شاهنامه فردوسی – آمدن تهمينه دختر شاه سمنگان به نزد رستم‏‏‏

آمدن تهمينه دختر شاه سمنگان به نزد رستم‏

          چو يك بهره از تيره شب در گذشت            شباهنگ بر چرخ گردان بگشت‏

         سخن گفتن آمد نهفته براز            در خوابگه نرم كردند باز

         يكى بنده شمعى معنبر بدست            خرامان بيامد ببالين مست‏

         پس پرده اندر يكى ماه روى            چو خورشيد تابان پر از رنگ و بوى‏

         دو ابرو كمان و دو گيسو كمند            ببالا بكردار سرو بلند

         روانش خرد بود و تن جان پاك            تو گفتى كه بهره ندارد ز خاك‏

         از او رستم شير دل خيره ماند            برو بر جهان آفرين را بخواند

  دیوان حافظ -  گر می‌فروش حاجت رندان روا کند

         بپرسيد زو گفت نام تو چيست            چه جويى شب تيره كام تو چيست‏

         چنين داد پاسخ كه تهمينه‏ام            تو گويى كه از غم بدو نيمه‏ام‏

         يكى دخت شاه سمنگان منم            ز پشت هژبر و پلنگان منم‏

         بگيتى ز خوبان مرا جفت نيست            چو من زير چرخ كبود اندكيست‏

         كس از پرده بيرون نديدى مرا            نه هرگز كس آوا شنيدى مرا

         بكردار افسانه از هر كسى            شنيدم همى داستانت بسى‏

         كه از شير و ديو و نهنگ و پلنگ            نترسى و هستى چنين تيز چنگ‏

  دیوان حافظ - کلک مشکین تو روزی که ز ما یاد کند

         شب تيره تنها بتوران شوى            بگردى بران مرز و هم نغنوى‏

         بتنها يكى گور بريان كنى            هوا را بشمشير گريان كنى‏

         هر آن كس كه گرز تو بيند بچنگ            بدرّد دل شير و چنگ پلنگ‏

         برهنه چو تيغ تو بيند عقاب            نيارد بنخچير كردن شتاب‏

         نشان كمند تو دارد هژبر            ز بيم سنان تو خون بارد ابر

         چو اين داستانها شنيدم ز تو            بسى لب بدندان گزيدم ز تو

         بجستم همى كفت و يال و برت            بدين شهر كرد ايزد آبشخورت‏

         تراام كنون گر بخواهى مرا            نبيند جزين مرغ و ماهى مرا

  شاهنامه فردوسی - فرستادن فريدون منوچهر را به جنگ تور و سلم

         يكى آنك بر تو چنين گشته‏ام            خرد را ز بهر هوا كشته‏ام‏

         و ديگر كه از تو مگر كردگار            نشاند يكى پورم اندر كنار

         مگر چون تو باشد بمردى و زور            سپهرش دهد بهره كيوان و هور

         سه ديگر كه اسپت بجاى آورم            سمنگان همه زير پاى آورم‏

         چو رستم بر انسان پرى چهره ديد            ز هر دانشى نزد او بهره ديد

         و ديگر كه از رخش داد آگهى            نديد ايچ فرجام جز فرّهى

         بفرمود تا موبدى پر هنر            بيايد بخواهد و را از پدر

  شاهنامه فردوسی - گفتار اندر زادن زال

         چو بشنيد شاه اين سخن شاد شد            بسان يكى سرو آزاد شد

         بدان پهلوان داد آن دخت خويش            بدان سان كه بودست آيين و كيش‏

         بخشنودى و راى و فرمان اوى            بخوبى بياراست پيمان اوى‏

         چو بسپرد دختر بدان پهلوان            همه شاد گشتند پير و جوان‏

         ز شادى بسى زر بر افشاندند            ابر پهلوان آفرين خواندند

