شاهنامه فردوسی – آفرینش کیهان

گفتار اندر آفرینش کیهان

         از آغاز بايد كه دانى درست            سرمايه گوهران از نخست‏

         كه يزدان ز ناچيز چيز آفريد            بدان تا توانائى آرد پديد

         سرمايه گوهران اين چهار            برآورده بى‏رنج و بى‏ روزگار

         يكى آتشى بر شده تابناك            ميان آب و باد از بر تيره خاك‏

         نخستين كه آتش بجنبش دميد            ز گرميش پس خشكى آمد پديد

         و زان پس ز آرام سردى نمود            ز سردى همان باز ترّى فزود

         چو اين چار گوهر بجاى آمدند            ز بهر سپنجى سراى آمدند

         گهرها يك اندر دگر ساخته            ز هر گونه گردن بر افراخته‏

         پديد آمد اين گنبد تيز رو            شگفتى نماينده نو بنو

         ابرده و دو هفت شد كدخداى            گرفتند هر يك سزاوار جاى‏

         در بخشش و دادن آمد پديد            ببخشيد دانا چنانچون سزيد

         فلكها يك اندر دگر بسته شد            بجنبيد چون كار پيوسته ش

      چو دريا و چون كوه و چون دشت و راغ            زمين شد بكردار روشن چراغ‏

          بباليد كوه آبها بر دميد                   سر رستنى سوى بالا كشيد

         زمين را بلندى نبد جايگاه            يكى مركزى تيره بود و سياه‏

         ستاره برو بر شگفتى نمود            بخاك اندرون روشنايى فزود

         همى بر شد آتش فرود آمد آب            همى، گشت گرد زمين آفتاب‏

         گيا رست با چند گونه درخت            بزير اندر آمد سرانشان ز بخت‏

         ببالد ندارد جز اين نيروئى            نپويد چو پويندگان هر سوئى‏

         و زان پس چو جنبنده آمد پديد            همه رستنى زير خويش آوريد

         خور و خواب و آرام جويد همى            و زان زندگى كام جويد همى‏

         نه گويا زبان و نه جويا خرد            ز خاك و ز خاشاك تن پرورد

         نداند بد و نيك فرجام كار                   نخواهد از و بندگى كردگار

         چو دانا توانا بد و دادگر                    از ايرا نكرد ايچ پنهان هنر

         چنينست فرجام كار جهان            نداند كسى آشكار و نهان‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گورزا

(ص مف) = گورزاده:
۱- در گذشته چون زن آبستنی که زادنش نزدیک بود می‌مرد، او را در گور می‌نهادند و شخصی را روی گور می‌گماشتند و نی یا لوله‌ای از درون گور به بیرون می‌گذاشتند تا چون کودک زاده شود ...

گورستان

(رِ) (اِمر.) قبرستان.

گورماست

(اِمر.) = گوره ماست:
۱- ماستی که از شیر گورخر باشد.
۲- ماست چکیده‌ای است که شیر خام در آن داخل کنند و بر هم زنند و خورند و گاه آب غوره یا سماق در آن زنند.

گورن

(رَ) (اِ.) [ تر - جغتابی ]
۱- حلقه‌ای که لشکری در گرد چیزی تشکیل دهد.
۲- نوعی اردوگاه که به وسیله گردونه‌هایی - که به شکل دایره تنظیم کنند - سنگربندی شود.

گورک

(رَ) (اِ.) سنگی که گازران جامه بر آن زنند و شویند.

گورک

(~.) (اِ.) غوره، حصرم.

گورکن

(~.) (اِمر.) پستاندار شبگرد نقب زن از تیره راسوسانان.

گورکن

(کَ) (ص فا.) قبرکن.

گورگا

(گَ وُ) (اِ.) [ مغ. ] = گورگه: طبل، کوس.

گوری

(حامص.) عشرت، نشاط.

گوریده

(دَ یا دِ) (اِمف) آشفته، درهم و برهم.

گوریش

(گَ یا گُ) (ص مر.) = گاوریش: احمق، ابله.

گوریل

[ فر. ] (اِ.) نوعی از میمون شبیه به انسان که بلندی اش تا دو متر هم می‌رسد، دُم ندارد و بدنش از موهای بلند و زیادی پوشیده شده‌است.

گوز

(گُ) (اِ.) چشم، عین.

گوز

(گَ) (اِ.) گردو، جوز.

گوز

(اِ.) باد صداداری که از مخرج انسان خارج می‌شود، تیز، ضرطه. ؛ ~ چه ربطی به شقیقه دارد کنایه از: دو چیز نامتجانس و نامربوط، جواب حرف نامربوط. ؛گنده ~ی کردن ادعا کردن، تفاخر بی ...

گوز معلق

(مُ عَ لَ) (اِ.) (عا.) با سر به زمین خوردن، شدیداً به زمین خوردن.

گوزن

(گَ وَ) (اِ.) هر یک از جانوران متعلق به گونه‌های مختلف تیره گوزن‌ها در اندازه و رنگ‌های گوناگون ؛ گاو کوهی.

گوزو

(ص مر.) (عا.) آن که زیاد می‌گوزد. کنایه از آدم بی اهمیت.

گوزگند

(گَ)
۱- (اِمر.) ضرطه بد بو.
۲- کنایه از: سخنان لاف و گزاف و هرزه.


دیدگاهتان را بنویسید