شاهنامه فردوسی – پادشاهى زوطهماسپ

پادشاهى زوطهماسپ

شبى زال بنشست هنگام خواب            سخن گفت بسيار ز افراسياب‏

         هم از رزم‏زن نامداران خويش            و زان پهلوانان و ياران خويش‏

         همى گفت هر چند كز پهلوان            بود بخت بيدار و روشن روان‏

         ببايد يكى شاه خسرو نژاد            كه دارد گذشته سخنها بياد

         بكردار كشتيست كار سپاه            همش باد و هم بادبان تخت شاه‏

         اگر داردى طوس و گستهم فرّ             سپاهست و گردان بسيار مر

         نزيبد بريشان همى تاج و تخت            ببايد يكى شاه بيدار بخت‏

         كه باشد بدو فره ايزدى            بتابد ز ديهيم او بخردى‏

  دیوان حافظ - شراب و عیش نهان چیست کار بی‌بنیاد

         ز تخم فريدون بجستند چند            يكى شاه زيباى تخت بلند

         نديدند جز پور طهماسپ زو            كه زور كيان داشت و فرهنگ گو

         بشد قارن و موبد و مرزبان            سپاهى ز بامين و ز گرزبان‏

         يكى مژده بردند نزديك زو            كه تاج فريدون بتو گشت نو

         سپهدار دستان و يك سر سپاه            ترا خواستند اى سزاوار گاه‏

         چو بشنيد زو گفته موبدان            همان گفته قارن و بخردان‏

         بيامد بنزديك ايران سپاه            بسر بر نهاده كيانى كلاه‏

         بشاهى برو آفرين خواند زال            نشست از بر تخت زو پنج سال‏

  دیوان حافظ - خمی که ابروی شوخ تو در کمان انداخت

         كهن بود بر سال هشتاد مرد            بداد و بخوبى جهان تازه كرد

         سپه را ز كار بدى باز داشت            كه با پاك يزدان يكى راز داشت‏

         گرفتن نيارست و بستن كسى            و زان پس نديدند كشتن بسى‏

         همان بد كه تنگى بد اندر جهان            شده خشك خاك و گيا را دهان‏

         نيامد همى ز اسمان هيچ نم            همى بر كشيدند نان با درم‏

         دو لشكر بر ان گونه تا هشت ماه            بروى اندر آورده روى سپاه‏

         نكردند يك روز جنگى گران            نه روز يلان بود و رزم سران‏

  شاهنامه فردوسی - داستان فريدون با كارگزار ضحاك

         ز تنگى چنان شد كه چاره نماند            سپه را همى پود و تاره نماند

         سخن رفتشان يك بيك همزمان            كه از ماست بر ما بد آسمان‏

         ز هر دو سپه خاست فرياد و غو            فرستاده آمد بنزديك زو

         كه گر بهر ما زين سراى سپنج            نيامد بجز درد و اندوه و رنج‏

         بيا تا ببخشيم روى زمين            سراييم يك با دگر آفرين‏

         سر نامداران تهى شد ز جنگ            ز تنگى نبد روزگار درنگ‏

         بران بر نهادند هر دو سخن            كه در دل ندارند كين كهن‏

  دیوان حافظ - چه لطف بود که ناگاه رشحه قلمت

         ببخشند گيتى برسم و بداد            ز كار گذشته نيارند ياد

         ز درياى پيكند تا مرز تور            از ان بخش گيتى ز نزديك و دور

         روارو چنين تا بچين و ختن            سپردند شاهى بران انجمن‏

         ز مرزى كجا مرز خرگاه بود            ازو زال را دست كوتاه بود

         وزين روى تركان نجويند راه            چنين بخش كردند تخت و كلاه‏

         سوى پارس لشكر برون راند زو            كهن بود ليكن جهان كرد نو

         سوى زابلستان بشد زال زر            جهانى گرفتند هر يك ببر

         پر از غلغل و رعد شد كوهسار            زمين شد پر از رنگ و بوى و نگار

  شاهنامه فردوسی - رزم رستم با سهراب

         جهان چون عروسى رسيده جوان            پر از چشمه و باغ و آب روان‏

         چو مردم بدارد نهاد پلنگ            بگردد زمانه برو تار و تنگ‏

         مهان را همه انجمن كرد زو            بدادار بر آفرين خواند نو

          فراخى كه آمد ز تنگى پديد            جهان آفرين داشت آن را كليد

         بهر سو يكى جشنگه ساختند            دل از كين و نفرين بپرداختند

         چنين تا بر آمد برين سال پنج            نبودند آگه كس از درد و رنج‏

         ببد بخت ايرانيان كندرو            شد آن دادگستر جهاندار زو

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

با اشک هم اثر نتوان خواند ناله را
غم پرور است ناله و جان پرور است اشک
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

