شاهنامه فردوسی – آشتى خواستن پشنگ از كى‏ قباد

آشتى خواستن پشنگ از كى‏ قباد

          سپهدار تركان دو ديده پر آب            شگفتى فرو ماند ز افراسياب‏

         يكى مرد با هوش را برگزيد            فرسته بايران چنانچون سزيد

         يكى نامه بنوشت ار تنگ‏وار            برو كرده صد گونه رنگ و نگار

         بنام خداوند خورشيد و ماه            كه او داد بر آفرين دستگاه‏

         وزو بر روان فريدون درود            كزو دارد اين تخم ما تار و پود

         گر از تور بر ايرج نيك بخت            بد آمد پديد از پى تاج و تخت‏

         بران بر همى راند بايد سخن            ببايد كه پيوند ماند ببن‏

  دیوان حافظ - آن که از سنبل او غالیه تابی دارد

         گر اين كينه از ايرج آمد پديد            منوچهر سرتاسر آن كين كشيد

         بران هم كه كرد آفريدون نخست            كجا راستى را ببخشش بجست‏

         سزد گر برانيم دل هم بران            نگرديم از آيين و راه سران‏

         ز جيحون و تا ماورالنّهر بر            كه جيحون ميانچيست اندر گذر

         بر و بوم ما بود هنگام شاه            نكردى بران مرز ايرج نگاه‏

         همان بخش ايرج ز ايران زمين            بداد آفريدون و كرد آفرين‏

         ازان گر بگرديم و جنگ آوريم            جهان بر دل خويش تنگ آوريم‏

         بود زخم شمشير و خشم خداى            نيابيم بهره بهر دو سراى‏

  دیوان حافظ - زلف‌آشفته و خوی‌کرده و خندان‌لب و مست

         و گر همچنان چون فريدون گرد            بتور و بسلم و به ايرج سپرد

         ببخشيم و زان پس نجوييم كين            كه چندين بلا خود نيرزد زمين‏

         سراينده از سال چون برف گشت            ز خون كيان خاك شنگرف گشت‏

         سرانجام هم جز ببالاى خويش            نيابد كسى بهره از جاى خويش‏

         بمانيم روز پسين زير خاك            سراپاى كرباس و جاى مغاك‏

         و گر آزمنديست و اندوه و رنج            شدن تنگ دل در سراى سپنج‏

         مگر رام گردد برين كى‏قباد            سر مرد بخرد نگردد ز داد

         كس از ما نبينند جيحون بخواب            و ز ايران نيايند ازين روى آب‏

  شاهنامه فردوسی - پادشاهى فريدون پانصد سال بود

         مگر با درود و سلام و پيام            دو كشور شود زين سخن شادكام‏

         چو نامه بمهر اندر آورد شاه            فرستاد نزديك ايران سپاه‏

         ببردند نامه بر كى‏قباد            سخن نيز ازين گونه كردند ياد

         چنين داد پاسخ كه دانى درست            كه از ما نبد پيش دستى نخست‏

         ز تور اندر آمد نخستين ستم            كه شاهى چو ايرج شد از تخت كم‏

         بدين روزگار اندر افراسياب            بيامد بتيزى و بگذاشت آب‏

         شنيدى كه با شاه نوذر چه كرد            دل دام و دد شد پر از داغ و درد

  شاهنامه فردوسی - زادن منوچهر از مادرش‏

         ز كينه باغريرث پر خرد            نه آن كرد كز مردمى در خورد

         ز كردار بد گر پشيمان شويد            بنوّى ز سر باز پيمان شويد

         مرا نيست از كينه و آز رنج            بسيچيده‏ام در سراى سپنج‏

         شما را سپردم ازان روى آب            مگر يابد آرامش افراسياب‏

         بنوّى يكى باز پيمان نوشت            بباغ بزرگى درختى بكشت‏

         فرستاده آمد بسان پلنگ            رسانيد نامه بنزد پشنگ‏

         بنه بر نهاد و سپه را براند            همى گرد بر آسمان بر فشاند

         ز جيحون گذر كرد مانند باد            و زان آگهى شد بر كى ‏قباد

  دیوان حافظ - به سر جام جم آنگه نظر توانی کرد

         كه دشمن شد از پيش بى‏كارزار            بدان گشت شادان دل شهريار

         بدو گفت رستم كه اى شهريار            مجو آشتى در گه كارزار

         نبد پيشتر آشتى را نشان            بدين روز گرز من آوردشان‏

         چنين گفت با نامور كى‏قباد            كه چيزى نديدم نكوتر ز داد

