گفتار اندر آفرینش کیهان

         از آغاز بايد كه دانى درست            سرمايه گوهران از نخست‏

         كه يزدان ز ناچيز چيز آفريد            بدان تا توانائى آرد پديد

         سرمايه گوهران اين چهار            برآورده بى‏رنج و بى‏ روزگار

         يكى آتشى بر شده تابناك            ميان آب و باد از بر تيره خاك‏

         نخستين كه آتش بجنبش دميد            ز گرميش پس خشكى آمد پديد

         و زان پس ز آرام سردى نمود            ز سردى همان باز ترّى فزود

         چو اين چار گوهر بجاى آمدند            ز بهر سپنجى سراى آمدند

         گهرها يك اندر دگر ساخته            ز هر گونه گردن بر افراخته‏

         پديد آمد اين گنبد تيز رو            شگفتى نماينده نو بنو

         ابرده و دو هفت شد كدخداى            گرفتند هر يك سزاوار جاى‏

         در بخشش و دادن آمد پديد            ببخشيد دانا چنانچون سزيد

         فلكها يك اندر دگر بسته شد            بجنبيد چون كار پيوسته ش

      چو دريا و چون كوه و چون دشت و راغ            زمين شد بكردار روشن چراغ‏

          بباليد كوه آبها بر دميد                   سر رستنى سوى بالا كشيد

         زمين را بلندى نبد جايگاه            يكى مركزى تيره بود و سياه‏

         ستاره برو بر شگفتى نمود            بخاك اندرون روشنايى فزود

         همى بر شد آتش فرود آمد آب            همى، گشت گرد زمين آفتاب‏

         گيا رست با چند گونه درخت            بزير اندر آمد سرانشان ز بخت‏

         ببالد ندارد جز اين نيروئى            نپويد چو پويندگان هر سوئى‏

         و زان پس چو جنبنده آمد پديد            همه رستنى زير خويش آوريد

         خور و خواب و آرام جويد همى            و زان زندگى كام جويد همى‏

         نه گويا زبان و نه جويا خرد            ز خاك و ز خاشاك تن پرورد

         نداند بد و نيك فرجام كار                   نخواهد از و بندگى كردگار

         چو دانا توانا بد و دادگر                    از ايرا نكرد ايچ پنهان هنر

         چنينست فرجام كار جهان            نداند كسى آشكار و نهان‏