گفتار اندر زادن زال
كنون پر شگفتى يكى داستان بپيوندم از گفته باستان
نگه كن كه مر سام را روزگار چه بازى نمود اى پسر گوش دار
نبود ايچ فرزند مر سام را دلش بود جوينده كام را
نگارى بد اندر شبستان اوى ز گلبرگ رخ داشت و ز مشك موى
از آن ماهش امّيد فرزند بود كه خورشيد چهر و برومند بود
ز سام نريمان همو بار داشت ز بار گران تنش آزار داشت
ز مادر جدا شد بر ان چند روز نگارى چو خورشيد گيتى فروز
بچهره چنان بود تابنده شيد و ليكن همه موى بودش سپيد
پسر چون ز مادر بران گونه زاد نكردند يك هفته بر سام ياد
شبستان آن نامور پهلوان همه پيش آن خرد كودك نوان
كسى سام يل را نيارست گفت كه فرزند پير آمد از خوب جفت
يكى دايه بودش بكردار شير بر پهلوان اندر آمد دلير
كه بر سام يل روز فرخنده باد دل بدسگالان او كنده باد
پس پرده تو در اى نامجوى يكى پور پاك آمد از ماه روى
تنش نقره سيم و رخ چون بهشت برو بر نبينى يك اندام زشت
از آهو همان كش سپيدست موى چنين بود بخش تو اى نامجوى
فرود آمد از تخت سام سوار بپرده در آمد سوى نوبهار
چو فرزند را ديد مويش سپيد ببود از جهان سر بسر نااميد
سوى آسمان سر بر آورد راست ز دادآور آنگاه فرياد خواست
كه اى برتر از كژى و كاستى بهى زان فزايد كه تو خواستى
اگر من گناهى گران كردهام و گر كيش آهرمن آوردهام
بپوزش مگر كردگار جهان بمن بر ببخشايد اندر نهان
بپيچد همى تيره جانم ز شرم بجوشد همى در دلم خون گرم
چو آيند و پرسند گردنكشان چه گويم ازين بچّه بدنشان
چه گويم كه اين بچّه ديو چيست پلنگ و دو رنگست و گرنه پريست
ازين ننگ بگذارم ايران زمين نخواهم برين بوم و بر آفرين
بفرمود پس تاش برداشتند از آن بوم و بر دور بگذاشتند
بجائى كه سيمرغ را خانه بود بدان خانه اين خرد بيگانه بود
نهادند بر كوه و گشتند باز بر آمد برين روزگارى دراز
چنان پهلوان زاده بىگناه ندانست رنگ سپيد از سياه
پدر مهر و پيوند بفگند خوار جفا كرد بر كودك شيرخوار
يكى داستان زد برين نرّه شير كجا بچه را كرده بد شير سير
كه گر من ترا خون دل دادمى سپاس ايچ بر سرت ننهادمى
كه تو خود مرا ديده و هم دلى دلم بگسلد گر ز من بگسلى
چو سيمرغ را بچه شد گرسنه بپرواز بر شد دمان از بنه
يكى شير خواره خروشنده ديد زمين را چو درياى جوشنده ديد
ز خاراش گهواره و دايه خاك تن از جامه دور و لب از شير پاك
بگرد اندرش تيره خاك نژند بسر برش خورشيد گشته بلند
پلنگش بدى كاشكى مام و باب مگر سايهاى يافتى ز آفتاب
فرود آمد از ابر سيمرغ و چنگ بزد بر گرفتش از آن گرم سنگ
ببردش دمان تا بالبرز كوه كه بودش بدانجا كنام و گروه
سوى بچگان برد تا بشكرند بدان ناله زار او ننگرند
ببخشود يزدان نيكى دهش كجا بودنى داشت اندر بوش
نگه كرد سيمرغ با بچگان بران خرد خون از دو ديده چكان
شگفتى برو بر فگندند مهر بماندند خيره بدان خوب چهر
شكارى كه نازكتر آن برگزيد كه بىشير مهمان همى خون مزيد
بدين گونه تا روزگارى دراز بر آورد داننده بگشاد راز
چو آن كودك خرد پر مايه گشت بر آن كوه بر روزگارى گذشت
يكى مرد شد چون يكى زاد سرو برش كوه سيمين ميانش چو غرو
نشانش پراگنده شد در جهان بد و نيك هرگز نماند نهان
بسام نريمان رسيد آگهى از آن نيك پى پور با فرهى
