شاهنامه فردوسی – آمدن سام به ديدن رستم

آمدن سام به ديدن رستم

          چو آگاهى آمد بسام دلير            كه شد پور دستان همانند شير

         كس اندر جهان كودك نارسيد            بدين شير مردى و گردى نديد

         بجنبيد مر سام را دل ز جاى            بديدار آن كودك آمدش راى‏

         سپه را بسالار لشكر سپرد            برفت و جهان ديدگان را ببرد

         چو مهرش سوى پور دستان كشيد            سپه را سوى زاولستان كشيد

         چو زال آگهى يافت بر بست كوس            ز لشكر زمين گشت چون آبنوس‏

         خود و گرد مهراب كابل خداى            پذيره شدن را نهادند راى‏

         بزد مهره در جام و برخاست غو            بر آمد ز هر دو سپه دار و رو

         يكى لشكر از كوه تا كوه مرد            زمين قيرگون و هوا لاژورد

         خروشيدن تازى اسپان و پيل            همى رفت آواز تا چند ميل‏

         يكى ژنده پيلى بياراستند            برو تخت زرّين بپيراستند

         نشست از بر تخت زر پور زال            ابا بازوى شير و با كتف و يال‏

         بسر برش تاج و كمر بر ميان            سپر پيش و در دست گرز گران‏

         چو از دور سام يل آمد پديد            سپه بر دو رويه رده بر كشيد

         فرود آمد از باره مهراب و زال            بزرگان كه بودند بسيار سال‏

         يكايك نهادند سر بر زمين            ابر سام يل خواندند آفرين‏

         چو گل چهره سام يل بشكفيد            چو بر پيل بر بچّه شير ديد

         چنان همش بر پيل پيش آوريد            نگه كرد و با تاج و تختش بديد

         يكى آفرين كرد سام دلير            كه تهما هژبرا بزى شاد دير

         ببوسيد رستمش تخت اى شگفت            نيا را يكى نو ستايش گرفت‏

         كه اى پهلوان جهان شاد باش            ز شاخ توام من تو بنياد باش‏

         يكى بنده‏ام نامور سام را            نشايم خور و خواب و آرام را

         همى پشت زين خواهم و درع و خود            همى تير ناوك فرستم درود

         بچهر تو ماند همى چهره‏ام            چو آن تو باشد مگر زهره‏ام‏

         و زان پس فرود آمد از پيل مست            سپهدار بگرفت دستش بدست‏

         همى بر سر و چشم او داد بوس            فرو ماند پيلان و آواى كوس‏

         سوى كاخ از ان پس نهادند روى            همه راه شادان و با گفت و گوى‏

         همه كاخها تخت زرّين نهاد            نشستند و خوردند و بودند شاد

         بر آمد برين بر يكى ماهيان            برنجى نبستند هرگز ميان‏

         بخوردند باده بآواى رود            همى گفت هر يك بنوبت سرود

         بيك گوشه تخت دستان نشست            دگر گوشه رستمش گرزى بدست‏

          بپيش اندرون سام گيهان‏گشاى            فرو هشته از تاج پرّ هماى‏

         ز رستم همى در شگفتى بماند            برو هر زمان نام يزدان بخواند

         بدان بازوى و يال و آن پشت و شاخ            ميان چون قلم سينه و بر فراخ‏

         دو رانش چو ران هيونان ستبر            دل شير نر دارد و زور ببر

         بدين خوب‏روئى و اين فرّ و يال            ندارد كس از پهلوانان همال‏

         بدين شادمانى كنون مى خوريم            بمى جان اندوه را بشكريم‏

         بزال آنگهى گفت تا صد نژاد            بپرسى كس اين را ندارد بياد

         كه كودك ز پهلو برون آورند            بدين نيكوئى چاره چون آورند

         بسيمرغ بادا هزار آفرين            كه ايزد و را ره نمود اندرين‏

         كه گيتى سپنجست پر آى و رو            كهن شد يكى ديگر آرند نو

         بمى دست بردند و مستان شدند            ز رستم سوى ياد دستان شدند

