شاهنامه فردوسی – آمدن زال به نزد مهراب كابلى

آمدن زال به نزد مهراب كابلى

      

          چنان بد كه روزى چنان كرد راى            كه در پادشاهى بجنبد ز جاى‏

         برون رفت با ويژه گردان خويش            كه با او يكى بودشان راى و كيش‏

         سوى كشور هندوان كرد راى            سوى كابل و دنبر و مرغ و ماى‏

         بهر جايگاهى بياراستى            مى و رود و رامشگران خواستى‏

         گشاده در گنج و افگنده رنج            بر آيين و رسم سراى سپنج‏

         ز زابل بكابل رسيد آن زمان            گرازان و خندان و دل شادمان‏

         يكى پادشا بود مهراب نام            زبردست با گنج و گسترده كام‏

  دیوان حافظ - در دیر مغان آمد، یارم قدحی در دست

         ببالا بكردار آزاده سرو            برخ چون بهار و برفتن تذرو

         دل بخردان داشت و مغز ردان            دو كتف يلان و هش موبدان‏

         ز ضحاك تازى گهر داشتى            بكابل همه بوم و بر داشتى‏

         همى داد هر سال مر سام ساو            كه با او برزمش نبود ايچ تاو

         چو آگه شد از كار دستان سام            ز كابل بيامد بهنگام بام‏

         ابا گنج و اسپان آراسته            غلامان و هر گونه خواسته‏

         ز دينار و ياقوت و مشك و عبير            ز ديباى زربفت و چينى حرير

  شاهنامه فردوسی - آراستن كاوس گيتى را‏

         يكى تاج با گوهر شاهوار            يكى طوق زرّين زبرجدنگار

         چو آمد بدستان سام آگهى            كه مهراب آمد بدين فرّهى

         پذيره شدش زال و بنواختش            بآيين يكى پايگه ساختش‏

         سوى تخت پيروزه باز آمدند            گشاده دل و بزم ساز آمدند

         يكى پهلوانى نهادند خوان            نشستند بر خوان با فرخان‏

         گسارنده مى مى‏آورد و جام            نگه كرد مهراب را پور سام‏

         خوش آمد هماناش ديدار او            دلش تيزتر گشت در كار او

         چو مهراب برخاست از خوان زال            نگه كرد زال اندر آن برز و يال‏

  شاهنامه فردوسی - رسيدن زال به يارى مهراب

         چنين گفت با مهتران زال زر            كه زيبنده‏تر زين كه بندد كمر

         يكى نامدار از ميان مهان            چنين گفت كاى پهلوان جهان‏

         پس پرده او يكى دخترست            كه رويش ز خورشيد روشن‏ترست‏

         ز سر تا بپايش بكردار عاج            برخ چون بهشت و ببالا چو ساج‏

         بران سفت سيمينش مشكين كمند            سرش گشته چون حلقه پاى‏بند

         رخانش چو گلنار و لب ناردان            ز سيمين برش رسته دو ناروان‏

         دو چشمش بسان دو نرگس بباغ            مژه تيرگى برده از پرّ زاغ‏

         دو ابرو بسان كمان طراز            برو توز پوشيده از مشك ناز

  شاهنامه فردوسی - داستان فريدون با كارگزار ضحاك

         بهشتيست سرتاسر آراسته            پر آرايش و رامش و خواسته‏

         بر آورد مر زال را دل بجوش            چنان شد كزو رفت آرام و هوش‏

         شب آمد پر انديشه بنشست زال            بناديده بر گشت بى‏خورد و هال‏

         چو زد بر سر كوه بر تيغ شيد            چو ياقوت شد روى گيتى سپيد

         در بار بگشاد دستان سام            برفتند گردان بزرّين نيام‏

         در پهلوان را بياراستند            چو بالاى پر مايگان خواستند

         برون رفت مهراب كابل خداى            سوى خيمه زال زابل خداى‏

         چو آمد بنزديكى بارگاه            خروش آمد از در كه بگشاى راه‏

  دیوان حافظ - عشق تو نهال حیرت آمد

         بر پهلوان اندرون رفت گو            بسان درختى پر از بار نو

         دل زال شد شاد و بنواختش            ازان انجمن سر بر افراختش‏

         بپرسيد كز من چه خواهى بخواه            ز تخت و ز مهر و ز تيغ و كلاه‏

         بدو گفت مهراب كاى پادشا            سر افراز و پيروز و فرمان‏روا

         مرا آرزو در زمانه يكيست            كه آن آرزو بر تو دشوار نيست‏

         كه آيى بشادى سوى خان من            چو خورشيد روشن كنى جان من‏

         چنين داد پاسخ كه اين راى نيست            بخان تو اندر مرا جاى نيست‏

  دیوان حافظ - درخت دوستی بنشان که کام دل به بار آرد

         نباشد بدين سام همداستان            همان شاه چون بشنود داستان‏]

         كه ما مى‏گساريم و مستان شويم            سوى خانه بت‏پرستان شويم‏

         جزان هر چه گويى تو پاسخ دهم            بديدار تو راى فرّخ نهم‏

         چو بشنيد مهراب كرد آفرين            بدل زال را خواند ناپاك دين‏

         خرامان برفت از بر تخت اوى            همى آفرين خواند بر بخت اوى‏

         چو دستان سام از پسش بنگريد            ستودش فراوان چنانچون سزيد

         از ان كو نه هم دين و هم راه بود            زبان از ستودنش كوتاه بود

         برو هيچكس چشم نگماشتند            مر او را ز ديوانگان داشتند

  دیوان حافظ - حسن تو همیشه در فزون باد

         چو روشن دل پهلوان را بدوى            چنان گرم ديدند با گفت و گوى‏

         مر او را ستودند يك يك مهان            همان كز پس پرده بودش نهان‏

         ز بالا و ديدار و آهستگى            ز بايستگى هم ز شايستگى‏

          دل زال يكباره ديوانه گشت            خرد دور شد عشق فرزانه گشت‏

         سپهدار تازى سر راستان            بگويد برين بر يكى داستان‏

         كه تا زنده‏ام چرمه جفت منست            خم چرخ گردان نهفت منست‏

         عروسم نبايد كه رعنا شوم            بنزد خردمند رسوا شوم‏

         از انديشگان زال شد خسته دل            بر ان كار بنهاد پيوسته دل‏

  دیوان حافظ - نیست در شهر نگاری که دل ما ببرد

         همى بود پيچان دل از گفت گوى            مگر تيره گردد ازين آبروى‏

         همى گشت يك چند بر سر سپهر            دل زال آگنده يك سر بمهر

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

سزای قدر تو شاها به دست حافظ نیست
جز از دعای شبی و نیاز صبحدمی
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید