شاهنامه فردوسی – آمدن تهمينه دختر شاه سمنگان به نزد رستم‏‏‏

آمدن تهمينه دختر شاه سمنگان به نزد رستم‏

          چو يك بهره از تيره شب در گذشت            شباهنگ بر چرخ گردان بگشت‏

         سخن گفتن آمد نهفته براز            در خوابگه نرم كردند باز

         يكى بنده شمعى معنبر بدست            خرامان بيامد ببالين مست‏

         پس پرده اندر يكى ماه روى            چو خورشيد تابان پر از رنگ و بوى‏

         دو ابرو كمان و دو گيسو كمند            ببالا بكردار سرو بلند

         روانش خرد بود و تن جان پاك            تو گفتى كه بهره ندارد ز خاك‏

         از او رستم شير دل خيره ماند            برو بر جهان آفرين را بخواند

         بپرسيد زو گفت نام تو چيست            چه جويى شب تيره كام تو چيست‏

         چنين داد پاسخ كه تهمينه‏ام            تو گويى كه از غم بدو نيمه‏ام‏

         يكى دخت شاه سمنگان منم            ز پشت هژبر و پلنگان منم‏

         بگيتى ز خوبان مرا جفت نيست            چو من زير چرخ كبود اندكيست‏

         كس از پرده بيرون نديدى مرا            نه هرگز كس آوا شنيدى مرا

         بكردار افسانه از هر كسى            شنيدم همى داستانت بسى‏

         كه از شير و ديو و نهنگ و پلنگ            نترسى و هستى چنين تيز چنگ‏

         شب تيره تنها بتوران شوى            بگردى بران مرز و هم نغنوى‏

         بتنها يكى گور بريان كنى            هوا را بشمشير گريان كنى‏

         هر آن كس كه گرز تو بيند بچنگ            بدرّد دل شير و چنگ پلنگ‏

         برهنه چو تيغ تو بيند عقاب            نيارد بنخچير كردن شتاب‏

         نشان كمند تو دارد هژبر            ز بيم سنان تو خون بارد ابر

         چو اين داستانها شنيدم ز تو            بسى لب بدندان گزيدم ز تو

         بجستم همى كفت و يال و برت            بدين شهر كرد ايزد آبشخورت‏

         تراام كنون گر بخواهى مرا            نبيند جزين مرغ و ماهى مرا

         يكى آنك بر تو چنين گشته‏ام            خرد را ز بهر هوا كشته‏ام‏

         و ديگر كه از تو مگر كردگار            نشاند يكى پورم اندر كنار

         مگر چون تو باشد بمردى و زور            سپهرش دهد بهره كيوان و هور

         سه ديگر كه اسپت بجاى آورم            سمنگان همه زير پاى آورم‏

         چو رستم بر انسان پرى چهره ديد            ز هر دانشى نزد او بهره ديد

         و ديگر كه از رخش داد آگهى            نديد ايچ فرجام جز فرّهى

         بفرمود تا موبدى پر هنر            بيايد بخواهد و را از پدر

         چو بشنيد شاه اين سخن شاد شد            بسان يكى سرو آزاد شد

         بدان پهلوان داد آن دخت خويش            بدان سان كه بودست آيين و كيش‏

         بخشنودى و راى و فرمان اوى            بخوبى بياراست پيمان اوى‏

         چو بسپرد دختر بدان پهلوان            همه شاد گشتند پير و جوان‏

         ز شادى بسى زر بر افشاندند            ابر پهلوان آفرين خواندند

         كه اين ماه نو بر تو فرخنده باد            سر بدسگالان تو كنده باد

         چو انباز او گشت با او براز            ببود آن شب تيره دير و دراز

         چو خورشيد تابان ز چرخ بلند            همى خواست افگند رخشان كمند

         ببازوى رستم يكى مهره بود            كه آن مهره اندر جهان شهره بود

         بدو داد و گفتش كه اين را بدار            اگر دختر آرد ترا روزگار

         بگير و بگيسوى او بر بدوز            بنيك اختر و فال گيتى فروز

         ور ايدونك آيد ز اختر پسر            ببندش ببازو نشان پدر

         ببالاى سام نريمان بود            بمردى و خوى كريمان بود

         فرود آرد از ابر پرّان عقاب            نتابد بتندى بر او آفتاب‏

         همى بود آن شب بر ماه روى            همى گفت از هر سخن پيش اوى‏

         چو خورشيد رخشنده شد بر سپهر            بياراست روى زمين را بمهر

         بپدرود كردن گرفتش ببر            بسى بوسه دادش بچشم و بسر

         پرى چهره گريان ازو بازگشت            ابا انده و درد انباز گشت‏

         بر رستم آمد گرانمايه شاه            بپرسيدش از خواب و آرامگاه‏

         چو اين گفته شد مژده دادش برخش            برو شادمان شد دل تاج بخش‏

         بيامد بماليد و زين بر نهاد            شد از رخش رخشان و از شاه شاد

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

ابکار

(اِ) [ ع. ]
۱- (مص ل.) پگاه برخاستن.
۲- (مص م.) بامداد از خواب بیدار کردن.
۳- (اِ.) بامداد.

ابکاره

(اَ رِ) (اِ.) = ابکار:
۱- کشت و زرع، کشاورزی.
۲- مزرعه، کشت.

ابکم

(اَ کَ) [ ع. ] (ص.) گنگ.

ابی

( اَ) [ ع - فا. ] (ص نسب.) (مرکب از اب: پدر + یای نسبت: پدری) پدری، صلبی.

ابی

(اَ بِ یّ) [ ع. ] (ص.) ابا کننده، سرکش، انکار کننده.

ابی

( اَ) [ په. ] (ق.) بی، بدون.

ابیات

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ بیت.
۱- خانه‌ها.
۲- سخنان منظوم.

ابیب

(اَ) [ معر. ] (اِ.) نامی است که عرب به ماه اپیفی که در تقویم مصریان یا قبطیان معمول بوده داده‌است، نام ماه اول سال عبرانیان که سپس نام نیسان گرفت تقریباً معادل با آوریل.

ابیت

(اَ یَّ) (مص ل.)
۱- مقام بلند و رفیع طلبیدن.
۲- از کارهای پست دوری کردن.

ابیز

(اَ) (اِ.) جرقه، شراره آتش.

ابیض

(اَ یَ) [ ع. ] (ص.)۱ - سفید، سپیدرنگ.
۲- (کن.) شمشیر.
۳- جوانی.
۴- مرد پاک ناموس.

ابیضاض

(اِ) [ ع. ] (مص ل.) سپید شدن، سخت سپید شدن.

ابیو

(اَ) (ص.) = آبی: نیلگون، کبود، ازرق، آسمان گون.

ات

( اَ) (ضم متصل.) ضمیر متصل دوم شخص مفرد، مفعولی و اضافی در آخر کلمه: گفتمت (تو را گفتم)، کتابت: کتاب تو.

اتا

(اَ) [ تر. ] (اِ.) پدر.

اتابک

(اَ بَ) [ تر. ] (ص مر.)
۱- پدربزرگ، عنوانی که در دستگاه حکومتی سلجوقی به غلامان ترکی که از خود شایستگی نشان می‌دادند داده می‌شد و به عنوان مربی شاهزادگان تعیین می‌شدند.
۲- وزیر بزرگ.

اتاشه

(اَ ش ِ) [ فر. ] (اِ.) آتاشه ؛ وابسته، کارمند سفارتخانه که وظیفه‌ای خاص به عهده او محول است: اتاشه مطبوعاتی، اتاشه تجارتی، اتاشه نظامی.

اتاق

( اُ) [ تر. ] (اِ.)
۱- خانه، چهاردیواری دارای سقف.
۲- خیمه. اطاق، اوتاغ و اوتاق هم گویند.

اتاقه

(اُ قِ یا قَ) [ تر. آتاغه ] (اِ.) تاجی که از پرهای بعض مرغان سازند. این کلمه با فعل زدن و افتادن و داشتن صرف شود.

اتالیق

(اَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- شوهر مادر، قائم مقام پدر.
۲- لالا، لله، مؤدب.
۳- نگهبان، حامی، حافظ.
۴- منصبی در عهد صفویه.


دیدگاهتان را بنویسید