شاهنامه فردوسی – نامگذارى رستم

نامگذارى رستم

بيامد يكى موبدى چرب دست            مر آن ماه رخ را بمى كرد مست‏

         بكافيد بى‏رنج پهلوى ماه            بتابيد مر بچه را سر ز راه‏

         چنان بى‏گزندش برون آوريد            كه كس در جهان اين شگفتى نديد

         يكى بچه بد چون گوى شيرفش            ببالا بلند و بديدار كش‏

         شگفت اندر و مانده بد مرد و زن            كه نشنيد كس بچه پيل تن‏

         همان دردگاهش فرو دوختند            بدارو همه درد بسپوختند

         شبانروز مادر ز مى خفته بود            ز مى خفته و هش از و رفته بود

  شاهنامه فردوسی - نامه نوشتن كاوس نزديك شاه مازندران

         چو از خواب بيدار شد سرو بن            بسيندخت بگشاد لب بر سخن‏

         برو زرّ و گوهر بر افشاندند            ابر كردگار آفرين خواندند

         مر آن بچه را پيش او تاختند            بسان سپهرى بر افراختند

         بخنديد از آن بچه سرو سهى            بديد اندرو فرّ شاهنشهى‏

         برستم بگفتا غم آمد بسر            نهادند رستمش نام پسر

         يكى كودكى دوختند از حرير            ببالاى آن شير ناخورده شير

         درون وى آگنده موى سمور            برخ بر نگاريده ناهيد و هور

         ببازوش بر اژدهاى دلير            بچنگ اندرش داده چنگال شير

  دیوان حافظ - ساقی بیار باده که ماه صیام رفت

         بزير كش اندر گرفته سنان            بيك دست كوپال و ديگر عنان‏

         نشاندندش آنگه بر اسپ سمند            بگرد اندرش چاكران نيز چند

         چو شد كار يك سر همه ساخته            چنانچون ببايست پرداخته‏

         هيون تكاور بر انگيختند            بفرمان بران بر درم ريختند

         پس آن صورت رستم گرزدار            ببردند نزديك سام سوار

         يكى جشن كردند در گلستان            ز زاولستان تا بكابلستان‏

         همه دشت پر باده و ناى بود            بهر كنج صد مجلس آراى بود

         بزاولستان از كران تا كران            نشسته بهر جاى رامشگران‏

         نبد كهتر از مهتران بر فرود            نشسته چنانچون بود تار و پود

  شاهنامه فردوسی - ستايش سلطان محمود

         پس آن پيكر رستم شير خوار            ببردند نزديك سام سوار

         ابر سام يل موى بر پاى خاست            مرا ماند اين پرنيان گفت راست‏

         اگر نيم ازين پيكر آيد تنش            سرش ابر سايد زمين دامنش‏

         و زان پس فرستاده را پيش خواست            درم ريخت تا بر سرش گشت راست‏

         بشادى بر آمد ز درگاه كوس            بياراست ميدان چو چشم خروس‏

         مى آورد و رامشگران را بخواند            بخواهندگان بر درم برفشاند

         بياراست جشنى كه خورشيد و ماه            نظاره شدند اندران بزمگاه‏

         پس آن نامه زال پاسخ نوشت            بياراست چون مرغزار بهشت‏

  دیوان حافظ - پیرانه سرم عشق جوانی به سر افتاد

         نخست آفرين كرد بر كردگار            بران شادمان گردش روزگار

         ستودن گرفت آنگهى زال را            خداوند شمشير و كوپال را

         پس آمد بدان پيكر پرنيان            كه يال يلان داشت و فرّ كيان‏

         بفرمود كين را چنين ارجمند            بداريد كز دم نيابد گزند

