شاهنامه فردوسی – هنر نمودن زال در پيش منوچهر

هنر نمودن زال در پيش منوچهر

چو زال اين سخنها بكرد آشكار            از و شادمان شد دل شهريار

         بشادى يكى انجمن بر شگفت            شهنشاه گيتى ز هازه گرفت‏

         يكى جشنگاهى بياراست شاه            چنانچون شب چارده چرخ ماه‏

         كشيدند مى تا جهان تيره گشت            سر ميگساران ز مى خيره گشت‏

         خروشيدن مرد بالاى گاه            يكايك بر آمد ز درگاه شاه‏

         برفتند گردان همه شاد و مست            گرفته يكى دست ديگر بدست‏

         چو بر زد زبانه ز كوه آفتاب            سر نامداران بر آمد ز خواب‏

         بيامد كمر بسته زال دلير            بپيش شهنشاه چون نرّه شير

  دیوان حافظ - نفس باد صبا مشک‌فشان خواهد شد

         بدستورى بازگشتن ز در            شدن نزد سالار فرّخ پدر

         بشاه جهان گفت كاى نيكخوى            مرا چهر سام آمدست آرزوى‏

         ببوسيدم اين پايه تخت عاج            دلم گشت روشن بدين برز و تاج‏

         بدو گفت شاه اى جوانمرد گرد            يك امروز نيزت ببايد سپرد

         ترا بويه دخت مهراب خاست            دلت راهش سام زابل كجاست‏

         بفرمود تا سنج و هندى دراى            بميدان گذارند با كرّه ناى‏

         ابا نيزه و گرز و تير و كمان            برفتند گردان همه شادمان‏

         كمانها گرفتند و تير خدنگ            نشانه نهادند چون روز جنگ‏

  شاهنامه فردوسی - گرفتن رستم رخش را

         بپيچيد هر يك بچيزى عنان            بگرز و بتيغ و بتير و سنان‏

         درختى گشن بد بميدان شاه            گذشته برو سال بسيار و ماه‏

         كمان را بماليد دستان سام            بر انگيخت اسپ و برآورد نام‏

         بزد بر ميان درخت سهى            گذاره شد آن تير شاهنشهى‏

         هم اندر تگ اسپ يك چوبه تير            بينداخت و بگذاشت چون نرّه شير

         سپر برگرفتند ژوپين و ران            بگشتند با خشتهاى گران‏

         سپر خواست از ريدك ترك زال            بر انگيخت اسپ و برآورد يال‏

         كمان را بينداخت و ژوپين گرفت            بژوپين شكار نو آيين گرفت‏

  دیوان حافظ - صوفی از پرتو می راز نهانی دانست

         بزد خشت بر سه سپر گيل وار            گشاده بديگر سو افگند خوار

         بگردنكشان گفت شاه جهان            كه با او كه جويد نبرد از مهان‏

         يكى بر گراييدش اندر نبرد            كه از تير و ژوپين بر آورد گرد

         همه بر كشيدند گردان سليح            بدل خشمناك و زبان پر مزيح‏

         بآورد رفتند پيچان عنان            ابا نيزه و آب داده سنان‏

         چنان شد كه مرد اندر آمد بمرد            بر انگيخت زال اسپ و بر خاست گرد

         نگه كرد تا كيست زيشان سوار            عنان پيچ و گردنكش و نامدار

  شاهنامه فردوسی - خوان دوم يافتن رستم چشمه آب

         ز گرد اندر آمد بسان نهنگ            گرفتش كمربند او را بچنگ‏

         چنان خوارش از پشت زين بر گرفت            كه شاه و سپه ماند اندر شگفت‏

         بآواز گفتند گردنكشان            كه مردم نبيند كسى زين نشان‏

         هر آن كس كه با او بجويد نبرد            كند جامه مادر برو لاژورد

         ز شيران نزايد چنين نيز گرد            چه گرد از نهنگانش بايد شمرد

         خنك سام يل كش چنين يادگار            بماند بگيتى دلير و سوار

         برو آفرين كرد شاه بزرگ            همان نامور مهتران سترگ‏

         بزرگان سوى كاخ شاه آمدند            كمربسته و با كلاه آمدند

  دیوان حافظ - ساقی به نور باده برافروز جام ما

         يكى خلعت آراست شاه جهان            كه گشتند از ان خيره يك سر مهان‏

         چه از تاج پر مايه و تخت زر            چه از ياره و طوق و زرّين كمر

         همان جامهاى گرانمايه نيز            پرستنده و اسپ و هر گونه چيز

         بزال سپهبد سپرد آن زمان            همه چيزها از كران تا كران‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

