شاهنامه فردوسی – آگاه شدن منوچهر از كار زال و رودابه‏

آگاه شدن منوچهر از كار زال و رودابه‏

پس آگاهى آمد بشاه بزرگ            ز مهراب و دستان سام سترگ‏

         ز پيوند مهراب و ز مهر زال            و زان ناهمالان گشته همال‏

         سخن رفت هر گونه با موبدان            بپيش سرافراز شاه ردان‏

         چنين گفت با بخردان شهريار            كه بر ما شود زين دژم روزگار

         چو ايران ز چنگال شير و پلنگ            برون آوريدم براى و بجنگ‏

         فريدون ز ضحاك گيتى بشست            بترسم كه آيد از ان تخم رُست

         نبايد كه بر خيره از عشق زال            همال سر افگنده گردد همال‏

  دیوان حافظ - یارم چو قدح به دست گیرد

         چو از دخت مهراب و از پور سام            بر آيد يكى تيغ تيز از نيام‏

         اگر تاب گيرد سوى مادرش            ز گفت پراگنده گردد سرش‏

         كند شهر ايران پر آشوب و رنج            بدو باز گردد مگر تاج و گنج‏

         همه موبدان آفرين خواندند            و را خسرو پاك دين خواندند

         بگفتند كز ما تو داناترى            ببايستها بر تواناترى‏

         همان كن كجا با خرد در خورد            دل اژدها را خرد بشكرد

         بفرمود تا نوذر آمدش پيش            ابا ويژگان و بزرگان خويش‏

         بدو گفت رو پيش سام سوار            بپرسش كه چون آمد از كار زار

  دیوان حافظ - دل سراپرده محبت اوست

         چو ديدى بگويش كزين سو گراى            ز نزديك ما كن سوى خانه راى‏

         هم آنگاه برخاست فرزند شاه            ابا ويژگان سر نهاده براه‏

         سوى سام نيرم نهادند روى            ابا ژنده پيلان پرخاش جوى‏

         چو زين كار سام يل آگاه شد            پذيره سوى پور كى شاه شد

         ز پيش پدر نوذر نامدار            بيامد بنزديك سام سوار

         همه نامداران پذيره شدند            ابا ژنده پيل و تبيره شدند

         رسيدند پس پيش سام سوار            بزرگان و كى نوذر نامدار

         پيام پدر شاه نوذر بداد            بديدار او سام يل گشت شاد

  شاهنامه فردوسی - بنياد نهادن جشن سده

         چنين داد پاسخ كه فرمان كنم            ز ديدار او رامش جان كنم‏

         نهادند خوان و گرفتند جام            نخست از منوچهر بردند نام‏

         پس از نوذر و سام و هر مهترى            گرفتند شادى ز هر كشورى‏

         بشادى در آمد شب ديرباز            چو خورشيد رخشنده بگشاد راز

         خروش تبيره بر آمد ز در            هيون دلاور بر آورد پر

         سوى بارگاه منوچهر شاه            بفرمان او بر گرفتند راه‏

         منوچهر چون يافت زو آگهى            بياراست ديهيم شاهنشهى‏

         ز سارى و آمل بر آمد خروش            چو درياى سبز اندر آمد بجوش‏

  شاهنامه فردوسی - رزم رستم با سهراب

         ببستند آيين ژوپين و ران            برفتند با خشتهاى گران‏

         سپاهى كه از كوه تا كوه مرد            سپر در سپر ساخته سرخ و زرد

         ابا كوس و با ناى روئين و سنج            ابا تازى اسپان و پيلان و گنج‏

         ازين گونه لشكر پذيره شدند            بسى با درفش و تبيره شدند

         چو آمد بنزديكى بارگاه            پياده شد و راه بگشاد شاه‏

      

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

راه عشق ار چه کمینگاه کمانداران است
هر که دانسته رود صرفه ز اعدا ببرد
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

چه

(چِ یا چَ) (پس.) پسوندی است دال بر تصغیر: باغچه، کوچه، آلوچه، کتابچه.

چهار

(چِ یا چَ) [ په. ] (اِ.) عدد اصلی میان سه و پنج، دوبرابر دو.

