Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – آگاهى يافتن زال از مرگ نوذر

آگاهى يافتن زال از مرگ نوذر

          بگستهم و طوس آمد اين آگهى            كه تيره شد آن فرّ شاهنشهى‏

         بشمشير تيز آن سر تاج دار            بزارى بريدند و برگشت كار

         بكندند موى و شخودند روى            از ايران بر آمد يكى هاى و هوى‏

         سر سركشان گشت پر گرد و خاك            همه ديده پر خون همه جامه چاك‏

         سوى زابلستان نهادند روى            زبان شاه گوى و روان شاه جوى‏

         بر زال رفتند با سوگ و درد            رخان پر ز خون و سران پر ز گرد

         كه زارا دليرا شها نوذرا            گوا تاج دارا مها مهترا

         نگهبان ايران و شاه جهان            سر تاج داران و پشت مهان‏

         سرت افسر از خاك جويد همى            زمين خون شاهان ببويد همى‏

         گيايى كه رويد بران بوم و بر            نگون دارد از شرم خورشيد سر

         همى داد خواهيم و زارى كنيم            بخون پدر سوگوارى كنيم‏

         نشان فريدون بدو زنده بود            زمين نعل اسپ ورا بنده بود

         بزارى و خوارى سرش را ز تن            بريدند با نامدار انجمن‏

         همه تيغ زهر آبگون بركشيد            بكين جستن آييد و دشمن كشيد

         همانا برين سوگ با ما سپهر            ز ديده فرو باردى خون بمهر

         شما نيز ديده پر از خون كنيد            همه جامه ناز بيرون كنيد

         كه با كين شاهان نشايد كه چشم            نباشد پر از آب و دل پر ز خشم‏

         همه انجمن زار و گريان شدند            چو بر آتش تيز بريان شدند

         زبان داد دستان كه تا رستخيز            نبيند نيام مرا تيغ تيز

         چمان چرمه در زير تخت منست            سنان‏دار نيزه درخت منست‏

         ركابست پاى مرا جايگاه            يكى ترگ تيره سرم را كلاه‏

         برين كينه آرامش و خواب نيست            همى چون دو چشمم بجوى آب نيست‏

         روان چنان شهريار جهان            درخشنده بادا ميان مهان‏

         شما را بداد جهان آفرين            دل آرميده بادا بآيين و دين‏

         ز مادر همه مرگ را زاده‏ايم            برينيم و گردن و را داده‏ايم‏

         چو گردان سوى كينه بشتافتند            بسارى سران آگهى يافتند

         از يشان بشد خورد و آرام و خواب            پر از بيم گشتند از افراسياب‏

         ازان پس به اغريرث آمد پيام            كه اى پر منش مهتر نيك‏نام‏

         بگيتى بگفتار تو زنده‏ايم            همه يك بيك مر ترا بنده‏ايم‏

         تو دانى كه دستان بزابلستان            بجايست با شاه كابلستان‏

         چو بر زين و چون قارن رزم‏زن            چو خرّاد و كشواد لشكر شكن‏

         يلانند با چنگهاى دراز            ندارند از ايران چنين دست باز

         چو تابند گردان ازين سو عنان            بچشم اندر آرند نوك سنان‏

         از آن تيز گردد رد افراسياب            دلش گردد از بستگان پر شتاب‏

         پس آنگه سر يك رمه بى‏گناه            بخاك اندر آرد ز بهر كلاه‏

         اگر بيند اغريرث هوشمند            مر اين بستگان را گشايد ز بند

         پراگنده گرديم گرد جهان            زبان برگشاييم پيش مهان‏

         بپيش بزرگان ستايش كنيم            همان پيش يزدان نيايش كنيم‏

         چنين گفت اغريرث پر خرد            كزين گونه گفتار كى در خورد

         ز من آشكارا شود دشمنى            بجوشد سر مرد آهرمنى‏

         يكى چاره سازم دگرگونه زين            كه با من نگردد برادر بكين‏

         گر ايدون كه دستان شود تيز چنگ            يكى لشكر آرد بر ما بجنگ‏

         چو آرد بنزديك سارى رمه            بدستان سپارم شما را همه‏

         بپردازم آمل نيايم بجنگ            سرم را ز نام اندر آرم بننگ‏

         بزرگان ايران ز گفتار اوى            بروى زمين بر نهادند روى‏

         چو از آفرينش بپرداختند            نوندى ز سارى برون تاختند

         بپوييد نزديك دستان سام            بياورد ازان نامداران پيام‏

         كه بخشود بر ما جهاندار ما            شد اغريرث پر خرد يار ما

         يكى سخت پيمان فگنديم بن            بران بر نهاديم يك سر سخن‏

         كز ايران چو دستان آزاد مرد            بيايند و جويند با وى نبرد

         گرانمايه اغريرث نيك پى            ز آمل گذارد سپه را برى‏

         مگر زنده از چنگ اين اژدها            تن يك جهان مردم آيد رها

         چو پوينده در زابلستان رسيد            سراينده در پيش دستان رسيد

         بزرگان و جنگ آوران را بخواند            پيام يلان پيش ايشان براند

         ازان پس چنين گفت كاى سروران            پلنگان جنگى و نام آوران‏

         كدامست مردى كنارنگ دل            بمردى سيه كرده در جنگ دل‏

         خريدار اين جنگ و اين تاختن            بخورشيد گردن بر افراختن‏

         ببر زد بران كار كشواد دست            منم گفت يازان بدين داد دست‏

         برو آفرين كرد فرخنده زال            كه خرّم بدى تا بود ماه و سال‏

         سپاهى ز گردان پر خاشجوى            ز زابل بآمل نهادند روى‏

         چو از پيش دستان برون شد سپاه            خبر شد باغريرث نيك‏خواه‏

         همه بستگان را بسارى بماند            بزد ناى رويين و لشكر براند

         چو گشواد فرّخ بسارى رسيد            پديد آمد آن بندها را كليد

         يكى اسپ مر هر يكى را بساخت            ز سارى سوى زابلستان بتاخت‏

         چو آمد بدستان سام آگهى            كه برگشت گشواد با فرّهى

         يكى گنج ويژه بدرويش داد            سراينده را جامه خويش داد

         چو گشواد نزديك زابل رسيد            پذيره شدش زال زر چون سزيد

         بران بستگان زار بگريست دير            كجا مانده بودند در چنگ شير

         پس از نامور نوذر شهريار            بسر خاك بر كرد و بگريست زار

         بشهر اندر آوردشان ارجمند            بياراست ايوانهاى بلند

         چنان هم كه هنگام نوذر بدند            كه با تاج و با تخت و افسر بدند

         بياراست دستان همه دستگاه            شد از خواسته بى‏نياز آن سپاه‏

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

آبانگاه

(اِمر.)
۱- نام روز دهم از ماه فروردین. گویند اگر در این روز باران ببارد آبانگاه مردان است و مردان به آب درآیند و اگر نبارد آبانگاه زنان باشد و ایشان به آب درآیند و این عمل را بر خود شگون و مبارک دانند.
۲- نام ایزد موکل بر آب.

دیدگاهتان را بنویسید