شاهنامه فردوسی – گفتار اندر زادن زال

گفتار اندر زادن زال

          كنون پر شگفتى يكى داستان            بپيوندم از گفته باستان‏

         نگه كن كه مر سام را روزگار            چه بازى نمود اى پسر گوش دار

         نبود ايچ فرزند مر سام را            دلش بود جوينده كام را

         نگارى بد اندر شبستان اوى            ز گلبرگ رخ داشت و ز مشك موى‏

         از آن ماهش امّيد فرزند بود            كه خورشيد چهر و برومند بود

         ز سام نريمان همو بار داشت            ز بار گران تنش آزار داشت‏

         ز مادر جدا شد بر ان چند روز            نگارى چو خورشيد گيتى فروز

  شاهنامه فردوسی - پيام فرستادن پسران نزد فريدون

         بچهره چنان بود تابنده شيد            و ليكن همه موى بودش سپيد

         پسر چون ز مادر بران گونه زاد            نكردند يك هفته بر سام ياد

         شبستان آن نامور پهلوان            همه پيش آن خرد كودك نوان‏

         كسى سام يل را نيارست گفت            كه فرزند پير آمد از خوب جفت‏

         يكى دايه بودش بكردار شير            بر پهلوان اندر آمد دلير

         كه بر سام يل روز فرخنده باد            دل بدسگالان او كنده باد

         پس پرده تو در اى نامجوى            يكى پور پاك آمد از ماه روى‏

         تنش نقره سيم و رخ چون بهشت            برو بر نبينى يك اندام زشت‏

  مقدمه شاهنامه فردوسی

         از آهو همان كش سپيدست موى            چنين بود بخش تو اى نامجوى‏

         فرود آمد از تخت سام سوار            بپرده در آمد سوى نوبهار

         چو فرزند را ديد مويش سپيد            ببود از جهان سر بسر نااميد

         سوى آسمان سر بر آورد راست            ز دادآور آنگاه فرياد خواست‏

         كه اى برتر از كژى و كاستى            بهى زان فزايد كه تو خواستى‏

         اگر من گناهى گران كرده‏ام            و گر كيش آهرمن آورده‏ام‏

         بپوزش مگر كردگار جهان            بمن بر ببخشايد اندر نهان‏

         بپيچد همى تيره جانم ز شرم            بجوشد همى در دلم خون گرم‏

  دیوان حافظ - منم که گوشه میخانه خانقاه من است

         چو آيند و پرسند گردنكشان            چه گويم ازين بچّه بدنشان‏

         چه گويم كه اين بچّه ديو چيست            پلنگ و دو رنگست و گرنه پريست‏

         ازين ننگ بگذارم ايران زمين            نخواهم برين بوم و بر آفرين‏

         بفرمود پس تاش برداشتند            از آن بوم و بر دور بگذاشتند

         بجائى كه سيمرغ را خانه بود            بدان خانه اين خرد بيگانه بود

         نهادند بر كوه و گشتند باز            بر آمد برين روزگارى دراز

          چنان پهلوان زاده بى‏گناه            ندانست رنگ سپيد از سياه‏

         پدر مهر و پيوند بفگند خوار            جفا كرد بر كودك شيرخوار

  دیوان حافظ - حاصل کارگه کون و مکان این همه نیست

         يكى داستان زد برين نرّه شير            كجا بچه را كرده بد شير سير

         كه گر من ترا خون دل دادمى            سپاس ايچ بر سرت ننهادمى‏

         كه تو خود مرا ديده و هم دلى            دلم بگسلد گر ز من بگسلى‏

         چو سيمرغ را بچه شد گرسنه            بپرواز بر شد دمان از بنه‏

         يكى شير خواره خروشنده ديد            زمين را چو درياى جوشنده ديد

