شاهنامه فردوسی – آشتى خواستن پشنگ از كى‏ قباد

آشتى خواستن پشنگ از كى‏ قباد

          سپهدار تركان دو ديده پر آب            شگفتى فرو ماند ز افراسياب‏

         يكى مرد با هوش را برگزيد            فرسته بايران چنانچون سزيد

         يكى نامه بنوشت ار تنگ‏وار            برو كرده صد گونه رنگ و نگار

         بنام خداوند خورشيد و ماه            كه او داد بر آفرين دستگاه‏

         وزو بر روان فريدون درود            كزو دارد اين تخم ما تار و پود

         گر از تور بر ايرج نيك بخت            بد آمد پديد از پى تاج و تخت‏

         بران بر همى راند بايد سخن            ببايد كه پيوند ماند ببن‏

  شاهنامه فردوسی - رفتن كى‏ كاوس به مازندران

         گر اين كينه از ايرج آمد پديد            منوچهر سرتاسر آن كين كشيد

         بران هم كه كرد آفريدون نخست            كجا راستى را ببخشش بجست‏

         سزد گر برانيم دل هم بران            نگرديم از آيين و راه سران‏

         ز جيحون و تا ماورالنّهر بر            كه جيحون ميانچيست اندر گذر

         بر و بوم ما بود هنگام شاه            نكردى بران مرز ايرج نگاه‏

         همان بخش ايرج ز ايران زمين            بداد آفريدون و كرد آفرين‏

         ازان گر بگرديم و جنگ آوريم            جهان بر دل خويش تنگ آوريم‏

         بود زخم شمشير و خشم خداى            نيابيم بهره بهر دو سراى‏

  دیوان حافظ - یاد باد آن که ز ما وقت سفر یاد نکرد

         و گر همچنان چون فريدون گرد            بتور و بسلم و به ايرج سپرد

         ببخشيم و زان پس نجوييم كين            كه چندين بلا خود نيرزد زمين‏

         سراينده از سال چون برف گشت            ز خون كيان خاك شنگرف گشت‏

         سرانجام هم جز ببالاى خويش            نيابد كسى بهره از جاى خويش‏

         بمانيم روز پسين زير خاك            سراپاى كرباس و جاى مغاك‏

         و گر آزمنديست و اندوه و رنج            شدن تنگ دل در سراى سپنج‏

         مگر رام گردد برين كى‏قباد            سر مرد بخرد نگردد ز داد

         كس از ما نبينند جيحون بخواب            و ز ايران نيايند ازين روى آب‏

  دیوان حافظ - دارم امید عاطفتی از جناب دوست

         مگر با درود و سلام و پيام            دو كشور شود زين سخن شادكام‏

         چو نامه بمهر اندر آورد شاه            فرستاد نزديك ايران سپاه‏

         ببردند نامه بر كى‏قباد            سخن نيز ازين گونه كردند ياد

         چنين داد پاسخ كه دانى درست            كه از ما نبد پيش دستى نخست‏

         ز تور اندر آمد نخستين ستم            كه شاهى چو ايرج شد از تخت كم‏

         بدين روزگار اندر افراسياب            بيامد بتيزى و بگذاشت آب‏

         شنيدى كه با شاه نوذر چه كرد            دل دام و دد شد پر از داغ و درد

  دیوان حافظ - رو بر رهش نهادم و بر من گذر نکرد

         ز كينه باغريرث پر خرد            نه آن كرد كز مردمى در خورد

         ز كردار بد گر پشيمان شويد            بنوّى ز سر باز پيمان شويد

         مرا نيست از كينه و آز رنج            بسيچيده‏ام در سراى سپنج‏

         شما را سپردم ازان روى آب            مگر يابد آرامش افراسياب‏

         بنوّى يكى باز پيمان نوشت            بباغ بزرگى درختى بكشت‏

         فرستاده آمد بسان پلنگ            رسانيد نامه بنزد پشنگ‏

         بنه بر نهاد و سپه را براند            همى گرد بر آسمان بر فشاند

         ز جيحون گذر كرد مانند باد            و زان آگهى شد بر كى ‏قباد

  شاهنامه فردوسی - باز آوردن رستم كاوس را

         كه دشمن شد از پيش بى‏كارزار            بدان گشت شادان دل شهريار

         بدو گفت رستم كه اى شهريار            مجو آشتى در گه كارزار

         نبد پيشتر آشتى را نشان            بدين روز گرز من آوردشان‏

         چنين گفت با نامور كى‏قباد            كه چيزى نديدم نكوتر ز داد