         نيايش همى كردم اندر نهان            شب و روز با كردگار جهان‏

         كه زنده ببيند جهان بين من            ز تخم تو گردى بآيين من‏

         كنون شد مرا و ترا پشت راست            نبايد جز از زندگانيش خواست‏

         فرستاده آمد چو باد دمان            بر زال روشن دل و شادمان‏

  دیوان حافظ - چه لطف بود که ناگاه رشحه قلمت

         چو بشنيد زال اين سخنهاى نغز            كه روشن روان اندر آيد بمغز

         بشاديش بر شادمانى فزود            برافراخت گردن بچرخ كبود

         همى گشت چندى برو بر جهان            برهنه شد آن روزگار نهان‏

         برستم همى داد ده دايه شير            كه نيروى مردست و سرمايه شير

         چو از شير آمد سوى خوردنى            شد از نان و از گوشت افزودنى‏

         بدى پنج مرده مر او را خورش            بماندند مردم از ان پرورش‏

         چو رستم بپيمود بالاى هشت            بسان يكى سرو آزاد گشت‏

         چنان شد كه رخشان ستاره شود            جهان بر ستاره نظاره شود

  دیوان حافظ - خواب آن نرگس فتان تو بی چیزی نیست

         تو گفتى كه سام يلستى بجاى            ببالا و ديدار و فرهنگ و راى‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

عاشقی مقدور هر عیاش نیست
غم کشیدن صنعت نقاش نیست
«بیدل دهلوی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گوشت

(اِ.) بخش‌های نرم بدن جانوران به ویژه مهره داران که معمولاً زیر پوست قرا ر دارد این بخش از بدن جانوران حلال گوشت کاربُرد غذایی دارد.

گوشت

(گُ وِ) = گوش. گویش:
۱- (اِمص.) گفتن، گفتار.
۲- (اِ.) یکی از آوازهای شش گانه‌است که قدما آن را تشخیص داده‌اند، گواشت.

گوشت تلخ

(تَ) (ص مر.) (عا.) بداخلاق، بدمعاشرت.

گوشت کوب

(اِ.) ابزاری که به وسیله آن گوشت پخته ر ا در ظرفی می‌کوبند.

گوشتالو

(ص مر.) چاق، فربه.

گوشتخوار

(خا) (ص.)
۱- دارای عادت یا گرایش به خوردن مواد گوشتی.۲ - دارای ویژگی تغذیه از جانوران.

گوشتخواران

(خا) (اِ.) گروهی از پستانداران که فقط از گوشت تغذیه می‌کنند و اغلب دارای دندان‌ها و چنگال‌های قوی می‌باشند.

گوشخار

(اِ.) گوشواره.

گوشدار

(ص فا.) = گوش دارنده:
۱- دارای گوش، دارنده گوش، دارای آلت شنوایی.
۲- شنونده، سامع.
۳- آن که استراق سمع کند.
۴- متوجه، مراقب.
۵- محافظت کننده، نگهبان، حامی، حمایت کننده.

گوشزد

(زَ) (اِمص.) یادآوری، تذکر دادن، خاطرنشان ساختن.

گوشمالی

(حامص.) تنبیه.

گوشه

(ش) (اِ.)
۱- کنج، زاویه.
۲- هر یک از تقسیمات دستگاه موسیقی ایرانی.
۳- کنایه، حرف کنایه آمیز.
۴- کناره، لبه.
۵- جای خلوت، جای دور از مردم.

گوشه دار

(~.) (ص مر.)
۱- سخن همراه با طعنه و کنایه.
۲- زاویه دار.

گوشه زدن

(~. زَ دَ) (مص ل.) (عا.) طعنه و کنایه زدن.

گوشه پسله

(~. پَ لِ) (اِمر.) (عا.) جای دور افتاده.

گوشه چشم

(~. چَ) (اِمر.) کنایه از: توجه و التفات مختصر و کوتاه.

گوشه گرفتن

(~. گِ رِ تَ) (مص م.) گوشه - نشینی کردن.

گوشه گیر

(~.) (اِفا.) خلوت نشین، زاهد.

گوشواره

(رِ) (اِمر.) = گوشوار:
۱- زینتی که زنان در گوش آویزند.
۲- آن است که بر دو جانب در ورودی‌های ساختمان دو ستون بنا کرده و نیم آجر عقب تر سازند.

گوشوان

(مص مر.) = گوش بان: محافظ، مراقب، راعی.


دیدگاهتان را بنویسید