شاهنامه فردوسی – آمدن سام به ديدن رستم

آمدن سام به ديدن رستم

          چو آگاهى آمد بسام دلير            كه شد پور دستان همانند شير

         كس اندر جهان كودك نارسيد            بدين شير مردى و گردى نديد

         بجنبيد مر سام را دل ز جاى            بديدار آن كودك آمدش راى‏

         سپه را بسالار لشكر سپرد            برفت و جهان ديدگان را ببرد

         چو مهرش سوى پور دستان كشيد            سپه را سوى زاولستان كشيد

         چو زال آگهى يافت بر بست كوس            ز لشكر زمين گشت چون آبنوس‏

         خود و گرد مهراب كابل خداى            پذيره شدن را نهادند راى‏

  دیوان حافظ - سر ارادت ما و آستان حضرت دوست

         بزد مهره در جام و برخاست غو            بر آمد ز هر دو سپه دار و رو

         يكى لشكر از كوه تا كوه مرد            زمين قيرگون و هوا لاژورد

         خروشيدن تازى اسپان و پيل            همى رفت آواز تا چند ميل‏

         يكى ژنده پيلى بياراستند            برو تخت زرّين بپيراستند

         نشست از بر تخت زر پور زال            ابا بازوى شير و با كتف و يال‏

         بسر برش تاج و كمر بر ميان            سپر پيش و در دست گرز گران‏

         چو از دور سام يل آمد پديد            سپه بر دو رويه رده بر كشيد

  دیوان حافظ -  هر که شد محرم دل در حرم یار بماند

         فرود آمد از باره مهراب و زال            بزرگان كه بودند بسيار سال‏

         يكايك نهادند سر بر زمين            ابر سام يل خواندند آفرين‏

         چو گل چهره سام يل بشكفيد            چو بر پيل بر بچّه شير ديد

         چنان همش بر پيل پيش آوريد            نگه كرد و با تاج و تختش بديد

         يكى آفرين كرد سام دلير            كه تهما هژبرا بزى شاد دير

         ببوسيد رستمش تخت اى شگفت            نيا را يكى نو ستايش گرفت‏

         كه اى پهلوان جهان شاد باش            ز شاخ توام من تو بنياد باش‏

  دیوان حافظ - دل و دینم شد و دلبر به ملامت برخاست

         يكى بنده‏ام نامور سام را            نشايم خور و خواب و آرام را

         همى پشت زين خواهم و درع و خود            همى تير ناوك فرستم درود

         بچهر تو ماند همى چهره‏ام            چو آن تو باشد مگر زهره‏ام‏

         و زان پس فرود آمد از پيل مست            سپهدار بگرفت دستش بدست‏

         همى بر سر و چشم او داد بوس            فرو ماند پيلان و آواى كوس‏

         سوى كاخ از ان پس نهادند روى            همه راه شادان و با گفت و گوى‏

         همه كاخها تخت زرّين نهاد            نشستند و خوردند و بودند شاد

  دیوان حافظ - حسنت به اتفاق ملاحت جهان گرفت

         بر آمد برين بر يكى ماهيان            برنجى نبستند هرگز ميان‏

         بخوردند باده بآواى رود            همى گفت هر يك بنوبت سرود

         بيك گوشه تخت دستان نشست            دگر گوشه رستمش گرزى بدست‏

          بپيش اندرون سام گيهان‏گشاى            فرو هشته از تاج پرّ هماى‏

         ز رستم همى در شگفتى بماند            برو هر زمان نام يزدان بخواند

         بدان بازوى و يال و آن پشت و شاخ            ميان چون قلم سينه و بر فراخ‏

         دو رانش چو ران هيونان ستبر            دل شير نر دارد و زور ببر

         بدين خوب‏روئى و اين فرّ و يال            ندارد كس از پهلوانان همال‏

  دیوان حافظ - نیست در شهر نگاری که دل ما ببرد

         بدين شادمانى كنون مى خوريم            بمى جان اندوه را بشكريم‏

         بزال آنگهى گفت تا صد نژاد            بپرسى كس اين را ندارد بياد

         كه كودك ز پهلو برون آورند            بدين نيكوئى چاره چون آورند

         بسيمرغ بادا هزار آفرين            كه ايزد و را ره نمود اندرين‏

         كه گيتى سپنجست پر آى و رو            كهن شد يكى ديگر آرند نو

         بمى دست بردند و مستان شدند            ز رستم سوى ياد دستان شدند

         همى خورد مهراب چندان نبيد            كه چون خويشتن كس بگيتى نديد

         همى گفت ننديشم از زال زر            نه از سام و نز شاه با تاج و فر

  مقدمه شاهنامه فردوسی

         من و رستم و اسب شبديز و تيغ            نيارد برو سايه گسترد ميغ‏

         كنم زنده آيين ضحاك را            بپى مشك سارا كنم خاك را

         پر از خنده گشته لب زال و سام            ز گفتار مهراب دل شادكام‏

         سر ماه نو هرمز مهر ماه            بران تخت فرخنده بگزيد راه‏

         بسازيد سام و برون شد بدر            يكى منزلى زال شد با پدر

         همى رفت بر پيل رستم دژم            بپدرود كردن نيا را بهم‏

         چنين گفت مر زال را كاى پسر            نگر تا نباشى جز از دادگر

  شاهنامه فردوسی - ستایش خرد

         بفرمان شاهان دل آراسته            خرد را گزين كرده بر خواسته‏

         همه ساله بر بسته دست از بدى            همه روز جسته ره ايزدى‏

         چنان دان كه بر كس نماند جهان            يكى بايدت آشكار و نهان‏

         برين پند من باش و مگذر ازين            بجز بر ره راست مسپر زمين‏

         كه من در دل ايدون گمانم همى            كه آمد بتنگى زمانم همى‏

         دو فرزند را كرد پدرود و گفت            كه اين پندها را نبايد نهفت‏

         بر آمد ز درگاه زخم دراى            ز پيلان خروشيدن كرّ ناى‏

  دیوان حافظ - آن که رخسار تو را رنگ گل و نسرین داد

         سپهبد سوى باختر كرد روى            زبان گرم گوى و دل آزرم جوى‏

         برفتند با او دو فرزند او            پر از آب رخ دل پر از پند او

         دو منزل برفتند و گشتند باز            كشيد آن سپهبد براه دراز

         زان روى زال سپهبد براه            سوى سيستان باز برد آن سپاه‏

         شب و روز با رستم شير مرد            همى كرد شادى و هم باده خورد

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

شد چمان در چمن حسن و لطافت لیکن
در گلستان وصالش نچمیدیم و برفت
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یتیمچه

(~ چ) (اِ.) بادمجان یا کدوی آب پز شده که آن را با ماست یا کشک خورند.

یحتمل

(یُ تَ مَ) [ ع. ] (ق.) شاید، احتمال دارد.

یحموم

(یَ) [ ع. ]
۱- (ص.) سیاه.
۲- (اِ.) دود.
۳- (اِخ.) نام اسب امام حسین و اسب هشام ابن عبدالملک.

یخ

(یَ) [ اوس. ] (اِ.) آبی که از سرما جامد شده باشد. ؛ ~ کسی نگرفتن کنایه از: الف - موفق نشدن. ب - مورد توجه قرار نگرفتن. ؛ ~کسی گرفتن کنایه از: کار او رونق ...

یخ بندان

(~. بَ) (اِمر.)
۱- شدت سرمای زمستان و یخ بستن آب.
۲- قسمتی از دوران چهارم زمین شناسی.

یخ دان

(~.) (اِمر.)
۱- ظرفی که یخ در آن نهند.
۲- ظرفی صندوق مانند که در سفر خوراکی‌ها را در آن نهند.
۳- هرچیز از مال و اسباب که ذخیره گذارند تا وقت حاجت به کار آید.

یخ در بهشت

(~. دَ. بِ هِ) (اِمر.)
۱- نوعی نوشیدنی که از شیر و شکر و نشاسته درست کنند.
۲- شربت آبلیمو.

یخ شکن

(~. ش کَ) (ص مر.)
۱- شکننده یخ. چکشی که بدان قالب یخ را شکنند.
۳- کشتی ای که بدان قطعات بزرگ یخ اقیانوس‌های منجمد را شکنند تا رفت و آمد کشتی‌ها در آن ممکن شود.

یخ کردن

(~. کَ دَ) (مص ل.)
۱- بسیار سرد شدن.
۲- (عا.) کنایه از: بسیار متعجب شدن.
۳- وا رفتن، دمغ شدن.

یخاری

(یُ) [ تر. ] (ق.) بالا.

یخلا بودن

(یُ. دَ) (ص.) (عا.) بی خیال، بی قید.

یخنی

(یَ) (اِ.)
۱- آبگوشت ساده.
۲- پخته.

یخه

(یَ خِ) (اِ.)
۱- گریبان، یقه.
۲- قسمتی از لباس که در دور گردن قرار می‌گیرد.

یخچال

(~.) (اِمر.)
۱- محل نگاهداری یخ.
۲- وسیله‌ای که با نیروی برق کار می‌کند و هرچه را در آن بگذارند سرد نگاه می‌دارد.

یخچه

(~ چ) (اِ.) تگرگ.

ید

(یَ) [ ع. ] (اِ.) دست. ج. ایدی. ایادی.

ید

(یُ) [ فر. ] (اِ.) جسمی است جامد، بلوری و خاکستری مایل به سیاه در آب حل نمی‌شود ولی در الکل محلول است و در داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ید طولی

(یَ دِ لا) [ ع. ] (ص مر.) مهارت، زبردستی، توانایی.

یده

(یَ دِ) (اِ.) ایجاد برف و باران با سحر و جادو.

یده چی

(~.) (ص مر.) جادوگری که ایجاد برف و باران با سحر و جادو را می‌داند.


دیدگاهتان را بنویسید