شاهنامه فردوسی – گفتار اندر زادن زال

گفتار اندر زادن زال

          كنون پر شگفتى يكى داستان            بپيوندم از گفته باستان‏

         نگه كن كه مر سام را روزگار            چه بازى نمود اى پسر گوش دار

         نبود ايچ فرزند مر سام را            دلش بود جوينده كام را

         نگارى بد اندر شبستان اوى            ز گلبرگ رخ داشت و ز مشك موى‏

         از آن ماهش امّيد فرزند بود            كه خورشيد چهر و برومند بود

         ز سام نريمان همو بار داشت            ز بار گران تنش آزار داشت‏

         ز مادر جدا شد بر ان چند روز            نگارى چو خورشيد گيتى فروز

  شاهنامه فردوسی - رفتن كنيزكان رودابه به ديدن زال زر

         بچهره چنان بود تابنده شيد            و ليكن همه موى بودش سپيد

         پسر چون ز مادر بران گونه زاد            نكردند يك هفته بر سام ياد

         شبستان آن نامور پهلوان            همه پيش آن خرد كودك نوان‏

         كسى سام يل را نيارست گفت            كه فرزند پير آمد از خوب جفت‏

         يكى دايه بودش بكردار شير            بر پهلوان اندر آمد دلير

         كه بر سام يل روز فرخنده باد            دل بدسگالان او كنده باد

         پس پرده تو در اى نامجوى            يكى پور پاك آمد از ماه روى‏

         تنش نقره سيم و رخ چون بهشت            برو بر نبينى يك اندام زشت‏

  شاهنامه فردوسی - گفتار اندر زادن رستم

         از آهو همان كش سپيدست موى            چنين بود بخش تو اى نامجوى‏

         فرود آمد از تخت سام سوار            بپرده در آمد سوى نوبهار

         چو فرزند را ديد مويش سپيد            ببود از جهان سر بسر نااميد

         سوى آسمان سر بر آورد راست            ز دادآور آنگاه فرياد خواست‏

         كه اى برتر از كژى و كاستى            بهى زان فزايد كه تو خواستى‏

         اگر من گناهى گران كرده‏ام            و گر كيش آهرمن آورده‏ام‏

         بپوزش مگر كردگار جهان            بمن بر ببخشايد اندر نهان‏

         بپيچد همى تيره جانم ز شرم            بجوشد همى در دلم خون گرم‏

  شاهنامه فردوسی - داستان ابو منصور بن محمد

         چو آيند و پرسند گردنكشان            چه گويم ازين بچّه بدنشان‏

         چه گويم كه اين بچّه ديو چيست            پلنگ و دو رنگست و گرنه پريست‏

         ازين ننگ بگذارم ايران زمين            نخواهم برين بوم و بر آفرين‏

         بفرمود پس تاش برداشتند            از آن بوم و بر دور بگذاشتند

         بجائى كه سيمرغ را خانه بود            بدان خانه اين خرد بيگانه بود

         نهادند بر كوه و گشتند باز            بر آمد برين روزگارى دراز

          چنان پهلوان زاده بى‏گناه            ندانست رنگ سپيد از سياه‏

         پدر مهر و پيوند بفگند خوار            جفا كرد بر كودك شيرخوار

  دیوان حافظ -  هر که شد محرم دل در حرم یار بماند

         يكى داستان زد برين نرّه شير            كجا بچه را كرده بد شير سير

         كه گر من ترا خون دل دادمى            سپاس ايچ بر سرت ننهادمى‏

         كه تو خود مرا ديده و هم دلى            دلم بگسلد گر ز من بگسلى‏

         چو سيمرغ را بچه شد گرسنه            بپرواز بر شد دمان از بنه‏

         يكى شير خواره خروشنده ديد            زمين را چو درياى جوشنده ديد

         ز خاراش گهواره و دايه خاك            تن از جامه دور و لب از شير پاك‏

         بگرد اندرش تيره خاك نژند            بسر برش خورشيد گشته بلند

  دیوان حافظ - ما را ز خیال تو چه پروای شراب است

         پلنگش بدى كاشكى مام و باب            مگر سايه‏اى يافتى ز آفتاب‏

         فرود آمد از ابر سيمرغ و چنگ            بزد بر گرفتش از آن گرم سنگ‏

         ببردش دمان تا بالبرز كوه            كه بودش بدانجا كنام و گروه‏

         سوى بچگان برد تا بشكرند            بدان ناله زار او ننگرند

         ببخشود يزدان نيكى دهش            كجا بودنى داشت اندر بوش‏

         نگه كرد سيمرغ با بچگان            بران خرد خون از دو ديده چكان‏

         شگفتى برو بر فگندند مهر            بماندند خيره بدان خوب چهر

         شكارى كه نازكتر آن برگزيد            كه بى‏شير مهمان همى خون مزيد

  دیوان حافظ - حال دل با تو گفتنم، هوس است

         بدين گونه تا روزگارى دراز            بر آورد داننده بگشاد راز

         چو آن كودك خرد پر مايه گشت            بر آن كوه بر روزگارى گذشت‏

         يكى مرد شد چون يكى زاد سرو            برش كوه سيمين ميانش چو غرو

         نشانش پراگنده شد در جهان            بد و نيك هرگز نماند نهان‏

         بسام نريمان رسيد آگهى            از آن نيك پى پور با فرهى‏

      

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

مرا ز چشم قبول آسمان نمی افکند
اگر چو اشک ز روشندلان نبودم من
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گرده

(گُ دِ) (اِ.)
۱- شانه، دوش.
۲- کلیه. ؛بر ~ی کسی سوار شدن کنایه از: اراده و اختیار او را به دست گرفتن.

گرده

(گَ دِ) (اِمر.)
۱- طرح یا تصویری که از طرح یا تصویر دیگری کپیه کنند.
۲- پودر، گردی که زنان برای بزک مورد استفاده قرار می‌دادند.

گرده بان

(گِ دِ) [ معر. ] (ص مر.) نگاهبان، نگهبان، حارس.

گردهم آیی

(گِ دِ هَ) (حامص.) کمیسیون، جلسه، همایش.

گردو

(گِ) (اِ.) تیره‌ای از گیاهان دولپه‌ای بی گلبرگ با میوه کوچک و کروی دارای پوسته‌ای سخت و ضخیم که مغز آن خوراکی و پُر روغن است.

گردوغند

(~. غَ) (ص مر.) (عا.) کسی که فربه و کوتاه باشد: گرد اندام.

گردون

(گَ) [ په. ]
۱- (ص فا.) هرچه دور خود بگردد.
۲- (اِ.) ارابه.
۳- آسمان، گنبد لاجوردی.

گردونه

(گَ نِ) (اِ.) ارابه، گاری، چرخ.

گردپا

(~.) (اِ.) = گردپای: پیرامون تخت، جای نشستن. ؛ ~ نشستن: مربع نشستن، چهار زانو نشستن.

گردک

(گِ دَ)
۱- (اِمصغ.) مصغر گرد به معنی خیمه کوچک.
۲- (اِ.) حجله عروس.

گردکان

(گِ دِ) (اِ.) گردو، جوز.

گردگاه

(گِ) (اِمر.) = گردگه:
۱- کمر، میان.
۲- لگن خاصره.

گردگیری

(~.) (حامص.)
۱- خاکروبی.
۲- (عا.) نزاع، زد و خورد.

گردیدن

(گَ دَ) [ په. ] (مص ل.)
۱- گشتن، شدن، چرخیدن.
۲- تغییر یافتن، تحول یافتن.
۳- حرکت کردن، راه پیمودن.
۴- متوجه بودن، روی آوردن.
۵- مقابله کردن، نبرد کردن.

گرز

(گُ) [ په. ] (اِ.) عمود آهنین، کوپال.

گرز گران

(گُ زِ گِ) (اِمر.) کوپال سنگین.

گرزمان

(گَ زْ) (اِ.) عرش اعظم، فلک.

گرزن

(گَ زَ) (اِ.) تاج، تاج مرصع. گرزین هم گفته شده.

گرزه

(گَ زِ) (اِ.) مار بزرگ، نوعی مار بد زهر و کشنده.

گرزه

(گِ زِ) (اِ.) موش.


دیدگاهتان را بنویسید