Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – آگاهى يافتن زال از مرگ نوذر

آگاهى يافتن زال از مرگ نوذر

          بگستهم و طوس آمد اين آگهى            كه تيره شد آن فرّ شاهنشهى‏

         بشمشير تيز آن سر تاج دار            بزارى بريدند و برگشت كار

         بكندند موى و شخودند روى            از ايران بر آمد يكى هاى و هوى‏

         سر سركشان گشت پر گرد و خاك            همه ديده پر خون همه جامه چاك‏

         سوى زابلستان نهادند روى            زبان شاه گوى و روان شاه جوى‏

         بر زال رفتند با سوگ و درد            رخان پر ز خون و سران پر ز گرد

         كه زارا دليرا شها نوذرا            گوا تاج دارا مها مهترا

         نگهبان ايران و شاه جهان            سر تاج داران و پشت مهان‏

         سرت افسر از خاك جويد همى            زمين خون شاهان ببويد همى‏

         گيايى كه رويد بران بوم و بر            نگون دارد از شرم خورشيد سر

         همى داد خواهيم و زارى كنيم            بخون پدر سوگوارى كنيم‏

         نشان فريدون بدو زنده بود            زمين نعل اسپ ورا بنده بود

         بزارى و خوارى سرش را ز تن            بريدند با نامدار انجمن‏

         همه تيغ زهر آبگون بركشيد            بكين جستن آييد و دشمن كشيد

         همانا برين سوگ با ما سپهر            ز ديده فرو باردى خون بمهر

         شما نيز ديده پر از خون كنيد            همه جامه ناز بيرون كنيد

         كه با كين شاهان نشايد كه چشم            نباشد پر از آب و دل پر ز خشم‏

         همه انجمن زار و گريان شدند            چو بر آتش تيز بريان شدند

         زبان داد دستان كه تا رستخيز            نبيند نيام مرا تيغ تيز

         چمان چرمه در زير تخت منست            سنان‏دار نيزه درخت منست‏

         ركابست پاى مرا جايگاه            يكى ترگ تيره سرم را كلاه‏

         برين كينه آرامش و خواب نيست            همى چون دو چشمم بجوى آب نيست‏

         روان چنان شهريار جهان            درخشنده بادا ميان مهان‏

         شما را بداد جهان آفرين            دل آرميده بادا بآيين و دين‏

         ز مادر همه مرگ را زاده‏ايم            برينيم و گردن و را داده‏ايم‏

         چو گردان سوى كينه بشتافتند            بسارى سران آگهى يافتند

         از يشان بشد خورد و آرام و خواب            پر از بيم گشتند از افراسياب‏

         ازان پس به اغريرث آمد پيام            كه اى پر منش مهتر نيك‏نام‏

         بگيتى بگفتار تو زنده‏ايم            همه يك بيك مر ترا بنده‏ايم‏

         تو دانى كه دستان بزابلستان            بجايست با شاه كابلستان‏

         چو بر زين و چون قارن رزم‏زن            چو خرّاد و كشواد لشكر شكن‏

         يلانند با چنگهاى دراز            ندارند از ايران چنين دست باز

         چو تابند گردان ازين سو عنان            بچشم اندر آرند نوك سنان‏

         از آن تيز گردد رد افراسياب            دلش گردد از بستگان پر شتاب‏

         پس آنگه سر يك رمه بى‏گناه            بخاك اندر آرد ز بهر كلاه‏

         اگر بيند اغريرث هوشمند            مر اين بستگان را گشايد ز بند

         پراگنده گرديم گرد جهان            زبان برگشاييم پيش مهان‏

         بپيش بزرگان ستايش كنيم            همان پيش يزدان نيايش كنيم‏

         چنين گفت اغريرث پر خرد            كزين گونه گفتار كى در خورد

         ز من آشكارا شود دشمنى            بجوشد سر مرد آهرمنى‏

         يكى چاره سازم دگرگونه زين            كه با من نگردد برادر بكين‏

         گر ايدون كه دستان شود تيز چنگ            يكى لشكر آرد بر ما بجنگ‏

         چو آرد بنزديك سارى رمه            بدستان سپارم شما را همه‏

         بپردازم آمل نيايم بجنگ            سرم را ز نام اندر آرم بننگ‏

         بزرگان ايران ز گفتار اوى            بروى زمين بر نهادند روى‏

         چو از آفرينش بپرداختند            نوندى ز سارى برون تاختند

         بپوييد نزديك دستان سام            بياورد ازان نامداران پيام‏

         كه بخشود بر ما جهاندار ما            شد اغريرث پر خرد يار ما

         يكى سخت پيمان فگنديم بن            بران بر نهاديم يك سر سخن‏

         كز ايران چو دستان آزاد مرد            بيايند و جويند با وى نبرد

         گرانمايه اغريرث نيك پى            ز آمل گذارد سپه را برى‏

         مگر زنده از چنگ اين اژدها            تن يك جهان مردم آيد رها

         چو پوينده در زابلستان رسيد            سراينده در پيش دستان رسيد

         بزرگان و جنگ آوران را بخواند            پيام يلان پيش ايشان براند

         ازان پس چنين گفت كاى سروران            پلنگان جنگى و نام آوران‏

         كدامست مردى كنارنگ دل            بمردى سيه كرده در جنگ دل‏

         خريدار اين جنگ و اين تاختن            بخورشيد گردن بر افراختن‏

         ببر زد بران كار كشواد دست            منم گفت يازان بدين داد دست‏

         برو آفرين كرد فرخنده زال            كه خرّم بدى تا بود ماه و سال‏

         سپاهى ز گردان پر خاشجوى            ز زابل بآمل نهادند روى‏

         چو از پيش دستان برون شد سپاه            خبر شد باغريرث نيك‏خواه‏

         همه بستگان را بسارى بماند            بزد ناى رويين و لشكر براند

         چو گشواد فرّخ بسارى رسيد            پديد آمد آن بندها را كليد

         يكى اسپ مر هر يكى را بساخت            ز سارى سوى زابلستان بتاخت‏

         چو آمد بدستان سام آگهى            كه برگشت گشواد با فرّهى

         يكى گنج ويژه بدرويش داد            سراينده را جامه خويش داد

         چو گشواد نزديك زابل رسيد            پذيره شدش زال زر چون سزيد

         بران بستگان زار بگريست دير            كجا مانده بودند در چنگ شير

         پس از نامور نوذر شهريار            بسر خاك بر كرد و بگريست زار

         بشهر اندر آوردشان ارجمند            بياراست ايوانهاى بلند

         چنان هم كه هنگام نوذر بدند            كه با تاج و با تخت و افسر بدند

         بياراست دستان همه دستگاه            شد از خواسته بى‏نياز آن سپاه‏

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آذرگشنسپ

(~. گُ نَ) (اِمر.) یکی از سه آتشکده بزرگ عهد ساسانی که در شیز آذربایجان قرار داشت.

آذرگون

(~.) (ص مر.) نک آذریون.

آذری

(ذَ) (ص نسب.) منسوب به آذر، آتشی.

آذری

(~.)(ص نسب.)
۱- اهل آذربایجان.
۲- نام زبان قدیم سکنه آذربایجان.

آذرین

(~.)(ص نسب.)۱ - آتشین.
۲- سنگ -‌های آتشفشانی.

آذریون

(~.)
۱- (ص مر.) آذرگون، آتش رنگ.
۲- (اِمر.) نوعی شقایق که کنارش سرخ و میانش سیاه باشد.

آذوقه

(قِ) (اِ.) نک آزوقه.

آذین

(اِ.)
۱- زیب، زینت، آرایش.
۲- رسم، قاعده، قانون.

آذین بستن

(بَ تَ) (مص م.) زینت کردن دکان و بازارها در روزهای جشن و شادمانی.

آر

۱ - (اسم فاعل) پسوند فاعلی و آن به آخر مصدر مرخم = سوم شخص مفرد ماضی پیوندد و صفت فاعلی را سازد: خریدار، پرستار، فرماندار.
۲- پسوند مفعولی (اسم مفعول) گرفتار، کشتار.
۳- پسوند اسم مصدر و آن در اصل «تار» ...

آر

[ فر. ] (اِ.) واحد مقیاس سطح برابر با ۱۰۰ مترمربع.

آر. پی. جی

[ انگ. R.P.G ] (اِ.) نوعی موشک - انداز کوچک ضد تانک.

آرا

[ ع. آراء ] (اِ.) جِ رأی ؛ رأی‌ها، اندیشه‌ها.

آرا (ی)

(ری. اِفا.) در ترکیبات به جای «آراینده» آید: بزم آرا، جهان آرا، صف آرا.

آراستن

(تَ) [ په. ] (مص م.)
۱- زینت دادن، زیور کردن.
۲- نظم دادن.
۳- آماده کردن.
۴- قصد کردن.
۵- مجهّز کردن (سپاه).
۶- هماهنگ کردن (موسیقی).
۷- غنی کردن، بی نیاز کردن.
۸- گماشتن، مأمور کردن.
۹- منقش کردن.
۱۰ - آباد کردن، معمور کردن. ...

آراسته

(تِ)
۱- (ص مف.) مزیُن، زینت شده.
۲- منظّم.
۳- (ص.) آماده، مهیّا.
۴- آهستگی، درنگ.
۵- آسایش، راحتی.
۶- خاموشی، سکوت.
۷- امن، امان.
۸- بستر، خوابگاه.
۹- جایگاه، مقام.
۱۰ - جای خلوت.
۱۱ - (ق.) آهسته، به تأنی.
۱۲ - اطمینان خاطر.

آرام

۱ - (اِ.) قرار، سکون.
۲- درنگ.
۳- آسایش، راحتی.
۴- (ص.)ساکت، خاموش.
۵- امن.
۶- (ق.) به آهستگی.

آرام بخش

(بَ) (ص فا.) تسکین دهنده، مسکن.

آرامانیدن

(دَ) (مص م.)
۱- آرام کردن.
۲- مطمئن کردن.
۳- سکونت دادن، اسکان.

آرامش

(مِ)
۱- (اِمص.) آرامیدن.
۲- وقار، سنگینی.
۳- (اِ.) خواب کوتاه و سبک.
۴- فراغت، آسایش.
۵- صلح وآشتی.
۶- سکون.


دیدگاهتان را بنویسید