شاهنامه فردوسی – گرفتن شاه هاماوران كاوس را

گرفتن شاه هاماوران كاوس را

          غمى بد دل شاه هاماوران            ز هر گونه چاره جست اندران‏

         چو يك هفته بگذشت هشتم پگاه            فرستاده آمد به نزديك شاه‏

         كه گر شاه بيند كه مهمان خويش            بيايد خرامان به ايوان خويش‏

         شود شهر هاماوران ارجمند            چو بينند رخشنده گاه بلند

         بدين گونه با او همى چاره جست            نهان بند او بود رايش درست‏

         مگر شهر و دختر بماند بدوى            نباشدش بر سر يكى باژجوى‏

         بدانست سودابه راى پدر            كه با سور پرخاش دارد بسر

         بكاوس كى گفت كين راى نيست            ترا خود بهاماوران جاى نيست‏

  شاهنامه فردوسی - پيام فرستادن پسران نزد فريدون

         ترا بى‏بهانه بچنگ آورند            نبايد كه با سور جنگ آورند

         ز بهر منست اين همه گفت و گوى            ترا زين شدن انده آيد بروى‏

         ز سودابه گفتار باور نكرد            نيامدش زيشان كسى را بمرد

         بشد با دليران و كند آوران            بمهمانى‏ء شاه هاماوران‏

         يكى شهر بد شاه را شاهه نام            همه از در جشن و سور و خرام‏

         بدان شهر بودش سراى و نشست            همه شهر سرتاسر آذين ببست‏

         چو در شاهه شد شاه گردن فراز            همه شهر بردند پيشش نماز

         همه گوهر و زعفران ريختند            بدينار و عنبر بر آميختند

  دیوان حافظ - شنیده‌ام سخنی خوش که پیر کنعان گفت

         بشهر اندر آواى رود و سرود            بهم بر كشيدند چون تار و پود

         چو ديدش سپهدار هاماوران            پياده شدش پيش با مهتران‏

         ز ايوان سالار تا پيش در            همه در و ياقوت باريد و زر

         بزرّين طبقها فرو ريختند            بسر مشك و عنبر همى بيختند

         بكاخ اندرون تخت زرّين نهاد            نشست از بر تخت كاوس شاد

         همى بود يك هفته با مى بدست            خوش و خرّم آمدش جاى نشست‏

         شب و روز بر پيش چون كهتران            ميان بسته بد شاه هاماوران‏

         ببسته همه لشكرش را ميان            پرستنده بر پيش ايرانيان‏

  شاهنامه فردوسی - پرسيدن همسر مهراب از دستان ويژگيهاى او را

         بدين گونه تا يك سر ايمن شدند            ز چون و چرا و نهيب و گزند

         همه گفته بودند و آراسته            سگاليده از جاى برخاسته‏

         ز بربر برين گونه آگه شدند            سگالش چنين بود همره شدند

         شبى بانگ بوق آمد و تاختن            كسى را نبد آرزو ساختن‏

         ز بربرستان چون بيامد سپاه            بهاماوران شاد دل گشت شاه‏

         گرفتند ناگاه كاوس را            چو گودرز و چون گيو و چون طوس را

         چه گويد درين مردم پيش بين            چه دانى تو اى كاردان اندرين‏

         چو پيوسته خون نباشد كسى            نبايد برو بودن ايمن بسى‏

  شاهنامه فردوسی - رسيدن زال به نزديك سام

         بود نيز پيوسته خونى كه مهر            ببرّد ز تو تا بگرددت چهر

         چو مهر كسى را بخواهى ستود            ببايد بسود و زيان آزمود

         پسر گر بجاه از تو برتر شود            هم از رشك مهر تو لاغر شود

         چنين است گيهان ناپاك راى            بهر باد خيره بجنبد ز جاى‏

         چو كاوس بر خيرگى بسته شد            بهاماوران راى پيوسته شد

         يكى كوه بودش سر اندر سحاب            بر آورده ايزد از قعر آب‏

         يكى دژ بر آورده از كوهسار            تو گفتى سپهرستش اندر كنار

         بدان دژ فرستاد كاوس را            همان گيو و گودرز و هم طوس را