         كه اين ماه نو بر تو فرخنده باد            سر بدسگالان تو كنده باد

         چو انباز او گشت با او براز            ببود آن شب تيره دير و دراز

  دیوان حافظ - زلفت هزار دل به یکی تاره مو ببست

         چو خورشيد تابان ز چرخ بلند            همى خواست افگند رخشان كمند

         ببازوى رستم يكى مهره بود            كه آن مهره اندر جهان شهره بود

         بدو داد و گفتش كه اين را بدار            اگر دختر آرد ترا روزگار

         بگير و بگيسوى او بر بدوز            بنيك اختر و فال گيتى فروز

         ور ايدونك آيد ز اختر پسر            ببندش ببازو نشان پدر

         ببالاى سام نريمان بود            بمردى و خوى كريمان بود

         فرود آرد از ابر پرّان عقاب            نتابد بتندى بر او آفتاب‏

         همى بود آن شب بر ماه روى            همى گفت از هر سخن پيش اوى‏

  شاهنامه فردوسی - نامه گژدهم به نزديك كاوس‏

         چو خورشيد رخشنده شد بر سپهر            بياراست روى زمين را بمهر

         بپدرود كردن گرفتش ببر            بسى بوسه دادش بچشم و بسر

         پرى چهره گريان ازو بازگشت            ابا انده و درد انباز گشت‏

         بر رستم آمد گرانمايه شاه            بپرسيدش از خواب و آرامگاه‏

         چو اين گفته شد مژده دادش برخش            برو شادمان شد دل تاج بخش‏

         بيامد بماليد و زين بر نهاد            شد از رخش رخشان و از شاه شاد

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

چون من شکسته‌ای را از پیش خود چه رانی
کم غایت توقع بوسیست یا کناری
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

چغل

(چُ غَ) (اِ.) جامه‌ای مرکب از حلقه‌های آهنین که در روز جنگ پوشند؛ جوش.

چغلی

(~.) (حامص.)
۱- سخن چینی کردن.
۲- غیبت.

چغندر

(چُ غُ دَ) (اِ.) چگندر، چندر، گیاهی است از تیره اسفنجیان دارای برگ‌های درشت و پهن که مواد غذایی آن در ریشه ستبرش اندوخته‌است و بر سه قسم است: چغندر رسمی، چغندر فرنگی و چغندر قند.

چغک

(چُ غُ) (اِ.) = چغوک. چغو: گنجشک.

چغیدن

(چَ دَ) (مص ل.) نک چخیدن.

چفت

(چَ) (اِ.)
۱- چوب بستی که تاک انگور و بیاره کدو و مانند آن را بر بالای آن بخوابانند.
۲- سقف، طاق.

چفت

(~.) (اِ.) زنجیر در اتاق، قلاب پشت در.

چفت

(چُ)
۱- (ص.) تنگ و چسبان ؛ مق. فراخ گشاد.
۲- (اِ.) جامه تنگ و چسبان.

چفت کردن

(~. کَ دَ) (مص م.)
۱- بستن در.
۲- محکم کردن، سفت کردن.

چفتن

(چَ تَ) (مص ل.) خمیدن، خم شدن.

چفته

(چَ تِ یا تَ) (ص مف.) خمیده، خم شده.

چفته

(~.) (اِ.) دروغ، بهتان.

چفده

(چَ دَ) (ص) نک چفته.

چق

(چُ) (اِ.) چوبی که بر گردن گاو گردونه کش نهند. چقو، چغ، جوغ و یوغ نیز گویند.

چقر

(چَ قَ) [ تر. ] (اِ.) شرابخانه، میخانه، میکده.

چقرمه

(چَ قِ مِ یا مَ) (اِ.)
۱- غذایی از گوشت و تخم مرغ و پیاز.
۲- هر چیز سخت چون چرم و مانند آن.

چل

(چِ) (ص.)
۱- کم عقل، نادان.
۲- دیوانه، مجنون.

چل

(چُ) (اِ.) = چول. چر: آلت تناسل مرد، نره.

چل

(چَ) (اِ.) سدی از چوب و علف و گل و خاک و سنگ که در پیش رودخانه بندند.

چل بند

(چِ بَ) (اِمر.) = چهل بند: جامه مخصوص رقاصان که از پارچه‌های مختلف به الوان گوناگون می‌ساختند.


دیدگاهتان را بنویسید