         همى خورد مهراب چندان نبيد            كه چون خويشتن كس بگيتى نديد

         همى گفت ننديشم از زال زر            نه از سام و نز شاه با تاج و فر

         من و رستم و اسب شبديز و تيغ            نيارد برو سايه گسترد ميغ‏

         كنم زنده آيين ضحاك را            بپى مشك سارا كنم خاك را

         پر از خنده گشته لب زال و سام            ز گفتار مهراب دل شادكام‏

         سر ماه نو هرمز مهر ماه            بران تخت فرخنده بگزيد راه‏

         بسازيد سام و برون شد بدر            يكى منزلى زال شد با پدر

         همى رفت بر پيل رستم دژم            بپدرود كردن نيا را بهم‏

         چنين گفت مر زال را كاى پسر            نگر تا نباشى جز از دادگر

         بفرمان شاهان دل آراسته            خرد را گزين كرده بر خواسته‏

         همه ساله بر بسته دست از بدى            همه روز جسته ره ايزدى‏

         چنان دان كه بر كس نماند جهان            يكى بايدت آشكار و نهان‏

         برين پند من باش و مگذر ازين            بجز بر ره راست مسپر زمين‏

         كه من در دل ايدون گمانم همى            كه آمد بتنگى زمانم همى‏

         دو فرزند را كرد پدرود و گفت            كه اين پندها را نبايد نهفت‏

         بر آمد ز درگاه زخم دراى            ز پيلان خروشيدن كرّ ناى‏

         سپهبد سوى باختر كرد روى            زبان گرم گوى و دل آزرم جوى‏

         برفتند با او دو فرزند او            پر از آب رخ دل پر از پند او

         دو منزل برفتند و گشتند باز            كشيد آن سپهبد براه دراز

         زان روى زال سپهبد براه            سوى سيستان باز برد آن سپاه‏

         شب و روز با رستم شير مرد            همى كرد شادى و هم باده خورد

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

خریشیده

(خَ دِ) (ص مف.) خراشیده.

خریطه

(خَ طِ) [ ع. خریطه ] (اِ.)
۱- کیسه‌ای که از چرم یا پوست درست کنند.
۲- نقشه جغرافیا. ج. خرائط.

خریف

(خَ) [ ع. ] (اِ.) پاییز، خزان.

خز

(خَ زّ) (اِ.) جانوری است پستاندار و گوشتخوار شبیه سمور با دُمی دراز و پرمو و پوستی به رنگ قهوه‌ای یا خاکستری که بسیار گران بهاست.

خز

(خَ زّ) [ ع. ] (اِ.) ابریشم، پارچه‌ای که از ابریشم و پشم بافته باشند.

خزان

(خَ) (اِ.) پاییز، خریف.

خزانه

(خِ نِ) [ ع. خزانه ] (اِ.) گنجینه، جایی که در آن پول‌ها و اشیاء گرانبها را نگهداری می‌کنند. ج. خزاین.

خزانه دار

(~.) [ ع - فا. ] (ص فا.)
۱- ر ی یس خزانه.
۲- تحویل دار.

خزانه داری

(~.) [ ع - فا. ] (حامص.) عمل و شغل خزانه دار.

خزاین

(خَ یِ) (اِ.) جِ خزانه.

خزدوک

(خَ) (اِ.) خبزدو یا سرگین غلطان.

خزر

(خَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- تنگی چشم.
۲- با گوشه چشم نگریستن.

خزر

(خَ زَ) (اِ.) قومی که در سواحل غربی دریای خزر می‌زیستند و امروزه از میان رفته‌اند.

خزعبل

(خَ یا خُ زَ عْ بَ) [ ع. ] (اِ.)سخن بیهوده و مضحک. ج. خزعبلات.

خزف

(خَ زَ) [ ع. ] (اِ.) سفال، هر چیز گلی که در آتش پخته شده باشده.

خزن

(خَ) [ ع. ] (مص م.)
۱- اندوختن مال.
۲- پوشیده داشتن راز.
۳- نگهداری زبان از سخن گفتن.

خزنده

(خَ زَ دَ یا دِ) (ص فا.) جانوری که روی زمین بخزد.

خزندگان

(خَ زَ دَ) (اِ.) جِ خزنده ؛ در اصطلاح حیوان شناسی به جانورانی که به دلیل کوتاهی دست و پا شکمشان روی زمین کشیده می‌شود گفته می‌شود. بعضی هم دست و پا ندارند.

خزنه

(خَ زَ نِ) [ ع. خزنه ] (اِ.) جِ خازن ؛ گنجوران.

خزه

(خَ زِ) (اِ.) نوعی رستنی نهانزا که ساقه و برگ دارد اما گل و ریشه ندارد. بعضی از آن‌ها ساقه هم ندارند.


دیدگاهتان را بنویسید