند            ستاينده و نيك خواهان كنند

         جز از بندگى پيش يزدان مجوى            مزن دست در نيك و بد جز بدوى‏

         چنين داد پاسخ كه از راستى            نيايد بكار اندرون كاستى‏

         همى داد گفتى و بيداد نيست            ز نام تو جان من آزاد نيست‏

         فرو ماند كاوس و تشوير خورد            ازان نامداران روز نبرد

         بسيچيد و اندر عمارى نشست            پشيمانى و درد بودش بدست‏

         چو آمد بر تخت و گاه بلند            دلش بود زان كار مانده نژند

  شاهنامه فردوسی - راى زدن رودابه با كنيزكان

         چهل روز بر پيش يزدان بپاى            بپيمود خاك و بپرداخت جاى‏

         همى ريخت از ديدگان آب زرد            همى از جهان آفرين ياد كرد

         ز شرم از در كاخ بيرون نرفت            همى پوست گفتى بروبر بكفت‏

         همى ريخت از ديده پالوده خون            همى خواست آمرزش رهنمون‏

         ز شرم دليران منش كرد پست            خرام و در بار دادن ببست‏

         پشيمان شد و درد بگزيد و رنج            نهاده ببخشيد بسيار گنج‏

         همى رخ بماليد بر تيره خاك            نيايش كنان پيش يزدان پاك‏

         چو بگذشت يك چند گريان چنين            ببخشود بر وى جهان آفرين‏

  شاهنامه فردوسی - پرسيدن سهراب نام سرداران ايران را از هجير

         يكى داد نو ساخت اندر جهان            كه تابنده شد بر كهان و مهان‏

         جهان گفتى از داد ديبا شدست            همان شاه بر گاه زيبا شدست‏

         ز هر كشورى نامور مهترى            كه بر سر نهادى بلند افسرى‏

         بدرگاه كاوس شاه آمدند            و زان سر كشيدن براه آمدند

         زمانه چنان شد كه بود از نخست            بآب وفا روى خسرو بشست‏

         همه مهتران كهتر او شدند            پرستنده و چاكر او شدند

         كجا پادشا دادگر بود و بس            نيازش نيايد بفريادرس‏

         بدين داستان گفتم آنكم شنود            كنون رزم رستم ببايد سرود

  شاهنامه فردوسی - گفتار اندر زادن زال
در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

حسن فروشی گلم نیست تحمل ای صبا
دست زدم به خون دل بهر خدا نگار کو
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید

آن

۱ - پسوند دال بر زمان: بامدادان، ناگاهان.
۲- پسوند دال بر مکان و موطن: گیلان، یونان، ایران، دیلمان.
۳- پسوند حاصل مصدر است در آخر ریشه فعل: چادردران کردن، راه جامه دران.
۴- پسوند دال بر کثرت و استمرار در آخر اسم فاعل (مرخم.): درم - ریزان، گلریزان.
۵- پسوند صفت فاعلی در آخر ریشه فعل = مفرد امر حاضر: خرامان، روان، نگران.
۶- پسوند دال بر نسبت بنوت و فرزندی: اردشیر بابکان (اردشیر پسر بابک)، خسرو قبادان (خسرو پسر قباد).
۷- پسوند دال بر جشن و آذین و شادمانی و سوگ: آشتی کنان، آینه بندان.
۸- گاه به آخر صفات پیوندد و تغییری در معنی و نوع کلمه نمی‌دهد: شادان، آبادان.
۹- پسوند جمع: یکی از دو علامت جمع پارسی است و آن در موارد ذیل به کار رود: الف: جانداران (انسان و حیوان) و نام اقوام و ملل به «ان» نیز جمع بسته شوند: مردان، اسبان، ترکان. ب: بعضی اعضای بدن (که زوج و متعدد باشند) علاوه بر «ها» به «ان» نیز جمع بسته شوند: چشمان، ابروان. ج: کلمات ذیل دال بر زمان: علاوه بر «ها» به «ان» جمع بسته شوند: روزگاران، روزان، شبان.

دیدگاهتان را بنویسید