شاهنامه فردوسی – آگاه شدن منوچهر از كار زال و رودابه‏

آگاه شدن منوچهر از كار زال و رودابه‏

پس آگاهى آمد بشاه بزرگ            ز مهراب و دستان سام سترگ‏

         ز پيوند مهراب و ز مهر زال            و زان ناهمالان گشته همال‏

         سخن رفت هر گونه با موبدان            بپيش سرافراز شاه ردان‏

         چنين گفت با بخردان شهريار            كه بر ما شود زين دژم روزگار

         چو ايران ز چنگال شير و پلنگ            برون آوريدم براى و بجنگ‏

         فريدون ز ضحاك گيتى بشست            بترسم كه آيد از ان تخم رُست

         نبايد كه بر خيره از عشق زال            همال سر افگنده گردد همال‏

         چو از دخت مهراب و از پور سام            بر آيد يكى تيغ تيز از نيام‏

         اگر تاب گيرد سوى مادرش            ز گفت پراگنده گردد سرش‏

         كند شهر ايران پر آشوب و رنج            بدو باز گردد مگر تاج و گنج‏

         همه موبدان آفرين خواندند            و را خسرو پاك دين خواندند

         بگفتند كز ما تو داناترى            ببايستها بر تواناترى‏

         همان كن كجا با خرد در خورد            دل اژدها را خرد بشكرد

         بفرمود تا نوذر آمدش پيش            ابا ويژگان و بزرگان خويش‏

         بدو گفت رو پيش سام سوار            بپرسش كه چون آمد از كار زار

         چو ديدى بگويش كزين سو گراى            ز نزديك ما كن سوى خانه راى‏

         هم آنگاه برخاست فرزند شاه            ابا ويژگان سر نهاده براه‏

         سوى سام نيرم نهادند روى            ابا ژنده پيلان پرخاش جوى‏

         چو زين كار سام يل آگاه شد            پذيره سوى پور كى شاه شد

         ز پيش پدر نوذر نامدار            بيامد بنزديك سام سوار

         همه نامداران پذيره شدند            ابا ژنده پيل و تبيره شدند

         رسيدند پس پيش سام سوار            بزرگان و كى نوذر نامدار

         پيام پدر شاه نوذر بداد            بديدار او سام يل گشت شاد

         چنين داد پاسخ كه فرمان كنم            ز ديدار او رامش جان كنم‏

         نهادند خوان و گرفتند جام            نخست از منوچهر بردند نام‏

         پس از نوذر و سام و هر مهترى            گرفتند شادى ز هر كشورى‏

         بشادى در آمد شب ديرباز            چو خورشيد رخشنده بگشاد راز

         خروش تبيره بر آمد ز در            هيون دلاور بر آورد پر

         سوى بارگاه منوچهر شاه            بفرمان او بر گرفتند راه‏

         منوچهر چون يافت زو آگهى            بياراست ديهيم شاهنشهى‏

         ز سارى و آمل بر آمد خروش            چو درياى سبز اندر آمد بجوش‏

         ببستند آيين ژوپين و ران            برفتند با خشتهاى گران‏

         سپاهى كه از كوه تا كوه مرد            سپر در سپر ساخته سرخ و زرد

         ابا كوس و با ناى روئين و سنج            ابا تازى اسپان و پيلان و گنج‏

         ازين گونه لشكر پذيره شدند            بسى با درفش و تبيره شدند

         چو آمد بنزديكى بارگاه            پياده شد و راه بگشاد شاه‏

      

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

اسم

( اِ ) [ ع. ] (اِ.)
۱- کلمه‌ای که به وسیله آن چیزی یا کسی را می‌خوانند، نام.
۲- عنوان.
۳- شهرت، آوازه.
۴- در دستور زبان فارسی قسمی از اقسام کلمه که بدان مردم یا جانور یا چیزی را نامند و معین کنند: مرد، زن، خانه، میز، کوه و دشت. ضح - در صرف عربی اسم قسمی از سه قسم کلمه‌است که بر معنایی مستقل دلالت کند و به زمانی خاص باز بسته نباشد.
۵- اسم ذات است مسما به اعتبار صفت و صفت یا با وجود است چون عالم و قدیم و یا با عدم است چون قدوس (تصوف). ج. اسامی، اسماء. ؛~ آلت اسمی است که بر ابزار کار دلالت کند. ؛ ~ اشاره «این» و «آن» هرگاه مسبوق به اسم می‌باشد، اسم اشاره نامیده شود. نخستین برای اشاره به نزدیک و دومین برای اشاره به دور: این خانه، این میز، آن مرد، آن خیابان. ؛ ~ جمع اسم عام چون در صورت مفرد و در معنی جمع باشد: دسته، رمه. ؛~ بی مسمی نامی که معنی آن با چیز یا کسی که برای آن وضع شده‌است مطابق نباشد. ؛~ جنس اسمی است که بر افراد یک جنس دلالت کند و آن نه معرفه‌است نه نکره مانند: درخت، کوه، اسب و چون خواهند نکره شود «ی» بدان افزایند: درختی، کوهی، اسبی. ؛ ~ خاص آن است که بر فردی مخصوص و معین دلالت کند. مق. اسم عام. ؛ ~ ذات اسم چون قایم به ذات باشد و وجودش وابسته به دیگری نباشد آن را اسم ذات نامند. مق. اسم معنی. ؛ ~ زمان اسمی است که دلالت بر زمان کند. ؛ ~ مکان اسمی است که دلالت بر مکان کند. ؛ ~ فاعل اسمی است مشتق از فعل که بر کننده کاری یا دارنده حالتی دلالت کند؛ صفت فاعلی. ؛~ مفعول اسمی است که دلالت می‌کند بر چیزی یا کسی که فعل بر او واقع شده‌است ؛ صفت مفعولی. ؛ ~ مصدر کلمه‌ای است مشتق از فعل که بر معنی مصدر دلالت کند (و آن جز مصدر و ریشه فعل است). ؛ ~ مشتق اسمی که از مصدر یا ریشه‌ای جدا شده باشد مانند اسم فاعل که از امر یا ریشه و اسم مفعول که از مصدر (مرخم) ساخته می‌شود. ؛ ~ معنی اسمی است که وجود مسمی آن به غیرش وابسته باشد. مق. اسم ذات: رنجش، دانش، سفیدی، هوش.

دیدگاهتان را بنویسید