شاهنامه فردوسی – آگه شدن منوچهر از كار سام و زال زر

آگه شدن منوچهر از كار سام و زال زر

يكايك بشاه آمد اين آگهى            كه سام آمد از كوه با فرهى‏

         بدان آگهى شد منوچهر شاد            بسى از جهان آفرين كرد ياد

         بفرمود تا نوذر نامدار            شود تازيان پيش سام سوار

         كند آفرين كيانى بر اوى            بدان شادمانى كه بگشاد روى‏

         بفرمايدش تا سوى شهريار            شود تا سخنها كند خواستار

         ببيند يكى روى دستان سام            بديدار ايشان شود شادكام‏

         وزين جا سوى زابلستان شود            بر آيين خسرو پرستان شود

         چو نوذر بر سام نيرم رسيد            يكى نو جهان پهلوان را بديد

  دیوان حافظ - سمن‌بویان غبار غم چو بنشینند بنشانند

         فرود آمد از باره سام سوار            گرفتند مر يكدگر را كنار

         ز شاه و ز گردان بپرسيد سام            از يشان بدو داد نوذر پيام‏

         چو بشنيد پيغام شاه بزرگ            زمين را ببوسيد سام سترگ‏

         دوان سوى درگاه بنهاد روى            چنانكش بفرمود ديهيم جوى‏

         چو آمد بنزديكى شهريار            سپهبد پذيره شدش از كنار

         درفش منوچهر چون ديد سام            پياده شد از باره بگذارد گام‏

         منوچهر فرمود تا بر نشست            مر آن پاك دل گرد خسرو پرست‏

         سوى تخت و ايوان نهادند روى            چه ديهيم دار و چه ديهيم جوى‏

  شاهنامه فردوسی - آفرینش کیهان

         منوچهر بر گاه بنشست شاد            كلاه بزرگى بسر بر نهاد

         بيك دست قارن بيك دست سام            نشستند روشن‏دل و شادكام‏

         پس آراسته زال را پيش شاه            بزرّين عمود و بزرّين كلاه‏

         گرازان بياورد سالار بار            شگفتى بماند اندر و شهريار

         بران برز بالاى آن خوب چهر            تو گفتى كه آرام جانست و مهر

          چنين گفت مر سام را شهريار            كه از من تو اين را بزنهار دار

         بخيره ميازارش از هيچ روى            بكس شادمانه مشو جز بدوى‏

         كه فرّ كيان دارد و چنگ شير            دل هوشمندان و آهنگ شير

  دیوان حافظ - نیست در شهر نگاری که دل ما ببرد

         پس از كار سيمرغ و كوه بلند            و زان تا چرا خوار شد ارجمند

         يكايك همه سام با او بگفت            هم از آشكارا هم اندر نهفت‏

         و ز افگندن زال بگشاد راز            كه چون گشت با او سپهر از فراز

         سرانجام گيتى ز سيمرغ و زال            پر از داستان شد ببسيار سال‏

         برفتم بفرمان گيهان خداى            بالبرز كوه اندر آن زشت جاى‏

         يكى كوه ديدم سر اندر سحاب            سپهريست گفتى ز خارا بر آب‏

         برو بر نشيمى چو كاخ بلند            ز هر سو برو بسته راه گزند

  شاهنامه فردوسی - كشته شدن نوذر به دست افراسياب

         بدو اندرون بچّه مرغ و زال            تو گفتى كه هستند هر دو همال‏

         همى بوى مهر آمد از باد اوى            بدل راحت آمد هم از ياد اوى‏

         ابا داور راست گفتم براز            كه اى آفريننده بى‏نياز

         رسيده بهر جاى برهان تو            نگردد فلك جز بفرمان تو

         يكى بنده‏ام با تنى پر گناه            بپيش خداوند خورشيد و ماه‏

         اميدم ببخشايش تست بس            بچيزى دگر نيستم دسترس‏

         تو اين بنده مرغ پرورده را            بخوارى و زارى بر آورده را

         همى پرّ پوشد بجاى حرير            مزد گوشت هنگام پستان شير

  دیوان حافظ - شکفته شد گل حمرا و گشت بلبل مست

         ببد مهرى من روانم مسوز            بمن باز بخش و دلم بر فروز

         بفرمان يزدان چو اين گفته شد            نيايش همان گه پذيرفته شد

         بزد پرّ سيمرغ و بر شد بابر            همى حلقه زد بر سر مرد گبر

         ز كوه اندر آمد چو ابر بهار            گرفته تن زال را بر كنار

         بپيش من آورد چون دايه‏اى            كه در مهر باشد و را مايه‏اى‏

         من آوردمش نزد شاه جهان            همه آشكاراش كردم نهان‏

        

      

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

با عمر ساختیم ز دل مردگی رهی
ماتم رسیده را ز تحمل گزیر نیست
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید