شاهنامه فردوسی – آمدن زال به نزد مهراب كابلى

آمدن زال به نزد مهراب كابلى

      

          چنان بد كه روزى چنان كرد راى            كه در پادشاهى بجنبد ز جاى‏

         برون رفت با ويژه گردان خويش            كه با او يكى بودشان راى و كيش‏

         سوى كشور هندوان كرد راى            سوى كابل و دنبر و مرغ و ماى‏

         بهر جايگاهى بياراستى            مى و رود و رامشگران خواستى‏

         گشاده در گنج و افگنده رنج            بر آيين و رسم سراى سپنج‏

         ز زابل بكابل رسيد آن زمان            گرازان و خندان و دل شادمان‏

         يكى پادشا بود مهراب نام            زبردست با گنج و گسترده كام‏

  شاهنامه فردوسی - نامه نوشتن كاوس نزديك شاه مازندران

         ببالا بكردار آزاده سرو            برخ چون بهار و برفتن تذرو

         دل بخردان داشت و مغز ردان            دو كتف يلان و هش موبدان‏

         ز ضحاك تازى گهر داشتى            بكابل همه بوم و بر داشتى‏

         همى داد هر سال مر سام ساو            كه با او برزمش نبود ايچ تاو

         چو آگه شد از كار دستان سام            ز كابل بيامد بهنگام بام‏

         ابا گنج و اسپان آراسته            غلامان و هر گونه خواسته‏

         ز دينار و ياقوت و مشك و عبير            ز ديباى زربفت و چينى حرير

  دیوان حافظ - اگر نه باده غم دل ز یاد ما ببرد

         يكى تاج با گوهر شاهوار            يكى طوق زرّين زبرجدنگار

         چو آمد بدستان سام آگهى            كه مهراب آمد بدين فرّهى

         پذيره شدش زال و بنواختش            بآيين يكى پايگه ساختش‏

         سوى تخت پيروزه باز آمدند            گشاده دل و بزم ساز آمدند

         يكى پهلوانى نهادند خوان            نشستند بر خوان با فرخان‏

         گسارنده مى مى‏آورد و جام            نگه كرد مهراب را پور سام‏

         خوش آمد هماناش ديدار او            دلش تيزتر گشت در كار او

         چو مهراب برخاست از خوان زال            نگه كرد زال اندر آن برز و يال‏

  دیوان حافظ - به دام زلف تو دل مبتلای خویشتن است

         چنين گفت با مهتران زال زر            كه زيبنده‏تر زين كه بندد كمر

         يكى نامدار از ميان مهان            چنين گفت كاى پهلوان جهان‏

         پس پرده او يكى دخترست            كه رويش ز خورشيد روشن‏ترست‏

         ز سر تا بپايش بكردار عاج            برخ چون بهشت و ببالا چو ساج‏

         بران سفت سيمينش مشكين كمند            سرش گشته چون حلقه پاى‏بند

         رخانش چو گلنار و لب ناردان            ز سيمين برش رسته دو ناروان‏

         دو چشمش بسان دو نرگس بباغ            مژه تيرگى برده از پرّ زاغ‏

         دو ابرو بسان كمان طراز            برو توز پوشيده از مشك ناز

  شاهنامه فردوسی - آگه شدن منوچهر از كار سام و زال زر

         بهشتيست سرتاسر آراسته            پر آرايش و رامش و خواسته‏

         بر آورد مر زال را دل بجوش            چنان شد كزو رفت آرام و هوش‏

         شب آمد پر انديشه بنشست زال            بناديده بر گشت بى‏خورد و هال‏

         چو زد بر سر كوه بر تيغ شيد            چو ياقوت شد روى گيتى سپيد

         در بار بگشاد دستان سام            برفتند گردان بزرّين نيام‏

         در پهلوان را بياراستند            چو بالاى پر مايگان خواستند

         برون رفت مهراب كابل خداى            سوى خيمه زال زابل خداى‏

         چو آمد بنزديكى بارگاه            خروش آمد از در كه بگشاى راه‏

  دیوان حافظ - روز هجران و شب فرقت یار آخر شد

         بر پهلوان اندرون رفت گو            بسان درختى پر از بار نو

         دل زال شد شاد و بنواختش            ازان انجمن سر بر افراختش‏

         بپرسيد كز من چه خواهى بخواه            ز تخت و ز مهر و ز تيغ و كلاه‏

         بدو گفت مهراب كاى پادشا            سر افراز و پيروز و فرمان‏روا

         مرا آرزو در زمانه يكيست            كه آن آرزو بر تو دشوار نيست‏

         كه آيى بشادى سوى خان من            چو خورشيد روشن كنى جان من‏

         چنين داد پاسخ كه اين راى نيست            بخان تو اندر مرا جاى نيست‏

  دیوان حافظ - درد ما را نیست درمان الغیاث

         نباشد بدين سام همداستان            همان شاه چون بشنود داستان‏]