  دیوان حافظ - میر من خوش می‌روی کاندر سر و پا میرمت

         همان مهتران دگر را به بند            ابا شاه كاوس در دژ فگند

         ز گردان نگهبان دژ شد هزار            همه نامداران خنجر گذار

         سراپرده او بتاراج داد            به پر مايگان بدره و تاج داد

         برفتند پوشيده رويان دو خيل            عمارى يكى در ميانش جليل‏

         كه سودابه را باز جاى آورند            سراپرده را زير پاى آورند

         چو سودابه پوشيدگان را بديد            ز بر جامه خسروى بردريد

         بمشكين كمند اندر آويخت چنگ            بفندق گلان را بخون داد رنگ‏

         بديشان چنين گفت كين كاركرد            ستوده ندارند مردان مرد

  شاهنامه فردوسی - تاخته كردن افراسياب بر ايران زمين

         چرا روز جنگش نكردند بند            كه جامش زره بود و تختش سمند

         سپهدار چون گيو و گودرز و طوس            بدرّيد دلتان ز آواى كوس‏

         همى تخت زرّين كمينگه كنيد            ز پيوستگى دست كوته كنيد

         فرستادگان را سگان كرد نام            همى ريخت خونابه بر گل مدام‏

         جدايى نخواهم ز كاوس گفت            و گر چه لحد باشد او را نهفت‏

         چو كاوس را بند بايد كشيد            مرا بى‏گنه سر ببايد بريد

         بگفتند گفتار او با پدر            پر از كين شدش سر پر از خون جگر

  شاهنامه فردوسی - جنگ نوذر با افراسياب سديگر بار

         به حصنش فرستاد نزديك شوى            جگر خسته از غم به خون شسته روى‏

         نشستش بيك خانه با شهريار            پرستنده او بود و هم غمگسار

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

ای به یادت تازه جان عاشقان!
ز آب لطفت تر، زبان عاشقان!
«جامی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

چ

(حر.) هفتمین حرف از الفبای فارسی که در حساب ابجد، برابر عددِ ۳ می‌باشد و در زبان عرب وجود ندارد.

چابک

(بُ)(ص.)
۱- چست و چالاک، زرنگ.
۲- ماهر، زبردست.

چابک دست

(~. دَ)(ص مر.) ماهر، زبردست.

چابک سوار

(~. سَ) (ص مر.) سوارکار ماهر.

چابکی

(~.)
۱- (حامص.) چالاکی، چستی.
۲- (اِ.) اسب راهوار که اگر تازیانه بر او زنند راه را غلط نکند.

چاتمه

(مِ یا مَ) [ تر. ] (اِ.) وضع استوار چند تفنگ بر روی زمین بدین نحو که ته آن‌ها را با فاصله کمی از هم روی زمین قرار و سر آن‌ها را به هم تکیه دهند تا به صورت مخروطی ...

چاتمه زدن

(~. زَ دَ) [ تر - فا. ] (مص م.)
۱- قرار دادن تفنگ‌ها به شکل چاتمه.
۲- توقف عده‌ای از قراولان در محلی.

چاتمه فنگ

(~. فَ) (اِمر.) = چاتمه تفنگ: فرمانی است که فرمانده به سربازان دهد و آنان تفنگ‌های خود را به شکل چاتمه بر روی زمین قرار دهند.

چاخان

[ تر. ] (ص.) دروغگو، حقه باز.

چاخچور

(اِ.) نک چاقچور.

چادر

(دُ)(اِ.)۱ - پوششی برای خانم‌ها.
۲- خیمه، پرده بزرگ.
۳- سایبان.

چادرشب

(~. شَ) (اِمر.) پارچه‌ای که رختخواب را در آن می‌پیچند.

چادرنشین

(~. نِ) (ص مر.) صحرانشین، طوایفی که در یک جا ساکن نبوده، ییلاق و قشلاق می‌کنند.

چادرنماز

(~. نَ) (اِمر.) چادری از جنس پارچه‌های نازک که زنان در خانه یا به هنگام نماز بر سر می‌کنند.

چادرچاقچوری

(~.) (ص مر.)
۱- دارای هر دو پوشش چادر و چاقچور.
۲- (کن) پی گیر در پوشاندن سر و روی.

چار

(اِ.) چهار.

چار

[ په. ] (اِ.) چاره.

چارت

[ انگ. ] (اِ.) نمودار یا طرحی که مجموعه‌ای از اطلاعات را به صورت فشرده نشان می‌دهد.

چارق

(رُ) [ تر. ] (اِ.) کفشی چرمی با بندهای بلند که به دور پا پیچیده می‌شود.

چارقب

(قَ) [ فا - ع. ] (اِمر.) نوعی از لباس پادشاهان و امراء. ضح - برخی «چارقد» را محرف همین کلمه دانند.


دیدگاهتان را بنویسید