به قد و چهره هر آن کس که شاه خوبان شد
جهان بگیرد اگر دادگستری داند
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آب خضر

(بِ خِ) [ فا - ع. ] (اِمر.)
۱- آب حیات بخش.
۲- معرفت حقیقی که خاصه انبیاء و اولیاست.

آب خنک خوردن

(~ خُ نَ. خُ دَ) (مص ل.) کنایه از: به زندان افتادن.

آب خوردن

(خُ دَ)(مص ل.)۱ - آب نوشیدن، آشامیدن آب.
۲- (کن.) سرچشمه گرفتن، ناشی شدن.
۳- هزینه برداشتن، خرج برداشتن.

آب خوره

(رِ) (اِمر.)
۱- آبخوری.
۲- آبگیر.
۳- چشمه، جویبار.

آب دادن

(دَ) (مص م.)
۱- آبیاری کردن.
۲- فلزی را با فلز دیگر اندودن.

آب داده

(دِ) (ص مف.)
۱- آب پاشیده، مشروب.
۲- تیز، تیز کرده (صفت برای شمشیر یا خنجر).

آب دانه

(نِ) (اِ.) تاولی کوچک در پوست حداکثر به بزرگی ته سنجاق و حاوی مایعی روشن. (فره).

آب درمانی

(دَ) (حامص. اِ.) معالجه بعضی بیماری‌ها با نوشیدن آب یا با نرمش‌های مخصوص در داخل آب.

آب دزد

(دُ) (اِمر.)
۱- منفذی درون زمین که آب و نم از آن نفوذ کند.
۲- مجرای آب.
۳- ابر، سحاب، قطره دزد. (فره)

آب دزدک

(دُ دَ) (اِمر.)
۱- سرنگ.
۲- جانوری است قهوه‌ای رنگ با پای دندانه دار و تیز که زمین را سوراخ می‌کند و به ریشه گیاهان آسیب می‌رساند، خوراکش کرم‌ها و حشرات می‌باشد، بال‌های کوچکی هم دارد که می‌تواند کمی پرواز کند.

آب دست

(دَ)(اِمر.)
۱- آبی که پیش از خوردن غذا و پس از آن برای شستن دست و دهان به کار می‌بردند.
۲- وضو. ؛ ~ به ~خرج دادن کنایه از: مایه گذاشتن.

آب دهان

(دَ) (ص مر.) دهن لق، کسی که راز نگه دار نیست.

آب دوغ

(اِمر.)
۱- ماستی که درون آن آب ریزند و به صورت دوغ درآورند، ماستی با آب بسیار.
۲- گچ یا آهکی که برای اندودن دیوارها به کار رود، دوغاب.

آب رز دادن

(~ رَ. دَ) (مص م.)
۱- شراب نوشاندن.
۲- زهرآب دادن.

آب رفتن

(رَ تَ) (مص ل.)
۱- کوتاه شدن جامه در اثر شستن.
۲- بی آبرو شدن.

آب رنگ

(رَ) (اِمر.)
۱- رنگ‌های فشرده یا خمیری شکل که در نقاشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۲- تابلویی که با آب رنگ نقاشی شده باشد.
۳- کنایه از: خنجر تیز، شمشیر تیز.

آب رو

(رُ) (اِمر.) آبراه.

آب ریختن

(تَ) (مص م.)
۱- داخل کردن آب در ظرفی.
۲- ادرار کردن، پیشاب ریختن.

آب ریخته

(بِ تِ) (ص مر.) بی آبرو، آبرو رفته.

آب زر

(بِ زَ) (اِمر.)
۱- آب طلا.
۲- شراب زعفرانی.


دیدگاهتان را بنویسید