         نبيره فريدون فرخ پشنگ            بسيرى همى سر بپيچد ز جنگ‏

         سزد گر هر آن كس كه دارد خرد            بكژّى و ناراستى ننگرد

         ز زاولستان تا بدرياى سند            نوشتيم عهدى ترا بر پرند

         سر تخت با افسر نيمروز            بدار و همى باش گيتى فروز

  شاهنامه فردوسی - راى زدن سام با موبدان بر كار زال

         وزين روى كابل بمهراب ده            سراسر سنانت بزهراب ده‏

         كجا پادشاهيست بى‏جنگ نيست            و گر چند روى زمين تنگ نيست‏

         سرش را بياراست با تاج زر            همان گردگاهش بزرّين كمر

         ز يك روى گيتى مرو را سپرد            ببوسيد روى زمين مرد گرد

         ازان پس چنين گفت فرّخ قباد            كه بى‏زال تخت بزرگى مباد

         بيك موى دستان نيرزد جهان            كه او ماندمان يادگار از مهان‏

         يكى جامه شهريارى بزر            ز ياقوت و پيروزه تاج و كمر

         نهادند مهد از بر پنج پيل            ز پيروزه رخشان بكردار نيل‏

  شاهنامه فردوسی - گفتارى در بخت زال در نزد ستاره ‏شناسان

         بگسترد زربفت بر مهد بر            يكى گنج كش كس ندانست مر

         فرستاد نزديك دستان سام            كه خلعت مرا زين فزون بود كام‏

         اگر باشدم زندگانى دراز            ترا دارم اندر جهان بى‏ نياز

         همان قارن نيو و كشواد را            چو برزين و خرّاد پولاد را

         برافگند خلعت چنانچون سزيد            كسى را كه خلعت سزاوار ديد

         درم داد و دينار و تيغ و سپر            كرا در خور آمد كلاه و كمر

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

دلا مباش چنین هرزه گرد و هرجایی
که هیچ کار ز پیشت بدین هنر نرود
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

اذهاب

( اِ ) [ ع. ] (مص م.)
۱- بردن، دور کردن.
۲- جاری ساختن.
۳- زراندود کردن.

اذهال

( اِ ) [ ع. ] (مص م.) به فراموشی سپردن.

اذکار

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ ذکر؛ یاد کردن‌ها، وردها، دعاها.

اذکار

( اِ) [ ع. ] (مص م.)
۱- دعا خواندن.
۲- یاد کردن.

اذکیاء

( اَ ) [ ع. ] (ص. اِ.) جِ ذکی.
۱- زیرکان.
۲- پاکان.

اذی

(اَ ذا) [ ع. ]
۱- (اِ.) آزار، رنج.
۲- خس و خاشاک.
۳- (اِمص.) رنجش.
۴- رنجه کردن، رنجیدن.
۵- پلیدی.

اذی

(اَ یّ) [ ع. ] (ص.)
۱- مرد بسیار رنجیده، مرد بسیار متأذی شونده.
۲- مرد بسیار رنجاننده، بسیار آزار رساننده.

اذیال

( اَ ) [ ع. ] (اِ.) جِ ذیل ؛
۱- دامن‌ها.
۲- آخر چیزها.
۳- دُم‌ها.

اذیت

(اَ یَّ) [ ع. اذیه ]
۱- (اِمص.) آزار، رنج، زحمت.
۲- (مص ل.) آزرده شدن، رنج کشیدن.
۳- (مص م.) رنجانیدن، اذا و اذی نیز گویند.

ار

( اَ ) (ق.)
۱- هرگاه، اگر.
۲- یا.

ارائه

(اِ ئِ) [ ع. ارائه ] (مص م.) نمودن، نشان دادن.

ارابه

(اَ رّ بِ) (اِ.) گاری با دو چرخ که از چوب می‌ساختند و برای حمل بار از آن استفاده می‌کردند.

اراجیف

( اَ ) [ ع. ] (اِ.) جِ ارجاف ؛ سخنان یاوه و دروغ.

اراحه

(اِ حَ یا حِ) [ ع. اراحه ]
۱- (مص ل.) آسودن، برآسودن.
۲- (مص م.) راحت رسانیدن، آسایش دادن.
۳- حق به حق دار دادن، رو کردن حق کسی را.

ارادت

(اِ دَ) [ ع. ]
۱- (مص م.) خواستن.
۲- (اِ.) خواست، میل، قصد.
۳- در فارسی علاقه مندی، سرسپردگی مرید به مرشد.
۵- دوستی از روی اخلاص و بی ریایی.

ارادتمند

(اِ دَ مَ) [ ع - فا. ] (ص مر.) آن که ارادت می‌ورزد، مخلص.

اراده

(اِ دِ) [ ع. اراده ]
۱- (مص م.) خواستن.
۲- (اِ.) خواست، میل، آهنگ.

اراده

(اَ رّ دِ) (اِ.) گردونه، ارابه.

اراذل

(اَ ذِ) [ ع. ] (ص.) جِ ارذل ؛ ناکسان، زبونان، مردم پست.

اراضی

( اَ ) [ ع. ] (اِ.) جِ اَرض.
۱- زمین‌ها.
۲- زمین‌های دایر و مزروع. ؛ ~ موات زمین -‌هایی که دایر نباشد و مالکی نداشته باشد. ؛~ ِ عُشر زمین‌هایی که موقع گرفتن مالیات مساحت ...


دیدگاهتان را بنویسید