شاهنامه فردوسی – نامگذارى رستم

نامگذارى رستم

بيامد يكى موبدى چرب دست            مر آن ماه رخ را بمى كرد مست‏

         بكافيد بى‏رنج پهلوى ماه            بتابيد مر بچه را سر ز راه‏

         چنان بى‏گزندش برون آوريد            كه كس در جهان اين شگفتى نديد

         يكى بچه بد چون گوى شيرفش            ببالا بلند و بديدار كش‏

         شگفت اندر و مانده بد مرد و زن            كه نشنيد كس بچه پيل تن‏

         همان دردگاهش فرو دوختند            بدارو همه درد بسپوختند

         شبانروز مادر ز مى خفته بود            ز مى خفته و هش از و رفته بود

  شاهنامه فردوسی - آمدن كى ‏قباد به استخر پارس

         چو از خواب بيدار شد سرو بن            بسيندخت بگشاد لب بر سخن‏

         برو زرّ و گوهر بر افشاندند            ابر كردگار آفرين خواندند

         مر آن بچه را پيش او تاختند            بسان سپهرى بر افراختند

         بخنديد از آن بچه سرو سهى            بديد اندرو فرّ شاهنشهى‏

         برستم بگفتا غم آمد بسر            نهادند رستمش نام پسر

         يكى كودكى دوختند از حرير            ببالاى آن شير ناخورده شير

         درون وى آگنده موى سمور            برخ بر نگاريده ناهيد و هور

         ببازوش بر اژدهاى دلير            بچنگ اندرش داده چنگال شير

  شاهنامه فردوسی - پادشاهى دادن سام زال را

         بزير كش اندر گرفته سنان            بيك دست كوپال و ديگر عنان‏

         نشاندندش آنگه بر اسپ سمند            بگرد اندرش چاكران نيز چند

         چو شد كار يك سر همه ساخته            چنانچون ببايست پرداخته‏

         هيون تكاور بر انگيختند            بفرمان بران بر درم ريختند

         پس آن صورت رستم گرزدار            ببردند نزديك سام سوار

         يكى جشن كردند در گلستان            ز زاولستان تا بكابلستان‏

         همه دشت پر باده و ناى بود            بهر كنج صد مجلس آراى بود

         بزاولستان از كران تا كران            نشسته بهر جاى رامشگران‏

         نبد كهتر از مهتران بر فرود            نشسته چنانچون بود تار و پود

  دیوان حافظ - چه مستی است ندانم که رو به ما آورد

         پس آن پيكر رستم شير خوار            ببردند نزديك سام سوار

         ابر سام يل موى بر پاى خاست            مرا ماند اين پرنيان گفت راست‏

         اگر نيم ازين پيكر آيد تنش            سرش ابر سايد زمين دامنش‏

         و زان پس فرستاده را پيش خواست            درم ريخت تا بر سرش گشت راست‏

         بشادى بر آمد ز درگاه كوس            بياراست ميدان چو چشم خروس‏

         مى آورد و رامشگران را بخواند            بخواهندگان بر درم برفشاند

         بياراست جشنى كه خورشيد و ماه            نظاره شدند اندران بزمگاه‏

         پس آن نامه زال پاسخ نوشت            بياراست چون مرغزار بهشت‏

  دیوان حافظ - خوش آمد گل وز آن خوش‌تر نباشد

         نخست آفرين كرد بر كردگار            بران شادمان گردش روزگار

         ستودن گرفت آنگهى زال را            خداوند شمشير و كوپال را

         پس آمد بدان پيكر پرنيان            كه يال يلان داشت و فرّ كيان‏

         بفرمود كين را چنين ارجمند            بداريد كز دم نيابد گزند

         نيايش همى كردم اندر نهان            شب و روز با كردگار جهان‏

         كه زنده ببيند جهان بين من            ز تخم تو گردى بآيين من‏

         كنون شد مرا و ترا پشت راست            نبايد جز از زندگانيش خواست‏

