شاهنامه فردوسی – اندر زادن فريدون

اندر زادن فريدون

      

          بر آمد برين روزگار دراز            كشيد اژدهافش بتنگى فراز

         خجسته فريدون ز مادر بزاد            جهان را يكى ديگر آمد نهاد

         بباليد برسان سرو سهى            همى تافت زو فرّ شاهنشهى‏

         جهانجوى با فرّ جمشيد بود            بكردار تابنده خورشيد بود

         جهان را چو باران ببايستگى            روان را چو دانش بشايستگى‏

         بسر بر همى گشت گردان سپهر            شده رام با آفريدون بمهر

         همان گاوكش نام بر مايه بود            ز گاوان ورا برترين پايه بود

         ز مادر جدا شد چو طاووس نر            بهر موى بر تازه رنگى دگر

         شده انجمن بر سرش بخردان            ستاره شناسان و هم موبدان‏

         كه كس در جهان گاو چونان نديد            نه از پير سر كاردانان شنيد

         زمين كرده ضحاك پر گفت و گوى            بگرد جهان هم بدين جست و جوى‏

         فريدون كه بودش پدر آبتين            شده تنگ بر آبتين بر زمين‏

         گريزان و از خويشتن گشته سير            بر آويخت ناگاه با كام شير

         از آن روزبانان ناپاك مرد            تنى چند روزى بدو بازخورد

         گرفتند و بردند بسته چو يوز            برو بر سر آورد ضحاك روز

         خردمند مام فريدون چو ديد            كه بر جفت او بر چنان بد رسيد

         فرانك بدش نام و فرخنده بود            بمهر فريدون دل آگنده بود

         پر از داغ دل خسته روزگار            همى رفت پويان بدان مرغزار

         كجا نامور گاو بر مايه بود            كه بايسته بر تنش پيرايه بود

         بپيش نگهبان آن مرغزار            خروشيد و باريد خون بر كنار

         بدو گفت كين كودك شيرخوار            ز من روزگارى بزنهار دار

         پدروارش از مادر اندر پذير            و زين گاو نغزش بپرور بشير

         و گر باره خواهى روانم تراست            گروگان كنم جان بدانكت هواست‏

         پرستنده بيشه و گاو نغز            چنين داد پاسخ بدان پاك مغز

         كه چون بنده در پيش فرزند تو            بباشم پرستنده پند تو

         سه سالش همى داد زان گاو شير            هشيوار بيدار زنهار گير

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید