شاهنامه فردوسی – آمدن زال به نزد مهراب كابلى

آمدن زال به نزد مهراب كابلى

      

          چنان بد كه روزى چنان كرد راى            كه در پادشاهى بجنبد ز جاى‏

         برون رفت با ويژه گردان خويش            كه با او يكى بودشان راى و كيش‏

         سوى كشور هندوان كرد راى            سوى كابل و دنبر و مرغ و ماى‏

         بهر جايگاهى بياراستى            مى و رود و رامشگران خواستى‏

         گشاده در گنج و افگنده رنج            بر آيين و رسم سراى سپنج‏

         ز زابل بكابل رسيد آن زمان            گرازان و خندان و دل شادمان‏

         يكى پادشا بود مهراب نام            زبردست با گنج و گسترده كام‏

  شاهنامه فردوسی - خواب ديدن سام از چگونگى كار پسر

         ببالا بكردار آزاده سرو            برخ چون بهار و برفتن تذرو

         دل بخردان داشت و مغز ردان            دو كتف يلان و هش موبدان‏

         ز ضحاك تازى گهر داشتى            بكابل همه بوم و بر داشتى‏

         همى داد هر سال مر سام ساو            كه با او برزمش نبود ايچ تاو

         چو آگه شد از كار دستان سام            ز كابل بيامد بهنگام بام‏

         ابا گنج و اسپان آراسته            غلامان و هر گونه خواسته‏

         ز دينار و ياقوت و مشك و عبير            ز ديباى زربفت و چينى حرير

  شاهنامه فردوسی - رزم سهراب با گردآفريد

         يكى تاج با گوهر شاهوار            يكى طوق زرّين زبرجدنگار

         چو آمد بدستان سام آگهى            كه مهراب آمد بدين فرّهى

         پذيره شدش زال و بنواختش            بآيين يكى پايگه ساختش‏

         سوى تخت پيروزه باز آمدند            گشاده دل و بزم ساز آمدند

         يكى پهلوانى نهادند خوان            نشستند بر خوان با فرخان‏

         گسارنده مى مى‏آورد و جام            نگه كرد مهراب را پور سام‏

         خوش آمد هماناش ديدار او            دلش تيزتر گشت در كار او

         چو مهراب برخاست از خوان زال            نگه كرد زال اندر آن برز و يال‏

  دیوان حافظ - مدامم مست می‌دارد نسیم جعد گیسویت

         چنين گفت با مهتران زال زر            كه زيبنده‏تر زين كه بندد كمر

         يكى نامدار از ميان مهان            چنين گفت كاى پهلوان جهان‏

         پس پرده او يكى دخترست            كه رويش ز خورشيد روشن‏ترست‏

         ز سر تا بپايش بكردار عاج            برخ چون بهشت و ببالا چو ساج‏

         بران سفت سيمينش مشكين كمند            سرش گشته چون حلقه پاى‏بند

         رخانش چو گلنار و لب ناردان            ز سيمين برش رسته دو ناروان‏

         دو چشمش بسان دو نرگس بباغ            مژه تيرگى برده از پرّ زاغ‏

         دو ابرو بسان كمان طراز            برو توز پوشيده از مشك ناز

  دیوان حافظ - درخت دوستی بنشان که کام دل به بار آرد

         بهشتيست سرتاسر آراسته            پر آرايش و رامش و خواسته‏

         بر آورد مر زال را دل بجوش            چنان شد كزو رفت آرام و هوش‏

         شب آمد پر انديشه بنشست زال            بناديده بر گشت بى‏خورد و هال‏

         چو زد بر سر كوه بر تيغ شيد            چو ياقوت شد روى گيتى سپيد

         در بار بگشاد دستان سام            برفتند گردان بزرّين نيام‏

         در پهلوان را بياراستند            چو بالاى پر مايگان خواستند

         برون رفت مهراب كابل خداى            سوى خيمه زال زابل خداى‏

         چو آمد بنزديكى بارگاه            خروش آمد از در كه بگشاى راه‏

  دیوان حافظ - شربتی از لب لعلش نچشیدیم و برفت

         بر پهلوان اندرون رفت گو            بسان درختى پر از بار نو

         دل زال شد شاد و بنواختش            ازان انجمن سر بر افراختش‏

         بپرسيد كز من چه خواهى بخواه            ز تخت و ز مهر و ز تيغ و كلاه‏

         بدو گفت مهراب كاى پادشا            سر افراز و پيروز و فرمان‏روا

         مرا آرزو در زمانه يكيست            كه آن آرزو بر تو دشوار نيست‏

         كه آيى بشادى سوى خان من            چو خورشيد روشن كنى جان من‏

         چنين داد پاسخ كه اين راى نيست            بخان تو اندر مرا جاى نيست‏

  شاهنامه فردوسی - بنياد نهادن جشن سده

         نباشد بدين سام همداستان            همان شاه چون بشنود داستان‏]