         كه ما مى‏گساريم و مستان شويم            سوى خانه بت‏پرستان شويم‏

         جزان هر چه گويى تو پاسخ دهم            بديدار تو راى فرّخ نهم‏

         چو بشنيد مهراب كرد آفرين            بدل زال را خواند ناپاك دين‏

         خرامان برفت از بر تخت اوى            همى آفرين خواند بر بخت اوى‏

         چو دستان سام از پسش بنگريد            ستودش فراوان چنانچون سزيد

         از ان كو نه هم دين و هم راه بود            زبان از ستودنش كوتاه بود

         برو هيچكس چشم نگماشتند            مر او را ز ديوانگان داشتند

  دیوان حافظ - دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند

         چو روشن دل پهلوان را بدوى            چنان گرم ديدند با گفت و گوى‏

         مر او را ستودند يك يك مهان            همان كز پس پرده بودش نهان‏

         ز بالا و ديدار و آهستگى            ز بايستگى هم ز شايستگى‏

          دل زال يكباره ديوانه گشت            خرد دور شد عشق فرزانه گشت‏

         سپهدار تازى سر راستان            بگويد برين بر يكى داستان‏

         كه تا زنده‏ام چرمه جفت منست            خم چرخ گردان نهفت منست‏

         عروسم نبايد كه رعنا شوم            بنزد خردمند رسوا شوم‏

         از انديشگان زال شد خسته دل            بر ان كار بنهاد پيوسته دل‏

  شاهنامه فردوسی - كشته شدن اغريرث به دست برادر

         همى بود پيچان دل از گفت گوى            مگر تيره گردد ازين آبروى‏

         همى گشت يك چند بر سر سپهر            دل زال آگنده يك سر بمهر

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

ترنج ماه به نار کفیده می‌ماند
شکفته چون شوم از بوستان، که لاله و گل
«صائب تبریزی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آیینه بندان

(~. بَ)(اِمر.)آراستن در و دیوار خانه با نهادن آیینه‌های بسیار بر آن. آیینه - بندی نیز گویند.

آیینه خانه

(~. نِ) (اِمر.)اتاقی که آن را آیینه - کاری کرده باشند.

آیینه دار

(~.) (ص مر.)
۱- کسی که آیینه را در پیش عروس یا هر کس دیگر نگه دارد تا خود را در آن ببیند.
۲- سلمانی، آرایشگر.

آیینه دق

(~ء دِ) (اِمر.)
۱- آیینه‌ای که چهره انسان را زرد و نحیف نشان دهد.
۲- کنایه از: آدم عبوس و ترشرو.

آیینه سکندر

(~ء س ِ کَ دَ) (اِمر.) آیینه‌ای که ارسطو برای اسکندر ساخت و آن را بالای مناره اسکندریه نصب کرده بودند.

آیینه پیل

(~ء) (اِمر.)
۱- طبل یا دُهُل بزرگ که آن را بر پیل می‌نواختند.
۲- جرس و زنگی که بر پیل می‌آویختند.

آیینه کاری

(~.) (حامص.) (اِمر.) نوعی تزیین داخلی ساختمان، با چسباندن قطعه‌های کوچک آیینه به شکل‌های هندسی و گل و بته‌های مختلف.

آیینه کسی بودن

(~ء کَ. دَ) (مص ل.) به طور محض در همه حرکات مقلد کسی بودن و از خود ابتکاری نداشتن.

آییژ

(اِ.) شراره، شرر آتش.

ا

[ اَ ] (پیشوند) همزه ٔمفتوحه در زبانهای باستانی ما علامت سلب و نفی بوده

ائمه

(اَ ئِ مِّ) [ ع. ائمه ] (اِ.) جِ امام ؛ پیشوایان، سران. ؛~ اطهار امامان شیعه. ؛~ جماعت پیش نمازان. ؛~ُالاسماء هفت اسم اول خداوند که «اسماء الهی» نامیده می‌شوند و عبارتند از: حی، ...

اب

( اَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- پدر، ج. آباء.
۲- کشیش.

ابا

( اَ) [ په. ] (حر اض.) با، همراه.

ابا

( ~.) [ ع. ] (اِ.) پدر.

ابا

(اَ یا اِ) [ په. ] (اِ.) = وا: آش. به حذف همزه نیز خوانده می‌شود مانند: جوجه با، شوربا.

ابا

(اِ) [ ع. ]
۱- (مص ل.) سرباز زدن، سر - پیچیدن.
۲- خودداری کردن.
۳- (اِمص.) سرکشی، نافرمانی.
۴- نخوت، تکبر.

ابا داشتن

(اِ. تَ) [ ع - فا. ] (مص ل.) امتناع ورزیدن.

ابا کردن

(اِ. کَ دَ) [ ع - فا. ] (مص ل.) سرباز زدن، امتناع کردن.

ابابیل

(اَ) [ ع. ] (اِ.)۱ - دسته‌های پراکنده، دسته - دسته، گروه مرغان.
۲- پرستوها، چلچله‌ها.

اباتت

(اِ تَ) [ ع. اباته ] (مص ل.) = اباته: شب را در جایی گذراندن، شب را در جایی به سر بردن، بیتوته کردن.


دیدگاهتان را بنویسید