Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – آراستن كاوس گيتى را‏

آراستن كاوس گيتى را

          بيامد سوى پارس كاوس كى            جهانى بشادى نوافگند پى‏

         بياراست تخت و بگسترد داد            بشادى و خوردن دل اندر نهاد

         فرستاد هر سو يكى پهلوان            جهاندار و بيدار و روشن روان‏

         بمرو و نشاپور و بلخ و هرى            فرستاد بر هر سويى لشكرى‏

         جهانى پر از داد شد يك سره            همى روى بر تافت گرگ از بره‏

         ز بس گنج و زيبايى و فرّهى             پرى و دد و دام گشتش رهى‏

         مهان پيش كاوس كهتر شدند            همه تاج دارانش لشكر شدند

         جهان پهلوانى برستم سپرد            همه روزگار بهى زو شمرد

         يكى خانه كرد اندر البرز كوه            كه ديو اندران رنجها شد ستوه‏

         بفرمود كز سنگ خارا كنند            دو خانه برو هر يكى ده كمند

         بياراست آخُر بسنگ اندرون            ز پولاد ميخ و ز خارا ستون‏

         ببستند اسپان جنگى بدوى            هم اشتر عمارى كش و راه جوى‏

         دو خانه دگر ز آبگينه بساخت            زبرجد بهر جايش اندر نشاخت‏

         چنان ساخت جاى خرام و خورش            كه تن يابد از خوردنى پرورش‏

         دو خانه ز بهر سليح نبرد            بفرمود كز نقره خام كرد

         يكى كاخ زرّين ز بهر نشست            بر آورد و بالاش داده دو شست‏

         نبودى تموز ايچ پيدا ز دى            هوا عنبرين بود و بارانش مى‏

         بايوانش ياقوت برده بكار            ز پيروزه كرده بروبر نگار

         همه ساله روشن بهاران بدى            گلان چون رخ غمگساران بدى‏

         ز درد و غم و رنج دل دور بود            بدى را تن ديو رنجور بود

         بخواب اندر آمد بد روزگار            ز خوبى و از داد آموزگار

         برنجش گرفتار ديوان بدند            ز بادافره او غريوان بدند

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به چیز: ارغوانی، پرنیانی، زعفرانی. ج - نسبت به شخص: اسرافیلی.
۲- سازندگی و فروشندگی را رساند: کبابی، چلوپزی.
۳- اتصاف و دارندگی را رساند به جای «ور»، «مند»: هنری = هنرمند و نامی = نامور.
۴- معنی فاعلی دهد: خونی = خون کننده، خون ریزنده.
۵- معنی مفعولی دهد: زندانی = به زندان انداخته.
۶- گاه به آخر مصدر اضافه شود و معنی لیاقت دهد:خوردنی، پوشیدنی، سوختنی.

دیدگاهتان را بنویسید