چهار ارکان

(~. اَ) [ فا - ع. ] (اِمر.)
۱- چهار حد جهان: مشرق، مغرب، شمال و جنوب.
۲- نوعی خیمه چهارگانه.

چهار مضراب

(~. مِ) [ فا - ع. ] (اِمر.) = چارمضراب: اصطلاحی است در نواختن آهنگ موسیقی، نوعی از آهنگ موسیقی که نوازنده ساز در دستگاه‌های مختلف آواز می‌نوازد تا آوازخوان برای خواندن مهیا شود، گونه‌ای از زدن که زننده خواننده ...

چهارآیین

(چَ) (اِمر.) چهار مذهب معروف اهل سنت: حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی.

چهارآیینه

(~. نِ) (اِمر.) نوعی جامه جنگ که در قدیم به هنگام جنگ می‌پوشیدند و آن دارای چهار قطعه آهن صیقل داده بود که روی سینه، پشت سر و سر زانوها نصب می‌شد.

چهاربالش

(~. لِ) (اِمر.)
۱- بالش‌های چهار - گانه، که هنگام بر تخت نشستن پادشاه، پشت سر و زیر پا و دو طرف او می‌گذاشتند.
۲- تخت، مسند.
۳- چهار عنصر (آب، خاک، آتش و باد).

چهارتخم

(~. تُ) (اِمر.) = چهارتخمه. چارتخم: مخلوط دانه‌های قدومه و بارهنگ و بهدانه و سپستان است که جوشانده آن‌ها به دلیل داشتن لعاب فراوان به عنوان ملین و نرم کننده سینه و خلط آور در امراض ریه مصرف می‌شود.

چهارتکبیر

(~. تَ) [ فا - ع. ] (اِمر.) اشاره‌است به نماز میت که در آن چهار تکبیر باید بگویند.

چهارتکبیر زدن

(~. تَ. زَ دَ) (مص ل.) ترک دنیا گفتن.

چهارجوهر

(~. جَ هَ) (اِمر.) چهار ستاره از بنات النعش که آن‌ها را نعش گویند.

چهارده

(چَ یا چِ دَ) (اِ.) عدد اصلی بین سیزده و پانزده، ده به علاوه چهار.

چهاردیواری

(چَ یا چَ) (اِمر.)
۱- هر جا که از چهارطرف محصور و دیوار باشد، محوطه.
۲- (کن.) خانه و کاشانه.

چهارزانو

(~.) (اِمر.)حالتی مؤدبانه از نشستن که ساق پای چپ زیر زانوی راست و ساق پای راست زیر زانوی چپ قرار می‌گیرد.

چهارسو

(~.) [ په. ] (اِمر.)
۱- چهارجانب: شمال، جنوب، مشرق، مغرب.
۲- چهارراه.
۳- چهارراه میان بازار، چارسوق، چارسوک.
۴- (کن.) دنیا، جهان.

چهارشاخ

(~.) (اِمر.) آلتی چوبی چهار شاخه و دسته دار که با آن خرمن کوفته را بر باد می‌دهند تا کاه از دانه جدا شود.

چهارشانه

(~. نِ) (ص مر.) مرد تنومند که دارای شانه‌های پهن باشد.

چهارشنبه

(~. شَ بِ) [ فا - عبر. ] (اِمر.) روز پنجم از ایام هفته مسلمانان.

چهارشنبه سوری

(~. شَ بِ) (اِمر.) غروب آخرین سه شنبه سال که در آن شب معمولاً هفت بوته آتش درست می‌کنند و به ترتیب از روی آن می‌پرند و می‌گویند: سرخی تو از من زردی من از تو.

چهارضلعی

(~. ض) [ فا - ع. ] (ص نسب.) صفحه‌ای است محدود به یک خط شکسته چهاربر و انواع آن عبارت است از: مربع، مربع مستطیل، لوزی، متوازی الاضلاع، ذوزنقه، چهارضلعی محاطی، چهارضلعی محیط، چهاربر.


دیدگاهتان را بنویسید