شاهنامه فردوسی – هنر نمودن زال در پيش منوچهر

هنر نمودن زال در پيش منوچهر

چو زال اين سخنها بكرد آشكار            از و شادمان شد دل شهريار

         بشادى يكى انجمن بر شگفت            شهنشاه گيتى ز هازه گرفت‏

         يكى جشنگاهى بياراست شاه            چنانچون شب چارده چرخ ماه‏

         كشيدند مى تا جهان تيره گشت            سر ميگساران ز مى خيره گشت‏

         خروشيدن مرد بالاى گاه            يكايك بر آمد ز درگاه شاه‏

         برفتند گردان همه شاد و مست            گرفته يكى دست ديگر بدست‏

         چو بر زد زبانه ز كوه آفتاب            سر نامداران بر آمد ز خواب‏

         بيامد كمر بسته زال دلير            بپيش شهنشاه چون نرّه شير

  دیوان حافظ - نسیم باد صبا دوشم آگهی آورد

         بدستورى بازگشتن ز در            شدن نزد سالار فرّخ پدر

         بشاه جهان گفت كاى نيكخوى            مرا چهر سام آمدست آرزوى‏

         ببوسيدم اين پايه تخت عاج            دلم گشت روشن بدين برز و تاج‏

         بدو گفت شاه اى جوانمرد گرد            يك امروز نيزت ببايد سپرد

         ترا بويه دخت مهراب خاست            دلت راهش سام زابل كجاست‏

         بفرمود تا سنج و هندى دراى            بميدان گذارند با كرّه ناى‏

         ابا نيزه و گرز و تير و كمان            برفتند گردان همه شادمان‏

         كمانها گرفتند و تير خدنگ            نشانه نهادند چون روز جنگ‏

  شاهنامه فردوسی - پيروز نامه منوچهر نزد فريدون

         بپيچيد هر يك بچيزى عنان            بگرز و بتيغ و بتير و سنان‏

         درختى گشن بد بميدان شاه            گذشته برو سال بسيار و ماه‏

         كمان را بماليد دستان سام            بر انگيخت اسپ و برآورد نام‏

         بزد بر ميان درخت سهى            گذاره شد آن تير شاهنشهى‏

         هم اندر تگ اسپ يك چوبه تير            بينداخت و بگذاشت چون نرّه شير

         سپر برگرفتند ژوپين و ران            بگشتند با خشتهاى گران‏

         سپر خواست از ريدك ترك زال            بر انگيخت اسپ و برآورد يال‏

         كمان را بينداخت و ژوپين گرفت            بژوپين شكار نو آيين گرفت‏

  دیوان حافظ - جان بی‌جمال جانان میل جهان ندارد

         بزد خشت بر سه سپر گيل وار            گشاده بديگر سو افگند خوار

         بگردنكشان گفت شاه جهان            كه با او كه جويد نبرد از مهان‏

         يكى بر گراييدش اندر نبرد            كه از تير و ژوپين بر آورد گرد

         همه بر كشيدند گردان سليح            بدل خشمناك و زبان پر مزيح‏

         بآورد رفتند پيچان عنان            ابا نيزه و آب داده سنان‏

         چنان شد كه مرد اندر آمد بمرد            بر انگيخت زال اسپ و بر خاست گرد

         نگه كرد تا كيست زيشان سوار            عنان پيچ و گردنكش و نامدار

  شاهنامه فردوسی - خوان سوم جنگ رستم با اژدها

         ز گرد اندر آمد بسان نهنگ            گرفتش كمربند او را بچنگ‏

         چنان خوارش از پشت زين بر گرفت            كه شاه و سپه ماند اندر شگفت‏

         بآواز گفتند گردنكشان            كه مردم نبيند كسى زين نشان‏