         فرستاده آمد چو باد دمان            بر زال روشن دل و شادمان‏

  دیوان حافظ - کسی که حسن و خط دوست در نظر دارد

         چو بشنيد زال اين سخنهاى نغز            كه روشن روان اندر آيد بمغز

         بشاديش بر شادمانى فزود            برافراخت گردن بچرخ كبود

         همى گشت چندى برو بر جهان            برهنه شد آن روزگار نهان‏

         برستم همى داد ده دايه شير            كه نيروى مردست و سرمايه شير

         چو از شير آمد سوى خوردنى            شد از نان و از گوشت افزودنى‏

         بدى پنج مرده مر او را خورش            بماندند مردم از ان پرورش‏

         چو رستم بپيمود بالاى هشت            بسان يكى سرو آزاد گشت‏

         چنان شد كه رخشان ستاره شود            جهان بر ستاره نظاره شود

  دیوان حافظ - دوش آگهی ز یار سفر کرده داد باد

         تو گفتى كه سام يلستى بجاى            ببالا و ديدار و فرهنگ و راى‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

صوفی نهاد دام و سر حقه باز کرد
بنیاد مکر با فلک حقه باز کرد
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

احدی

(~.) [ ع - فا. ] (ص نسب. اِ.)
۱- منسوب به احد.
۲- مربوط به خدای یگانه.
۳- فرقه‌ای از سپاهیان پادشاه هند.

احدیت

(اَ حَ یَُ) [ ع. احدیه ] (مص جع.)
۱- یگانگی.
۲- مقام الوهیت، یکتایی خدا.

احرار

( اَ) [ ع. ] (ص.)۱ - جِ حر؛ آزادان، آزادگان.
۲- ایرانیان.

احراز

( اِ) [ ع. ] (مص م.)
۱- فراهم آوردن، جمع کردن.
۲- پناه دادن، جای دادن.
۳- به دست آوردن، رسیدن به چیزی.

احراق

(اِ) [ ع. ] (مص م.)سوزانیدن، آتش زدن.

احرام

( اَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- جِ حَرَمْ.
۲- جِ حریم.

احرام

( اِ) [ ع. ]
۱- (مص ل.) آهنگ حج کردن، در حرم درآمدن.
۲- (اِ.) مجازاً دو تکه لباس نادوخته که در ایام حج یکی را به کمر بندند و دیگری را بر دوش اندازند.

احرام بستن

(~. بَ تَ) [ ع - فا. ] (مص ل.) آهنگ کردن، قصد و نیت کردن.

احرامی

( اِ) [ ع - فا. ] (اِ.) پارچه سفیدی که به عنوان بقچه لباس به کار می‌رود.

احری

(اَ را) [ ع. ] (ص تف.) سزاوارتر، شایسته تر، اولی، اصلح، درخورتر، بسزاتر.

احزاب

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ حزب.
۱- گروه‌ها، دسته‌ها.
۲- گروه‌های کافران، شامل برخی از قبایل عرب، مانند قریش، غطفان و بنی قریظه، که با هم متحد شده به جنگ پیامبر رفته بودند.
۳- هر گروه سیاسی که مرام و مسلکِ ...

احزان

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ حُزن و حَزَن ؛ غم‌ها و اندوه‌ها.

احساس

( اِ) [ ع. ] (مص م.)
۱- دریافتن، درک کردن.
۲- درک چیزی با یکی از حواس.

احساساتی

(~.) [ ع - فا. ] (ص.) زودرنج، کسی که زود دستخوش احساساتش می‌شود.

احسان

( اِ) [ ع. ]
۱- (مص م.) نیکی کردن.
۲- بخشش کردن.
۳- (اِمص.) نیکوکاری، بخشش.

احسن

(اَ سَ) [ ع. ] (ص تف.) نیکوتر، بهتر. ؛به نحو ~ به بهترین شیوه و طرز. ؛~التقویم بهترین شکل، بهترین صورت.

احسن

(~.) (صت) آفرین، احسنت، مرحبا.

احسنت

(اَ سَ) [ ع. ] (شب جم.) آفرین (بر تو، شما).

احشاء

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ حشا؛ اندرونه، اعضای درونی بدن مانند: دل و جگر و معده و روده. احصائیه (اِ یُِ) [ ع. ] (اِمر.)
۱- آمار، شمار.
۲- دانشی که موضوع آن دسته بندی منظم امور اجتماعی است.

احشام

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ حشم.


دیدگاهتان را بنویسید