         كه ما مى‏گساريم و مستان شويم            سوى خانه بت‏پرستان شويم‏

         جزان هر چه گويى تو پاسخ دهم            بديدار تو راى فرّخ نهم‏

         چو بشنيد مهراب كرد آفرين            بدل زال را خواند ناپاك دين‏

         خرامان برفت از بر تخت اوى            همى آفرين خواند بر بخت اوى‏

         چو دستان سام از پسش بنگريد            ستودش فراوان چنانچون سزيد

         از ان كو نه هم دين و هم راه بود            زبان از ستودنش كوتاه بود

         برو هيچكس چشم نگماشتند            مر او را ز ديوانگان داشتند

  دیوان حافظ - اگر آن ترک شیرازی به‌‌ دست‌ آرد دل ما را

         چو روشن دل پهلوان را بدوى            چنان گرم ديدند با گفت و گوى‏

         مر او را ستودند يك يك مهان            همان كز پس پرده بودش نهان‏

         ز بالا و ديدار و آهستگى            ز بايستگى هم ز شايستگى‏

          دل زال يكباره ديوانه گشت            خرد دور شد عشق فرزانه گشت‏

         سپهدار تازى سر راستان            بگويد برين بر يكى داستان‏

         كه تا زنده‏ام چرمه جفت منست            خم چرخ گردان نهفت منست‏

         عروسم نبايد كه رعنا شوم            بنزد خردمند رسوا شوم‏

         از انديشگان زال شد خسته دل            بر ان كار بنهاد پيوسته دل‏

  دیوان حافظ -  هر که را با خط سبزت سر سودا باشد

         همى بود پيچان دل از گفت گوى            مگر تيره گردد ازين آبروى‏

         همى گشت يك چند بر سر سپهر            دل زال آگنده يك سر بمهر

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

خوشا دمی که درآیی و گویمت به سلامت
قدمت خیر قدوم نزلت خیر مقام
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آریستوکراسی

(~.) [ یو. ] (اِ.) نژاده سالاری، حکومت اشراف و اعیان (در فلسفه سیاسی یونان به معنای حکومت کسانی بود که از لحاظ کمال انسانی از دیگران برترند).

آریغ

(اِ.) دلسردی، نفرت، کینه.

آز

[ په. ] (اِ.)
۱- حرص، طمع، زیاده جویی.
۲- آرزو.

آزاد

[ په. ] (ص.)
۱- رها، وارسته.
۲- بی قید و بند.
۳- نوعی ماهی استخوانی که گوشت قرمز و چرب دارد و بزرگی آن تا یک متر می‌رسد.
۴- درختی است از خانواده نارونان.
۵- آن که بنده کسی نباشد. مق بنده، عبد.
۶- ...

آزادمرد

(مَ)(ص مر.)۱ - جوانمرد.
۲- اصیل، نجیب.
۳- ایرانی.

آزاده

(دِ) [ په. ] (ص.)
۱- اصیل، نجیب.
۲- ر ه ا.
۳- فروتن.
۴- فارغ.
۵- سَبُک.
۶- وارسته.
۷- ایرانی.

آزادوار

(ص مر.)
۱- با خوی آزادان.
۲- نوایی است در موسیقی قدیم.

آزادگان

(دِ) (اِ.) ایرانیان.

آزادگی

(دَ یا دِ) [ په. ] (حامص.)
۱- حریت، جوانمردی.
۲- نجابت، اصالت.
۳- آسایش، آسودگی.

آزادی

[ په. ] (حامص.)
۱- آزادگی.
۲- آزاده بودن.
۳- رهایی، خلاص.
۴- شادی خرمی.
۵- استراحت، آرامش.
۶- جدایی، دوری.
۷- شکر، سپاس.

آزادی بخش

(بَ) (ص.) کوشنده و تلاش گر برای به دست آوردن آزادی.

آزادیخواه

(خا)(ص فا.)آزادی طلب، دوستدار آز ادی، طرفدار آزادی.

آزار

[ په. ] (اِ.)
۱- رنج، عذاب.
۲- بیماری، مرض.

آزارتلخه

(تَ خِ یا خَ) (اِمر.) یرقان، زردی.

آزاردن

(دَ) [ په. ] (مص م.) رنجاندن، آسیب رسانیدن.

آزارنده

(رَ دِ) (ص فا.) آزاردهنده، موذی.

آزاریدن

(دَ)
۱- (مص ل.) آزرده شدن.
۲- (مص م.) آزرده کردن.

آزال

[ ع. ] (اِ.) جِ ازل.

آزجوی

(ص فا.) حریص، طماع.

آزخ

(زَ) (اِ.) زگیل، بالو، واژو.


دیدگاهتان را بنویسید