         هر آن كس كه با او بجويد نبرد            كند جامه مادر برو لاژورد

         ز شيران نزايد چنين نيز گرد            چه گرد از نهنگانش بايد شمرد

         خنك سام يل كش چنين يادگار            بماند بگيتى دلير و سوار

         برو آفرين كرد شاه بزرگ            همان نامور مهتران سترگ‏

         بزرگان سوى كاخ شاه آمدند            كمربسته و با كلاه آمدند

  دیوان حافظ - ای نسیم سحر آرامگه یار کجاست

         يكى خلعت آراست شاه جهان            كه گشتند از ان خيره يك سر مهان‏

         چه از تاج پر مايه و تخت زر            چه از ياره و طوق و زرّين كمر

         همان جامهاى گرانمايه نيز            پرستنده و اسپ و هر گونه چيز

         بزال سپهبد سپرد آن زمان            همه چيزها از كران تا كران‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

روز ازل از کلک تو یک قطره سیاهی
بر روی مه افتاد که شد حل مسائل
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یدک

(یَ دَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- اسب زین کرده بدون سوار که پیشاپیش موکب پادشاهان و امرا حرکت می‌دادند.
۲- ابزار یا اسباب که ذخیره نگه دارند تا آن را به جای تباه شده آن نهند.

یدک کش

(~. کَ یا کِ) [ تر - فا. ] (ص فا.)
۱- آن که افسار یدک را در دست دارد و همراه برد.
۲- کسی که علاوه بر وظیفه خود مسئولیت وظیفه دیگری را نیز به عهده دارد.

یدکی

(یَ دَ) [ تر - فا. ] (ص.) قطعات اضافی که برای جایگزین کردن قطعات خراب شده یک دستگاه نگه داری می‌شود.

یر به یر شدن

(ی. ب. ی. شُ دَ) (مص ل.) بی حساب شدن، نه بدهکار بودن و نه طلبکار بودن.

یرا

(یَ) (اِ.) چین و شکن.

یراعه

(یَ عَ یا ع ِ) [ ع. یراعه ] (اِ.)
۱- گول و بد دل.
۲- شترمرغ ماده.
۳- بیشه نشیب، نیستان - ناک.
۴- کرم شب تاب.

یراق

(یَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- ساز و برگ اسب.
۲- سلاح.

یراق کوبی

(~.) [ تر - فا. ] (حامص.) کوبیدن و نصب کردن یراق در و پنجره از قبیل قفل و لولا و دستگیره و مانند آن.

یرغو

(یَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- عوارضی که برای رسیدگی به جرایم گرفته می‌شد (ایلخانان).
۲- سیاست.
۳- بازرسی، مجلس محاکمه.

یرقان

(یَ رَ) [ ع. ] (اِ.) بیماری زردی، نوعی بیماری که در اثر اختلالات کبد به وجود می‌آید.

یرلیغ

(یَ) [ تر. جغ. ] (اِ.) حکم و فرمان پادشاه. ؛ ~ خانی: فرمان پادشاه (ایلخانان و دوره‌های بعدی).

یرمغان

(یَ مَ) (اِ.) ارمغان، تحفه.

یرنداق

(یَ رَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- روده.
۲- تسمه و دوال نرم و سفید.

یزدادی

(یَ) (اِمر.)
۱- قلیه و قیمه را گویند که بعد از پخته شدن تخم مرغ بر بالای آن ریزند.
۲- کوفته که در آن تخم مرغ پخته باشد.

یزدان

(یَ) [ په. ] (اِ.) خدا، خداوند.

یزنه

(یَ نِ) (اِ.) آیزنه ؛ شوهر خواهر.

یزک

(یَ زَ) (اِ.) پیش قراول، جلودار.

یسار

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- طرف چپ.
۲- چهره‌ای که د یدن آن نحوست و شومی می‌آورد.

یساق

(یَ) [ تر - مغ. ] (اِ.)
۱- سیاست.
۲- فسق (سنگلاخ).
۳- ترتیب و ساختگی.

یساول

(یَ وُ) [ تر. ] (اِ.) جلودار، پیش قراول.


دیدگاهتان را بنویسید