         نبيره فريدون فرخ پشنگ            بسيرى همى سر بپيچد ز جنگ‏

         سزد گر هر آن كس كه دارد خرد            بكژّى و ناراستى ننگرد

         ز زاولستان تا بدرياى سند            نوشتيم عهدى ترا بر پرند

         سر تخت با افسر نيمروز            بدار و همى باش گيتى فروز

  دیوان حافظ - زلفت هزار دل به یکی تاره مو ببست

         وزين روى كابل بمهراب ده            سراسر سنانت بزهراب ده‏

         كجا پادشاهيست بى‏جنگ نيست            و گر چند روى زمين تنگ نيست‏

         سرش را بياراست با تاج زر            همان گردگاهش بزرّين كمر

         ز يك روى گيتى مرو را سپرد            ببوسيد روى زمين مرد گرد

         ازان پس چنين گفت فرّخ قباد            كه بى‏زال تخت بزرگى مباد

         بيك موى دستان نيرزد جهان            كه او ماندمان يادگار از مهان‏

         يكى جامه شهريارى بزر            ز ياقوت و پيروزه تاج و كمر

         نهادند مهد از بر پنج پيل            ز پيروزه رخشان بكردار نيل‏

  شاهنامه فردوسی - بازگشتن كنيزكان به نزد رودابه

         بگسترد زربفت بر مهد بر            يكى گنج كش كس ندانست مر

         فرستاد نزديك دستان سام            كه خلعت مرا زين فزون بود كام‏

         اگر باشدم زندگانى دراز            ترا دارم اندر جهان بى‏ نياز

         همان قارن نيو و كشواد را            چو برزين و خرّاد پولاد را

         برافگند خلعت چنانچون سزيد            كسى را كه خلعت سزاوار ديد

         درم داد و دينار و تيغ و سپر            كرا در خور آمد كلاه و كمر

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

قوت بازو سلاح مرد باشد کآسمان
آفت خلق است و در دستش کمانی بیش نیست
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

استهانت

(اِ تِ نَ) [ ع. ] (مص م.) خوار شمردن، حقیر داشتن.

استهزاء

(اِ تِ) [ ع. ] (مص م.) بر کسی خندیدن، مسخره نمودن.

استهلال

(اِ تِ) [ ع. ]
۱- (مص م.) ماه نو دیدن.
۲- (مص ل.) پدیدار شدن ماه نو.

استهلاک

(اِ تِ) [ ع. ]
۱- (مص م.) نیست کردن، هلاک کردن.
۲- نیست شدن.

استهوا

(اِ تِ) [ ع. ]
۱- (مص ل.) هوس کردن.
۲- (مص م.) کسی را به هوس انداختن.

استواء

(اِ تِ) [ ع. ]
۱- (مص ل.) برابر شدن، مانند یکدیگر شدن.
۲- (اِمص.) قرار گرفتن، استقرار.
۳- (اِ.) در جغرافیا دایره‌ای فرضی که مانند کمربندی زمین را به دو نیمکره شمالی و جنوبی تقسیم می‌کند.

استوار

(اُ تُ) [ په. ] (ص مر.)۱ - محکم، پایدار، سخت.
۲- مورد اعتماد، امین.
۳- درجه‌ای در ارتش، میان گروهبان و افسریار.

استوار داشتن

(~. تَ) (مص ل.)
۱- اعتماد داشتن، اعتماد کردن.
۲- باور کردن، درست پنداشتن.

استواران

(اُ تُ) (اِ.) جِ اُستُوار؛ معتمدان، اَمینان.

استوارداشت

(اُ تُ) (اِمص.) یقین، ایمان.

استوارنامه

(~. مِ) (اِمر.) حکمی است که از طرف رؤسای کشورها به سفرا و مأمورین سیاسی داده می‌شود تا اعتبار آن‌ها را نزد رؤسای دول بیگانه استوار سازد. قبلاً به این سند اعتبارنامه گفته می‌شد.

استواری

(~.)۱ - (حامص.)محکمی، سختی.
۲- ثبات، پایداری.
۳- امن یت، اطمینان.

استوان

(اُ تُ) [ په. ] (ص مر.)
۱- استوار، پایدار.
۲- قابل اعتماد، امین.
۳- مضبوط.

استوانه

(اُ تُ نِ) [ په. ] (اِ.)
۱- ستون.
۲- جسمی که در دو سر آن دو دایره موازی یکدیگر باشند.

استودیو

(اِ تُ) [ ایتا. ] (اِ.)
۱- کارگاه، اطاق کار.
۲- محل از پیش آماده شده برای ضبط و ثبت صدا و تصویر، کارگاه فیلمبرداری و ضبط صدا.
۳- کارگاه عکاسی.

استون

(اُ) [ په. ] (اِ.) ستون، پایه.

استوه

(اُ)(ص.)
۱- مانده، درمانده.
۲- افسرده، ملول.

استپ

(اِ ت ِ) [ فر. ] (اِ.) جلگه وسیع و بی - درخت، علفزار.

استپ

(اِ سْ تُ) [ فر. ] فرمان ایست، بایست.

استکان

(اِ تِ) [ روس. ] (اِ.) ظرف کوچک استوانه‌ای شکل از جنس شیشه یا بلور که معمولاً جهت نوشیدن چای به کار می‌رود.


دیدگاهتان را بنویسید