گفتار اندر آفرینش ماه
چراغست مر تيره شب را بسيچ ببد تا توانى تو هرگز مپيچ
چو سى روز گردش بپيمايدا شود تيره گيتى بدو روشنا
پديد آيد آنگاه باريك و زرد چو پشت كسى كو غم عشق خورد
چو بيننده ديدارش از دور ديد هم اندر زمان او شود ناپديد
دگر شب نمايش كند بيشتر ترا روشنايى دهد بيشتر
بدو هفته گردد تمام و درست بدان باز گردد كه بود از نخست
بود هر شبانگاه باريكتر بخورشيد تابنده نزديكتر
بدينسان نهادش خداوند داد بود تا بود هم بدين يك نهاد
(گِ نُ) [ یو - فا. ] (اِ.) فلسفه و آیینی که پیروان آن مدعی بودند که معرفت عالی به طبیعت و صفات الهی دارند. این طریقه شامل فلسفه نوافلاطونی و معتقدات شرقی از جمله آیین یهود است. حکمت مذکور پیش از میلاد و بعد از آن رواج داشته و پس از ظهور مسیحیت بدان دین مربوط شد ولی هم آباء کنیسه و هم روحانیون یهود آن را ارتداد شمردند. حکمت گنوسی بعد از قرن ۱۱ تا قرن ۱۵ م. بار دیگر متداول و فلسفه فرقه‌های اشتراکی شد. در بحث از طریقه گنوسی، ما با طرحی معین از افکار سر و کار نداریم بلکه با نهضتی چند جانبه که مرتباً در تغییر است مواجه هستیم.