اباحت

(اِ حَ) [ ع. اباحه ] (مص م.)
۱- حلال کردن، روا دانستن.
۲- جایز.
۳- به تکلیف اعتقادی نداشتن و انجام محّرمات را جایز دانستن.

اباحتی

(اِ حَ) [ ع - فا. ] (ص نسب.) اباحی ؛ ملحدی که همه چیز را مباح شمارد و انجام محرمات را جایز می‌داند.

اباده

(اِ دِ یا دَ) [ ع. ] (مص م.) هلاک کردن، کشتن.

اباره

(اِ یا اَ رِ) [ ع. اباره ]
۱- (مص م.) مایه خرمابن نر را به خرمابن ماده رساند ن.
۲- هلاک کردن.
۳- (اِمص.) اصلاح کشت و زرع.

اباریق

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ ابریق ؛ کوزه‌ها.

اباز

( اِ) [ ع. ] (اِ.)
۱- ریسمانی که به وسیله آن خرده دست شتر بربندند تا دست از زمین برداشته دارد، بند.
۲- نام رگی است در پای.

اباشه

(اُ شَ یا ش ِ) [ ع. ] (اِ.) = اباش: جماعتی آمیخته از هر جنس مردم.

اباض

(اِ.) [ ع. ] (اِ.)
۱- ریسمانی که به وسیله آن خرده دست شتر بربندند تا دست از زمین برداشته دارد، بند.
۳- نام رگی است در پای.

اباطیل

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ باطل ؛ سخنان یاوه و بیهوده، چیزهای باطل.

اباعد

(اَ عِ) [ ع. ] (اِ.) جِ ابعد؛ بیگانگان، آنان که نسبت دور دارند.

اباقا

( اِ) [ تر - مغ. ] (اِ.) = آباقا: برادر مهتر یا کهتر پدر. آباقا.

ابام

( اَ) (اِ.)قرض، دین. وام و اوام نیز گویند.

ابان

( اَ) (اِ.) آبان، هشتمین ماه سال خورشیدی.

ابانت

(اِ نَ) [ ع. ابانه ] = ابانه:
۱- (مص م.) آشکار کردن، واضح ساختن.
۲- (مص ل.) پیدا شدن، ظهور.

ابتث

(اَ تَ) [ ع. ] (اِ.) اصطلاحاً حروف هجای عربی را که به ترتیب «الف»، «ب»، «ث» مرتب شده و به «ی» ختم می‌شود «ابتث» نامند؛ مق ابجد. و ترتیب آن‌ها از این قرار است: أ ب ...

ابتدا

(تِ) [ ع ابتداء. ] (مص ل.) (اِ.)
۱- شروع و اول هرکار و هرچیز، آغاز، نخست. اول، مبداء. مق انتها.
۲- آغاز کردن، شروع کردن.
۳- در علم نحو عاری کردن لفظ از عوامل لفظی برای اسناد. ؛~ به ساکن ...

ابتدا کردن

(اِ تِ. کَ دَ) [ ع - فا. ] (مص ل.) شروع کردن، آغاز کردن.

ابتداع

(اِ تِ) [ ع. ] (مص م.)
۱- نوآوردن، چیز تازه‌ای آوردن.
۲- بدعت نهادن.

ابتدایی

(اِ تِ) [ ع. ابتدائی ] (ص نسب.) مقدماتی، اولی، آغاز. ؛مدرسه ~مدرسه‌ای که در آن نخستین دوره تحصیل را فراگیرد.

ابتذال

(اِ تِ) [ ع. ]
۱- (مص م.) بسیار به کار بردن چیزی تا اندازه‌ای که از ارزش آن بکاهد.
۲- (اِمص.) بی ارزشی، پستی.


دیدگاهتان را بنویسید