شاهنامه فردوسی – اندر زادن فريدون

اندر زادن فريدون

      

          بر آمد برين روزگار دراز            كشيد اژدهافش بتنگى فراز

         خجسته فريدون ز مادر بزاد            جهان را يكى ديگر آمد نهاد

         بباليد برسان سرو سهى            همى تافت زو فرّ شاهنشهى‏

         جهانجوى با فرّ جمشيد بود            بكردار تابنده خورشيد بود

         جهان را چو باران ببايستگى            روان را چو دانش بشايستگى‏

         بسر بر همى گشت گردان سپهر            شده رام با آفريدون بمهر

         همان گاوكش نام بر مايه بود            ز گاوان ورا برترين پايه بود

         ز مادر جدا شد چو طاووس نر            بهر موى بر تازه رنگى دگر

         شده انجمن بر سرش بخردان            ستاره شناسان و هم موبدان‏

         كه كس در جهان گاو چونان نديد            نه از پير سر كاردانان شنيد

         زمين كرده ضحاك پر گفت و گوى            بگرد جهان هم بدين جست و جوى‏

         فريدون كه بودش پدر آبتين            شده تنگ بر آبتين بر زمين‏

         گريزان و از خويشتن گشته سير            بر آويخت ناگاه با كام شير

         از آن روزبانان ناپاك مرد            تنى چند روزى بدو بازخورد

         گرفتند و بردند بسته چو يوز            برو بر سر آورد ضحاك روز

         خردمند مام فريدون چو ديد            كه بر جفت او بر چنان بد رسيد

         فرانك بدش نام و فرخنده بود            بمهر فريدون دل آگنده بود

         پر از داغ دل خسته روزگار            همى رفت پويان بدان مرغزار

         كجا نامور گاو بر مايه بود            كه بايسته بر تنش پيرايه بود

         بپيش نگهبان آن مرغزار            خروشيد و باريد خون بر كنار

         بدو گفت كين كودك شيرخوار            ز من روزگارى بزنهار دار

         پدروارش از مادر اندر پذير            و زين گاو نغزش بپرور بشير

         و گر باره خواهى روانم تراست            گروگان كنم جان بدانكت هواست‏

         پرستنده بيشه و گاو نغز            چنين داد پاسخ بدان پاك مغز

         كه چون بنده در پيش فرزند تو            بباشم پرستنده پند تو

         سه سالش همى داد زان گاو شير            هشيوار بيدار زنهار گير

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یدک

(یَ دَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- اسب زین کرده بدون سوار که پیشاپیش موکب پادشاهان و امرا حرکت می‌دادند.
۲- ابزار یا اسباب که ذخیره نگه دارند تا آن را به جای تباه شده آن نهند.

یدک کش

(~. کَ یا کِ) [ تر - فا. ] (ص فا.)
۱- آن که افسار یدک را در دست دارد و همراه برد.
۲- کسی که علاوه بر وظیفه خود مسئولیت وظیفه دیگری را نیز به عهده دارد.

یدکی

(یَ دَ) [ تر - فا. ] (ص.) قطعات اضافی که برای جایگزین کردن قطعات خراب شده یک دستگاه نگه داری می‌شود.

یر به یر شدن

(ی. ب. ی. شُ دَ) (مص ل.) بی حساب شدن، نه بدهکار بودن و نه طلبکار بودن.

یرا

(یَ) (اِ.) چین و شکن.

یراعه

(یَ عَ یا ع ِ) [ ع. یراعه ] (اِ.)
۱- گول و بد دل.
۲- شترمرغ ماده.
۳- بیشه نشیب، نیستان - ناک.
۴- کرم شب تاب.

یراق

(یَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- ساز و برگ اسب.
۲- سلاح.

یراق کوبی

(~.) [ تر - فا. ] (حامص.) کوبیدن و نصب کردن یراق در و پنجره از قبیل قفل و لولا و دستگیره و مانند آن.

یرغو

(یَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- عوارضی که برای رسیدگی به جرایم گرفته می‌شد (ایلخانان).
۲- سیاست.
۳- بازرسی، مجلس محاکمه.

یرقان

(یَ رَ) [ ع. ] (اِ.) بیماری زردی، نوعی بیماری که در اثر اختلالات کبد به وجود می‌آید.

یرلیغ

(یَ) [ تر. جغ. ] (اِ.) حکم و فرمان پادشاه. ؛ ~ خانی: فرمان پادشاه (ایلخانان و دوره‌های بعدی).

یرمغان

(یَ مَ) (اِ.) ارمغان، تحفه.

یرنداق

(یَ رَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- روده.
۲- تسمه و دوال نرم و سفید.

یزدادی

(یَ) (اِمر.)
۱- قلیه و قیمه را گویند که بعد از پخته شدن تخم مرغ بر بالای آن ریزند.
۲- کوفته که در آن تخم مرغ پخته باشد.

یزدان

(یَ) [ په. ] (اِ.) خدا، خداوند.

یزنه

(یَ نِ) (اِ.) آیزنه ؛ شوهر خواهر.

یزک

(یَ زَ) (اِ.) پیش قراول، جلودار.

یسار

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- طرف چپ.
۲- چهره‌ای که د یدن آن نحوست و شومی می‌آورد.

یساق

(یَ) [ تر - مغ. ] (اِ.)
۱- سیاست.
۲- فسق (سنگلاخ).
۳- ترتیب و ساختگی.

یساول

(یَ وُ) [ تر. ] (اِ.) جلودار، پیش قراول.


دیدگاهتان را بنویسید