شاهنامه فردوسی – بازگشتن كنيزكان به نزد رودابه

بازگشتن كنيزكان به نزد رودابه

      

رسيدند خوبان بدرگاه كاخ            بدست اندرون هر يك از گل دو شاخ‏

         نگه كرد دربان برآراست جنگ            زبان كرد گستاخ و دل كرد تنگ‏

         كه بى‏گه ز درگاه بيرون شويد            شگفت آيدم تا شما چون شويد

         بتان پاسخش را بياراستند            بتنگى دل از جاى برخاستند

         كه امروز روزى دگر گونه نيست            براه گلان ديو واژونه نيست‏

         بهار آمد از گلستان گل چنيم            ز روى زمين شاخ سنبل چنيم‏

         نگهبان در گفت كامروز كار            نبايد گرفتن بدان هم شمار

  دیوان حافظ - روز هجران و شب فرقت یار آخر شد

         كه زال سپهبد بكابل نبود            سراپرده شاه زابل نبود

         نبينيد كز كاخ كابل خداى            بزين اندر آرد بشبگير پاى‏

         اگرتان ببيند چنين گل بدست            كند بر زمين‏تان هم آنگاه پست‏

         شدند اندر ايوان بتان طراز            نشستند و با ماه گفتند راز

         نهادند دينار و گوهر بپيش            بپرسيد رودابه از كم و بيش‏

         كه چون بودتان كار با پور سام            بديدن بهست ار بآواز و نام‏

         پرى چهره هر پنج بشتافتند            چو با ماه جاى سخن يافتند

         كه مرديست برسان سرو سهى            همش زيب و هم فرّ شاهنشهى‏

  دیوان حافظ - رونق عهد شباب است دگر بستان را

         همش رنگ و بوى و همش قد و شاخ            سوارى ميان لاغر و بر فراخ‏

         دو چشمش چو دو نرگس قيرگون            لبانش چو بسّد رخانش چو خون‏

         كف و ساعدش چون كف شير نر            هيون ران و موبد دل و شاه‏فر

         سراسر سپيدست مويش برنگ            از آهو همين است و اين نيست ننگ‏

         سر جعد آن پهلوان جهان            چو سيمين زره بر گل ارغوان‏

         كه گوئى همى خود چنان بايدى            و گر نيستى مهر نفزايدى‏

         بديدار تو داده‏ايمش نويد            ز ما بازگشتست دل پر اميد

  شاهنامه فردوسی - رزم رستم با تورانيان‏‏

         كنون چاره كار مهمان بساز            بفرماى تا بر چه گرديم باز

         چنين گفت با بندگان سرو بن            كه ديگر شدستى براى و سخن‏

         همان زال كو مرغ پرورده بود            چنان پير سر بود و پژمرده بود

         بديدار شد چون گل ارغوان            سهى قد و زيبا رخ و پهلوان‏

         رخ من بپيشش بياراستى            بگفتار و زان پس بها خواستى‏

         همى گفت و لب را پر از خنده داشت            رخان هم چو گلنار آگنده داشت‏

         پرستنده با بانوى ماه روى            چنين گفت كاكنون ره چاره جوى‏

  دیوان حافظ - پیش از اینت بیش از این اندیشه عشاق بود

         كه يزدان هر آنچت هوا بود داد            سرانجام اين كار فرخنده باد

         يكى خانه بودش چو خرّم بهار            ز چهر بزرگان برو بر نگار

         بديباى چينى بياراستند            طبقهاى زرّين بپيراستند

         عقيق و زبرجد برو ريختند            مى و مشك و عنبر بر آميختند

         همه زر و پيروزه بد جامشان            بروشن گلاب اندر آشامشان‏

         بنفشه گل و نرگس و ارغوان            سمن شاخ و سنبل بديگر كران‏

         از آن خانه دخت خورشيد روى            بر آمد همى تا بخورشيد بوى‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

در این زمانه رفیقی که خالی از خلل است
صراحی می ناب و سفینه غزل است
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به چیز: ارغوانی، پرنیانی، زعفرانی. ج - نسبت به شخص: اسرافیلی.
۲- سازندگی و فروشندگی را رساند: کبابی، چلوپزی.
۳- اتصاف و دارندگی را رساند به جای «ور»، «مند»: هنری = هنرمند و نامی = نامور.
۴- معنی فاعلی دهد: خونی = خون کننده، خون ریزنده.
۵- معنی مفعولی دهد: زندانی = به زندان انداخته.
۶- گاه به آخر مصدر اضافه شود و معنی لیاقت دهد:خوردنی، پوشیدنی، سوختنی.

دیدگاهتان را بنویسید