         ز خاراش گهواره و دايه خاك            تن از جامه دور و لب از شير پاك‏

         بگرد اندرش تيره خاك نژند            بسر برش خورشيد گشته بلند

  شاهنامه فردوسی - بازگشتن كنيزكان به نزد رودابه

         پلنگش بدى كاشكى مام و باب            مگر سايه‏اى يافتى ز آفتاب‏

         فرود آمد از ابر سيمرغ و چنگ            بزد بر گرفتش از آن گرم سنگ‏

         ببردش دمان تا بالبرز كوه            كه بودش بدانجا كنام و گروه‏

         سوى بچگان برد تا بشكرند            بدان ناله زار او ننگرند

         ببخشود يزدان نيكى دهش            كجا بودنى داشت اندر بوش‏

         نگه كرد سيمرغ با بچگان            بران خرد خون از دو ديده چكان‏

         شگفتى برو بر فگندند مهر            بماندند خيره بدان خوب چهر

         شكارى كه نازكتر آن برگزيد            كه بى‏شير مهمان همى خون مزيد

  دیوان حافظ - سر ارادت ما و آستان حضرت دوست

         بدين گونه تا روزگارى دراز            بر آورد داننده بگشاد راز

         چو آن كودك خرد پر مايه گشت            بر آن كوه بر روزگارى گذشت‏

         يكى مرد شد چون يكى زاد سرو            برش كوه سيمين ميانش چو غرو

         نشانش پراگنده شد در جهان            بد و نيك هرگز نماند نهان‏

         بسام نريمان رسيد آگهى            از آن نيك پى پور با فرهى‏

      

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

شکوه تاج سلطانی که بیم جان در او درج است
کلاهی دلکش است اما به ترک سر نمی‌ارزد
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گل مهره

(گِ مُ رِ) (اِمر.)
۱- گلوله و مهره‌ای که از گِل سازند.
۲- کره زمین.

گل مولا

(گُ لِ مُ) (اِمر.) عنوانی است که به درویشان دهند.

گل مژه

(گُ. مُ ژِ) (اِمر.) دانه یا جوشی که در پلک چشم به وجود آید.

گل میخ

(گُ) (اِمر.) نوعی میخ که سرش پهن است.

گل نمودن

(گُ. نُ دَ) (مص ل.) جلوه کردن، ظاهر شدن.

گل نوش

(~.) (اِمر.) نام نوایی است در موسیقی.

گل و گردن

(گَ لُ گَ دَ) (اِمر.) (عا.) گردن و شانه.

گل و گشاد

(~. گُ) (ص مر.) (عا.)گشاد، پهن.

گل پارسی

(گِ لِ) (اِمر.) گل سرشوی.

گل چهره

(چِ رِ یا رَ) (ص مر.) آن که چهره اش در لطافت و طراوت به گل ماند.

گل چین کردن

(~. کَ دَ) (مص م.) انتخاب کردن، بهترین‌ها را برگزیدن.

گل کاری

(~.) (اِ.)
۱- عمل یا فرایند کاشتن و پرورش گل.
۲- جایی که در آن گل کاشته‌اند.

گل کردن

(~. کَ دَ) (مص ل.) بسیار نیکو از انجام کاری برآمدن، خوب جلوه کردن.

گل کوبی

(~.) (حامص.) سیر و گشت در اول بهار در گلزار.

گل گفتن

(~. گُ تَ) (مص ل.) حرف نیکو و به جا گفتن.

گل گیر

(گِ) (اِ.) پوشش آهنی که بالای چرخ اتومبیل و دوچرخه و موتورسیکلت قرار می‌دهند برای جلوگیری از پاشیده شدن گِل.

گل گیر

(~.) (اِمر.) آلتی شبیه قیچی که با آن زبانه شمع را می‌گیرند.

گلاب

(گُ) (اِمر.) عرقی که از یک قسم گل مشهور به گل محمدی یا گل سرخ گرفته می‌شود و معطر است.

گلاب پاش

(~.)
۱- (ص فا.) آن که گلاب پاشد.
۲- (اِ.) ظرفی بلورین و غیره دارای لوله که در آن گلاب ریزند و از لوله آن گلاب پاشند.

گلابتون

(گُ بَ) (اِ.) گل‌های برجسته که با رشته‌های طلا یا نقره روی پارچه می‌دوزند.


دیدگاهتان را بنویسید