آگاه شدن مهراب از كار دخترش
چو آمد ز درگاه مهراب شاد همى كرد از زال بسيار ياد
گرانمايه سيندخت را خفته ديد رخش پژمريده دل آشفته ديد
بپرسيد و گفتا چه بودت بگوى چرا پژمريد آن چو گلبرگ روى
چنين داد پاسخ بمهراب باز كه انديشه اندر دلم شد دراز
ازين كاخ آباد و اين خواسته وزين تازى اسپان آراسته
وزين بندگان سپهبد پرست ازين تاج و اين خسروانى نشست
و زين چهره و سرو بالاى ما وزين نام و اين دانش و راى ما
بدين آبدارى و اين راستى زمان تا زمان آورد كاستى
بناكام بايد بدشمن سپرد همه رنج ما باد بايد شمرد
يكى تنگ تابوت ازين بهر ماست درختى كه ترياك او زهر ماست
بكشتيم و داديم آبش برنج بياويختيم از برش تاج و گنج
چو بر شد بخورشيد و شد سايه دار بخاك اندر آمد سر مايه دار
برينست فرجام و انجام ما بدان تا كجا باشد آرام ما
بسيندخت مهراب گفت اين سخن نو آوردى و نو نگردد كهن
سراى سپنجى بدين سان بود خرد يافته زو هراسان بود
يكى اندر آيد دگر بگذرد گذر نى كه چرخش همى بسپرد
بشادى و اندوه نگردد دگر برين نيست پيكار با دادگر
بدو گفت سيندخت اين داستان بروى دگر بر نهد باستان
خرد يافته موبد نيك بخت بفرزند زد داستان درخت
زدم داستان تا ز راه خرد سپهبد بگفتار من بنگرد
فرو برد سرو سهى داد خم بنرگس گل سرخ را داد نم
كه گردون بسر بر چنان نگذرد كه ما را همى بايد اى پر خرد
چنان دان كه رودابه را پور سام نهانى نهادست هر گونه دام
ببردست روشن دلش را ز راه يكى چارهمان كرد بايد نگاه
بسى دادمش پند و سودش نكرد دلش خيره بينم همى روى زرد
چو بشنيد مهراب بر پاى جست نهاد از بر دست شمشير دست
تنش گشت لرزان و رخ لاجورد پر از خون جگر دل پر از باد سرد
همى گفت رودابه را رود خون بروى زمين بر كنم هم كنون
چو اين ديد سيندخت بر پاى جست كمر كرد بر گردگاهش دو دست
چنين گفت كز كهتر اكنون يكى سخن بشنو و گوش دار اندكى
از ان پس همان كن كه راى آيدت روان و خرد رهنماى آيدت
بپيچيد و بنداخت او را بدست خروشى بر آورد چون پيل مست
مرا گفت چون دختر آمد پديد ببايستش اندر زمان سر بريد
نكشتم بگشتم ز راه نيا كنون ساخت بر من چنين كيميا
پسر كو ز راه پدر بگذرد دليرش ز پشت پدر نشمرد
همم بيم جانست و هم جاى ننگ چرا باز دارى سرم را ز جنگ
اگر سام يل با منوچهر شاه بيابند بر ما يكى دستگاه
ز كابل بر آيد بخورشيد دود نه آباد ماند نه كشت و درود
چنين گفت سيندخت با مرزبان كزين در مگردان بخيره زبان
كزين آگهى يافت سام سوار بدل ترس و تيمار و سختى مدار
وى از گرگساران بدين گشت باز گشاده شدست اين سخن نيست راز
چنين گفت مهراب كاى ماه روى سخن هيچ با من بكژّى مگوى
چنين خود كى اندر خورد با خرد كه مر خاك را باد فرمان برد
مرا دل بدين نيستى دردمند اگر ايمنى يابمى از گزند
كه باشد كه پيوند سام سوار نخواهد ز اهواز تا قندهار
بدو گفت سيندخت كاى سرفراز بگفتار كژّى مبادم نياز
گزند تو پيدا گزند منست دل دردمند تو بند منست
چنين است و اين بر دلم شد درست همين بدگمانى مرا از نخست
اگر باشد اين نسيت كارى شگفت كه چندين بد انديشه بايد گرفت
فريدون بسر و يمن گشت شاه جهانجوى دستان همين ديد راه
هر آنگه كه بيگانه شد خويش تو شود تيره راى بد انديش تو
بسيندخت فرمود پس نامدار كه رودابه را خيز پيش من آر
بترسيد سيندخت از ان تيز مرد كه او را ز درد اندر آرد بگرد
بدو گفت پيمانت خواهم نخست بچاره دلش را ز كينه بشست
زبان داد سيندخت را نامجوى كه رودابه را بد نيارد بروى
بدو گفت بنگر كه شاه زمين دل از ما كند زين سخن پر ز كين
نه ماند بر و بوم و نه مام و باب شود پست رودابه با رود آب
چو بشنيد سيندخت سر پيش اوى فرو برد و بر خاك بنهاد روى
بر دختر آمد پر از خنده لب گشاده رخ روزگون زير شب
همى مژده دادش كه جنگى پلنگ ز گور ژيان كرد كوتاه چنگ
كنون زود پيرايه بگشاى و رو بپيش پدر شو بزارى بنو
بدو گفت رودابه پيرايه چيست بجاى سر مايه بىمايه چيست
روان مرا پور سامست جفت چرا آشكارا ببايد نهفت
به پيش پدر شد چو خورشيد شرق بياقوت و زر اندرون گشته غرق
بهشتى بد آراسته پر نگار چو خورشيد تابان بخرّم بهار
پدر چون و را ديد خيره بماند جهان آفرين را نهانى بخواند
بدو گفت اى شسته مغز از خرد ز پر گوهران اين كى اندر خورد
كه با اهرمن جفت گردد پرى كه مه تاج بادت مه انگشترى
چو بشنيد رودابه آن گفت و گوى دژم گشت و چون زعفران كرد روى
سيه مژّه بر نرگسان دژم فرو خوابنيد و نزد هيچ دم
پدر دل پر از خشم و سر پر ز جنگ همى رفت غرّان بسان پلنگ
سوى خانه شد دختر دل شده رخان معصفر بزر آژده
بيزدان گرفتند هر دو پناه هم اين دل شده ماه و هم پيشگاه
